چند هفته پس از آغاز بحث‌ها و گمانه زنی‌ها درباره متناسب‌سازی حقوق که دولت آن را در قالب یک لایحه دو فوریتی به مجلس ارایه داد، سرانجام نمایندگان مجلس جزییات آن را نهایی کردند. هرچند در تصویب کلیات نیز بنا شده بود افزایش حقوق نهایی شود و حتی اجرای آن از مهر ماه در دستور کار قرار بگیرد اما با مصوبه نمایندگان مجلس، در نهایت جزییات آن نیز به تصویب رسید.
رسیدگی به جزییات لایحه متناسب‌سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان لشکری و کشوری دردستورکار نمایندگان در جلسه علنی دیروز قرار داشت. وکلای ملت در این جلسه با ردیف ۲ لایحه مذکور موافقت کردند.
در ردیف ۲ این لایحه آمده است:
۲-۱- حقوق مشمولین جزو (۲) بند «الف» تبصره (۱۲) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور شامل بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مستمری بگیران صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و سایر صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی، مبلغ نه میلیون (۰۰۰ر۰۰۰ر۹) ریال افزایش می‌یابد.
تبصره - افرادی که پس از اجرای این قانون بازنشسته می‌شوند، در صورتی که در محاسبه حقوق بازنشستگی آنان، تاثیرمیزان ریالی افزایش مذکور در بند (۱) این قانون کمتر از افزایش ناشی از این جزو برای بازنشسته هم طبقه و دستگاه مشابه به علاوه افزایش سنواتی گردد، تا سقف مذکور مبلغ ترمیم را دریافت می‌نمایند.
۲-۲- علاوه بر مبلغ افزایش مندرج در جزو ۱-۲ این قانون، حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مستمری‌بگیران صندوق‌های بازنشستگی کشوری و لشکری و سایر صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی، پنج درصد (۵%) نسبت به حکم حقوقی شهریور ۱۴۰۱ افزایش می‌یابد.
به این ترتیب طرح فوری دولت برای حمایت از حقوق‌بگیران ثابت نهایی شده و در سال جاری اجرایی خواهد شد. این در حالی است که از حدود یک ماه دیگر و با تحویل لایحه بودجه به مجلس، بحث بر سر حقوق و مزایا در سال 1402 نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت و باید دید با توجه به نرخ بالای تورم در اقتصاد ایران، دو قوه در نهایت چه تصمیمی برای آینده حقوق‌ها خواهند گرفت.
با وجود مصوبه مجلس، البته هنوز حقوق‌بگیران این سوال را دارند که مصوبه افزایش حقوق دقیقا شامل چه افرادی شده و به چه شکل اجرایی می‌شود. رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت که بر اساس مصوبه مجلس حقوق کارمندان مجرد و خانم‌های متاهل یک میلیون تومان اضافه شده و مشمول فوق‌العاده ویژه می‌شوند. برای کارمندان متاهل این میزان افزایش حقوق یک میلیون تومان به اضافه فوق‌العاده ویژه، حق عائله مندی و حق اولاد است. حمیدرضا حاجی بابایی در توضیح میزان افزایش حقوق کارمندان دولت و بازنشستگان با مصوبه امروز مجلس، گفت: طبق مصوبه امروز مجلس حقوق کارمندان یک میلیون تومان اضافه شده و علاوه بر آن حق عائله‌مندی حدود ۲۰۰ هزار تومان و حق اولاد به ازای هر فرزند ۱۰۰ هزار تومان و همچنین فوق‌العاده ویژه اضافه خواهد شد. بر این اساس اگر کارمند مجرد یا خانم متاهل باشد میزان افزایش حقوق او یک میلیون تومان به اضافه فوق‌العاده ویژه خواهد بود و اگر کارمند مرد متاهل باشد یک میلیون تومان به اضافه حق اولاد به اضافه حق عائله مندی و به اضافه فوق‌العاده ویژه است.
وی درباره فوق‌العاده ویژه گفت: دولت در لایحه آورده بود که تا ۳۵ درصد برای فوق‌العاده به هرجایی خواست اضافه کند اما این میزان در قانون تا ۵۰ درصد قید شده است. لذا برخی فوق‌العاده ویژه ۵۰ درصد را گرفته و برخی نگرفته‌اند. برای رفع این مشکل ما عین قانون را آوردیم به این شکل که دولت می‌تواند با اعتبارات در اختیارش تا ۵۰ درصد فوق‌العاده ویژه لحاظ کند. رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره افزایش حقوق افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی گفت: در ابتدای سال ۲۰ درصد برای افزایش حقوق آنها اعمال شد و ما امروز ۳۰ درصد را لحاظ کردیم. بر این اساس از ابتدای سال افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی مشمول افزایش ۵۰ درصد حقوق می‌شوند.
حاجی‌بابایی در مورد افزایش حقوق اعضای هیات علمی دانشگاه گفت: اسفند سال گذشته ۳۰ درصد افزایش حقوق برای آنها اعمال شد که این میزان را کاهش داده و برگرداندند. لذا ما افزایش ۱۵ درصدی حقوق برای اعضای هیات علمی لحاظ کردیم. وی افزود: قرار شد بند یک این لایحه یعنی میزان افزایش حقوق شاغلان مشمول شرکت‌های دولتی هم بشود همچنین حق اولاد و حق عائله مندی هم به نهادهای عمومی غیر دولتی داده می‌شود.
وی با بیان اینکه اجرای این قانون از اول مهر ماه لحاظ خواهد شد، گفت: میزان افزایش حقوق بازنشستگان ۹۰۰ هزار تومان به اضافه پنج درصد حکم
شهریور ماه آنها به اضافه حق عائله مندی و حق اولاد است؛ اگر این قانون از اول شهریور اجرا می‌شد این پنج درصد به بازنشسته‌ها داده نمی‌شد به همین دلیل اجرای قانون از اول مهر ماه شده است. رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خطاب به بازنشستگان بیان کرد: بازنشستگان بدانند که هیچ پیشنهادی در مجلس غیر از آنچه ما در کمیسیون برنامه و بودجه آوردیم نبوده است. ما نمی‌توانستیم جز با توافق دولت یک ریال اضافه کنیم. دست ما غیر از این، باز نبود. حاجی بابایی در پایان، گفت: آنهایی که از ابتدای سال مشمول ۵۷ درصد و ۳۸ درصد افزایش حقوق نشده‌اند این افزایش حقوق شامل آنها خواهد شد. مثلا فردی قرارداد کار معین و زیرنظر تامین اجتماعی بوده اما در شهرداری کار می‌کرده و ۳۸ درصد افزایش حقوق را نداشته است. این فرد شامل افزایش حقوق فعلی خواهد شد؛ صندوق‌های خاص مثل صدا و سیما هم شامل این افزایش حقوق می‌شود.
البته این طرح جزییات دیگری نیز دارد که سازمان اداری استخدامی کشور درباره آن توضیحاتی را ارایه کرده است. عبدالله میرزایی رییس امور جبران خدمت سازمان اداری استخدامی درباره توضیحات این قانون، گفت: بر اساس بند ۱ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱، ۳۰۰۰ امتیاز برای کارمندان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری در نظر گرفته خواهد شد که البته کارکنان نیروهای مسلح به استناد تبصره ۳ ماده ۱۱۷ قانون خدمات کشوری مشمول ۲۰ درصد افزایش حقوق بیشتر خواهند شد. وی افزود: بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب سال ۱۴۰۰ حق عائله مندی و اولاد به ترتیب ۵۰ و ۱۰۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد به گونه‌ای که حق عائله مندی از ۴۰۰ هزار تومان به ۶۱۱ هزار تومان و حق اولاد از ۱۰۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۲۱۱ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند و در واقع بر اساس این قانون مبلغ ریالی حق عائله مندی و حق اولاد مشمولین قانون نظام هماهنگ پرداخت همسان با مشمولین قانون خدمات کشوری شده است.
رییس امور جبران خدمت سازمان اداری استخدامی ادامه داد: البته در بند دیگری از این قانون آمده است که علاوه بر افزایش حقوق در نظر گرفته شده در بند ۱ در تبصره همین بند آمده است که حداکثر ۱۵ درصد به عنوان فوق‌العاده جهش علمی به اعضای هیات علمی غیر بالینی دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر دستگاه‌های اجرایی اضافه می‌شود که البته دستورالعمل مربوطه به پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه، سازمان اداری استخدامی، وزارت علوم و معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری به تصویب شورای حقوق و دستمزد خواهد رسید. میرزایی همچنین درباره افزایش حقوق بازنشستگان، گفت: بر اساس این قانون حقوق بازنشسته‌ها معادل ۹۰۰ هزار تومان افزایش پیدا خواهد کرد و از این پس هر فردی که بازنشسته شود مشمول این ۹۰۰ هزار تومان خواهد شد و در سال‌های آینده نیز بر اساس میانگین دو ساله برای او محاسبه خواهد شد. همچنین علاوه بر مبلغ افزایش مذکور حقوق بازنشستگان، وظیفه بگیران و مستمری بگیران صندوق‌های بازنشستگی لشگری و کشوری و سایر صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی پنج درصد نسبت به حکم حقوقی شهریور امسال افزایش پیدا می‌کند که در واقع بر اساس این مصوبه میزان افزایش حقوق بازنشستگان بیشتر از کارمندان در نظر گرفته شده است، چرا که نه تنها این پنج درصد در بندهای قانون آمده بلکه بازنشستگان مانند شاغلان مشمول کسورات نمی‌شوند.
بررسی وضعیت اقتصاد ایران در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که با وجود روند ثابت افزایش حقوق سالانه حقوق‌بگیران، با توجه به نرخ بالای تورم عملا در بسیاری از سال‌ها حقوق از تورم جامانده و از این رو در بلندمدت سفره این اقشار کوچک‌تر از سال‌های قبل شده است. باید دید پس از نهایی شدن این مصوبه، طرح دولت و مجلس برای سال 1402 چه خواهد بود و آیا راهکاری برای عبور از این سیکل معیوب پیدا می‌شود یا همچنان تورم رشد کرده و تصمیم‌گیران تنها به فکر جبران آن خواهند بود.
