گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|
محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی از آغاز حراج سکه از روز شنبه ۱۸ فروردین ماه امروز خبر داد و افزود: عدم حراج در روزهای اولیه سال 97 به معنای توقف حراج سکه نبوده و بار دیگر از 18 فروردین ماه شاهد آغاز حراج سکه به صورت سه روز در هفته در بانک کارگشایی خواهیم بود.
به گزارش «تعادل» بر اساس این طرح متقاضیان می‌توانند هر قطعه سکه تمام بهار آزادی را با سررسید 6ماهه با قیمت قطعی یک‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان و سررسید یک‌ساله را با قیمت قطعی یک‌میلیون و ۳۰۰هزار تومان پیش‌خرید کنند. همچنین طبق اعلام بانک مرکزی، قیمت پیش‌فروش سکه طلا در شعب بانک ملی نیز با سررسید ۶ماهه، یک‌میلیون و 475هزار تومان و پیش‌فروش سکه طلا با سررسید ۱۲ماهه، یک‌میلیون و 350 هزار تومان خواهد بود.
این نرخ‌ها نشان می‌دهد که قیمت پیش‌فروش 6ماهه 75هزار تومان و پیش‌فروش یک‌ساله 50هزار تومان افزایش یافته است و هر چند که برخی نسبت به این افزایش نسبت به سال گذشته انتقاد دارند، اما عده‌یی از کارشناسان با توجه به رشد نرخ ارز و همچنین افزایش نرخ اونس جهانی معتقدند که این افزایش با توجه به نرخ 1.7میلیون تومانی بازار منطقی است و اگر فاصله دو نرخ پیش‌فروش و بازار زیاد شود باعث ایجاد صف و رانت خواهد شد و سفته‌بازی سکه را افزایش می‌دهد.
این کارشناسان می‌گویند: به دنبال رشد اونس جهانی به 1324دلار و دلار به 5045 تومان، نرخ سکه به یک‌میلیون و 750هزار تومان در بازار آزاد رسیده در حالی که عده‌یی به رشد 75هزار تومانی پیش‌فروش سکه انتقاد دارند اما برخی کارشناسان افزایش 75هزار تومانی را با توجه به فاصله بیش از 300 هزار تومانی نرخ پیش‌فروش با نرخ بازار آزاد منطقی ارزیابی کرده‌اند.
بر اساس جزئیات اعلام شده، حراج سکه در سال ۹۷ سه روز در هفته انجام خواهد شد و طرح پیش‌فروش سکه نیز در بانک ملی ادامه خواهد یافت. در این راستا برخی کارشناسان با توجه به نرخ سود سپرده 20درصدی، معتقدند که سکه یک‌میلیون و 400هزار تومانی با در نظر گرفتن 10درصد سود 6ماهه معادل یک‌میلیون و 540 هزار تومان ارزش حال خواهد داشت و در نتیجه این قیمت زیر قیمت کنونی یک‌میلیون و 700 هزار تومانی بازار است و احتمالا باعث رشد تقاضای پیش‌خرید و حراج سکه خواهد شد.
در ماه‌های پایانی سال ۹۶ بانک مرکزی برای مدیریت قیمت و جلوگیری از افزایش حباب در بازار آزاد، حراج سکه را در دستور کار قرار داد. بر همین اساس هر هفته و در روزهای زوج، حراج سکه در بانک کارگشایی انجام می‌شد. این روال البته تا قبل از پایان سال و آغاز تعطیلات نوروزی ادامه داشت. البته بانک مرکزی برای مدیریت نقدینگی و قیمت بازار سکه و ارز، پیش‌فروش سکه را نیز از سال قبل به اجرا درآورد و امسال نیز آن را ادامه داد. در همین حال مسعود سلیمانی رییس بانک کارگشایی چندی پیش در گفت‌وگو با ایبنا با بیان اینکه حراج سکه در بانک کارگشایی توانست به خوبی نوسان نرخ در بازار آزاد را کنترل کند، اظهار داشت: از چهارم آذرماه تاکنون حدود ۴۴۰هزار قطعه سکه در حراج‌های این بانک فروخته شده است.
قیمت‌های جدید پیش‌فروش سکه در سال ۹۷
از سوی دیگر بانک مرکزی قیمت پیش‌فروش قطعی مسکوک طلا «سکه بهار آزادی منقوش به تصویر حضرت امام خمینی (ره) » را از روز شنبه ۱۸ فروردین ماه به شرح ذیل اعلام کرد. بر این اساس قیمت پیش‌فروش سکه طلا با سررسید ۶ ماهه، یک‌میلیون و 475هزار تومان و پیش‌فروش سکه طلا با سررسید ۱۲ماهه، یک‌میلیون و 350هزار تومان خواهد بود. گفتنی است، بانک ملی ایران از روز شنبه ۲۸ بهمن ماه سال گذشته پیش‌فروش سکه بهار آزادی را با روش جدید در ۱۱۳۱ شعبه منتخب بانک ملی انجام می‌دهد. این گزارش می‌افزاید: پیش از این و در سال گذشته، پیش‌فروش ۶ ماهه سکه بهار آزادی با نرخ یک‌میلیون و 400 هزار تومان و پیش‌فروش یک‌ساله سکه بهار آزادی با نرخ یک‌میلیون و 300هزار تومان انجام می‌شد.
افزایش نرخ سکه در بازار
موضوع حراج و پیش‌فروش سکه و افزایش 75هزار تومانی پیش‌فروش سکه در شرایطی مطرح شده که قیمت سکه در روزهای ابتدای سال 97 افزایش قابل توجهی داشته و به دنبال افزایش نرخ دلار به 5045تومان و همچنین افزایش نرخ اونس جهانی به بیش از 1300دلار که روز جمعه 17 فروردین نیز به 1324دلار افزایش داشته، قیمت سکه به یک‌میلیون و 750هزار تومان رسیده است.
روز پنج‌شنبه 16 فروردین 97، قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با افزایش ۱0هزار تومانی با قیمت یک میلیون و ۷۵۰هزار تومان معامله شد، همچنین دلار نیز ۵۰۴۵تومان قیمت خورد. همچنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با ۱۷هزار تومان رشد یک‌میلیون و ۶۸۸ هزار تومان داد و ستد شد. نیم سکه بهار آزادی نیز با یک‌هزار تومان کاهش ۸۴۲هزار تومان به فروش رفت. هر قطعه ربع بهار آزادی با ۶هزار تومان رشد ۵۳۴هزار تومان و هر قطعه سکه گرمی با افت یک‌هزار تومانی ۳۴۱هزار تومان معامله شد. هر گرم طلای ۱۸عیار نیز با ۳۲۶ تومان کاهش ۱۶۰هزار و ۱۷۴تومان ارزش‌گذاری شد. در بازار ارز نیز صرافی‌های پایتخت هر دلار امریکا را با ۱۰تومان افزایش ۵ هزار و ۴۵ تومان فروختند. هر یورو نیز با ۱۰ تومان رشد ۶ هزار و ۲۱۵ تومان و هر پوند نیز با افزایش ۱۰ تومانی به قیمت ۷ هزار و ۹۰ تومان معامله شد.
در بازار ارز مبادله‌یی نیز از ۳۹ ارز اعلام شده نرخ ۶ ارز از جمله یورو افزایش و قیمت ۲۶ واحد پولی کاهش یافت؛ نرخ ۷ ارز نیز ثابت ماند.
نرخ هر دلار امریکا با یک ریال کاهش ۳۷ هزار و ۸۱۹ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با ۳۷ ریال افت ۵۳ هزار و ۲۶۰ ریال و هر یورو نیز با ۵ ریال افزایش ۴۶ هزار و ۴۵۸ ریال ارزش‌گذاری شد. بر این اساس تفاوت دو نرخ دلار مبادله‌یی و آزاد به 1263تومان افزایش یافته است.
دولت از سیاست عرضه ارز در مبادی خروجی بهره گیرد
به نظر می‌رسد که راهکار پیش‌فروش و حراج سکه با توجه به کنترل نرخ دلار از طریق صرافی‌ها و مقابله با دلالان ارزی یکی از راهکارهای موثر در کنترل نرخ ارز و سکه است، زیرا آن دسته از متقاضیان ارز و سکه که به دنبال حفظ ارزش پول خود در شرایط التهاب بازار و نوسانات نرخ‌ها هستند، با توجه به اثرگذاری اونس جهانی و نرخ دلار بر قیمت سکه و مشخص نشدن قیمت ارز به صورت شفاف در بازار ترجیح می‌دهند که با خرید سکه هم اونس جهانی و هم نوسان نرخ دلار را پوشش دهند و ارزش پول خود را حفظ کنند. همین موضوع باعث شده که در روزهای اخیر قیمت سکه بیش از نرخ دلار مورد توجه متقاضیان و خریداران بازار ارز و سکه باشد.
از این‌رو در کنار پیش‌فروش و حراج سکه، عده‌یی معتقدند که برای کنترل نرخ ارز نیز باید برنامه‌های دیگری مورد توجه قرار گیرد. از جمله برخی کارشناسان مانند مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات برای مهار رشد نرخ ارز در روزهای اخیر برنامه‌هایی مانند فروش ارز در مبادی خروجی جهت نیاز مسافران و متقاضیان دیگر را پیشنهاد کرده‌اند. سیدکمال سیدعلی در گفت‌وگو با ایبنا درباره تاثیر افزایش نرخ ارز بر هزینه واردات و نرخ تورم اظهار داشت: بدون شک بانک مرکزی برنامه‌های مختلفی برای کنترل نرخ ارز دارد و بهتر است کمتر اقدام به تزریق ارز به صورت اسکناس کرده و از سیاست عرضه ارز در مبادی خروجی بهره گیرد. صرف‌نظر از دو، سه ماه گذشته که نرخ ارز به یک‌باره جهش داشته است اگر بخواهیم به پنج سال گذشته نگاه کنیم، پول ملی و ریال تقویت شده است و این جهش قیمتی به دلیل اینکه در گذشته روش درستی به کار گرفته نشده و نرخ ارز حداقل سالی 8درصد افزایش نیافته است، اتفاق افتاد.
وی با بیان اینکه بالطبع همزمان با افزایش نرخ ارز افزایش نرخ کالاها در داخل کشور اتفاق افتاده است، افزود: قیمت کالاها همزمان با رشد نرخ ارز حدود ۱۰ تا ۱۳درصد افزایش یافته است اما اعتقاد ندارم که این امر منجر به تورم وارداتی چشمگیری شود، هرچند افزایش بیش از هزار تومانی نرخ ارز و تاثیر آن بر تورم وارداتی منطقی است.
سیدعلی ادامه داد: بدون شک بانک مرکزی برنامه‌های مختلفی برای کنترل امور در دست دارد و بهتر است کمتر اقدام به تزریق ارز به صورت اسکناس کرده و از سیاست عرضه ارز در مبادی خروجی بهره گیرد. مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات درباره چگونگی تاثیر نرخ ارز بر تورم وارداتی گفت: این موضوع بستگی به نحوه ثبت‌سفارش دارد، اگر کماکان ارز با قیمت مبادله‌یی به مردم فروخته شود، افزایش نرخ‌ها کنترل می‌شود. البته موضوع مهم دیگر این است که بانک مرکزی برای ارز مبادله‌یی چه برنامه‌یی دارد و این نرخ را در چه سطحی حفظ می‌کند. اگر بانک مرکزی بتواند قیمت را حدود 4هزار تومان نگه دارد، تورم وارداتی چندانی وجود نخواهد داشت.
وی درباره وضعیت یکسان‌سازی نرخ ارز در این شرایط نیز تصریح کرد: در حال حاضر اولویت دولت کنترل تورم است و در این صورت توجه خاصی به یکسان‌سازی نرخ ارز نمی‌کند و آن را به اولویت اول خود تبدیل نکرده است، بنابراین به نظر می‌رسد که باید منتظر باشیم، نرخ سود سپرده‌های بانکی به نرخ ۱۵درصد بازگشته و از طرفی تورم را کنترل کنیم.
سیدعلی در پایان خاطرنشان کرد: در سال جاری هم کماکان باید بازار ارز در کنترل بانک مرکزی باشد، همچنین باید نرخ ارز بانک مرکزی به نرخ بازار آزاد نزدیک شود.
