گروه ایران|
یک ماه پس از حضور روحانی رییس‌جمهوری کشورمان در نشست سران اتحادیه اقتصادی «اوراسیا» در ارمنستان، این‌بار جهانگیری در نشست نخست وزیران سازمان همکاری «شانگهای» در تاشکند پایتخت ازبکستان شرکت کرد تا برنامه‌های ایران برای عبور از چالش تحریم‌های اقتصادی و توسعه مناسبات ارتباطی با همسایگان را مبتنی بر راهبرد کلی تنش زدایی پیش ببرد. بر اساس این دورنمای کلی است که معاون اول رییس‌جمهوری در جریان سخنرانی در هجدهمین اجلاس شانگهای، اظهاراتش را از موضوع محوری برجام آغاز می‌کند و در ادامه با بازخوانی مسیری که ایالات متحده در خروج از برجام و حوادث پس از آن پیموده است، چندجانبه گرایی را تنها راه مقابله با کشورهایی دانست که از طریق فشار بر سایر کشورها تلاش می‌کنند تا نظم مورد نظر خود را بر جهان تحمیل کنند. جهانگیری برجام را نمونه موفقی از تلاش جهانی برای دستیابی به چندجانبه گرایی دانست و با اشاره به آمادگی ایران برای تداوم برجام، دستیابی به چنین امری را تنها در صورتی مقدور دانست که منافع اقتصادی و ارتباطی ایران ذیل برجام تحقق پیدا کند. اسحاق جهانگیری با اشاره به این رویکرد امریکا گفت: « استمرار برجام تنها با تعادل در اجرای تعهدات از سوی تمامی طرف‌ها و برخورداری ایران از مزایای اقتصادی برجام مقدور خواهد بود.» جهانگیری علاوه بر شرکت در هجدهمین اجلاس نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای، با نخست وزیر ازبکستان و برخی مقامات شرکت‌کننده در این اجلاس در خصوص مهم‌ترین مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و موضوعات مورد علاقه طرفین گفت‌وگو و رایزنی کرد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی معاون اول رییس‌جمهوری، «اسحاق جهانگیری» صبح دیروز در هجدهمین اجلاس نخست‌وزیران سازمان همکاری شانگهای اظهار داشت: ایران پس از خروج امریکا از برجام، ضمن اعلام آمادگی خود برای ادامه گفت‌وگوها با طرف‌های دیگر برجام، پس از یک‌سال روند توقف اجرای تعهدات هسته‌ای را طبق برجام آغاز و اعلام داشته است، در صورت عمل طرف‌های مقابل به تعهدات خود، اجرای تعهدات هسته‌ای خود را وفق برجام مجدداً از سر خواهد گرفت. معاون اول رییس‌جمهوری با تاکید بر اینکه ایران جایگاه ویژه‌ای برای همکاری‌های منطقه‌ای قائل است، تصریح کرد: از آنجایی که سازمان‌های منطقه‌ای نقش مهمی در پیشبرد رویکرد چند‌جانبه‌گرایانه در نظام بین‌الملل دارند، سازمان همکاری شانگهای می‌تواند در این مسیر پیشگام باشد. جهانگیری ضمن قدردانی از مردم و دولت ازبکستان برای میزبانی و برگزاری هجدهمین اجلاس نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای بیان کرد: جهان ما با مسائل پیچیده، جدید و خطیری روبروست. نظام جهانی ناگزیر است در مواجهه با مسائل نوظهور اقلیمی، بین‌المللی و منطقه‌ای برپایه چندجانبه‌گرایی و همکاری‌های مشترک کلیه اعضای جامعه جهانی عمل کند و ضرورت دارد همه کشورها براساس مسوولیت خود برای حفظ صلح و امنیت و نظم پایدار بین‌المللی در مقابل هرگونه اقدام یکجانبه‌گرایانه مقاومت کنند. وی افزود: ایران جایگاه ویژه‌ای برای همکاری‌های منطقه‌ای قائل است. از آنجایی که سازمان‌های منطقه‌ای نقش مهمی در پیشبرد رویکرد چند جانبه گرایانه در نظام بین‌الملل دارند، سازمان همکاری شانگهای می‌تواند در این مسیر پیشگام باشد. جهانگیری تصریح کرد: ایران همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را برای مبارزه با تروریسم و تضمین صلح و امنیت بین‌المللی حائز اهمیت می‌داند و بر مقابله جمعی با این پدیده مجرمانه تأکید دارد و تعهد مبارزه با تروریسم و تلاش برای دستیابی به جهانی عاری از خشونت و افراطی‌گری را محصول خواست ملت خود می‌داند.
الگوی کارآمد چندجانبه گرایی
معاون اول رییس‌جمهوری گفت: دولت ایران متأسف است که تحت تأثیر سیاست‌های زورگویانه دولت امریکا برخی سازمان‌های رسمی و موثر در مبارزه با تروریسم در کشورهای مستقل در معرض اتهام ناروای تروریستی بودن قرار می‌گیرند و مشمول معیارهای دوگانه در سیاست‌های مبارزه با تروریسم می‌شوند. وی افزود: برجام یک الگوی کارآمد و موفق دیپلماسی چندجانبه است که در چارچوب مذاکرات دشوار و طولانی ایران با شش قدرت موثر جهان به نتیجه رسید و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز پشتوانه آن شد اما دولت فعلی امریکا در اقدامی بی‌سابقه از توافقنامه برجام خارج شد و درصدد برآمد که با اعمال تحریم‌های مالی، بانکی، قوانین داخلی و تکنولوژی خود، راه همکاری اقتصادی تمامی کشورهای جهان از جمله اعضای متعهد به برجام را به روی ایران ببندد. جهانگیری خاطرنشان کرد: اقدامات زورمدارانه و یکجانبه امریکا در اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران، مصداق بارز تروریسم اقتصادی و نقض فاحش اصول حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد است و از این رو جامعه بین‌المللی در این زمینه مسوولیت دارد. جمهوری اسلامی ایران پس از خروج امریکا از برجام، همواره ضمن اعلام آمادگی خود برای ادامه گفت‌وگوها با طرف‌های دیگر برجام، پس از یک سال روند توقف اجرای تعهدات هسته‌ای را طبق برجام آغاز و اعلام داشته است، در صورت عمل طرف‌های مقابل به تعهدات خود، اجرای تعهدات هسته‌ای خود را وفق برجام مجدداً از سر خواهد گرفت. معاون اول رییس‌جمهوری تصریح کرد: بدیهی است استمرار برجام تنها با تعادل در اجرای تعهدات از سوی تمامی طرف‌ها و برخورداری ایران از مزایای اقتصادی برجام مقدور خواهد بود.
امنیت دریانوردی در منطقه
جهانگیری گفت: امنیت دریانوردی به عنوان اصل شناخته شده حقوق بین‌الملل، همواره مورد تأکید ایران بوده است. نظام دریانوردی در تنگه هرمز بر پایه «عبور بی‌ضرر» کلیه شناورها، بدون تبعیض بوده و جمهوری اسلامی ایران هرگونه اقدام لازم جهت حفاظت از امنیت این تنگه و حراست از مرزهای آبی خود را جزو حقوق حاکمیتی خود می‌داند و هرگونه اقدام در جهت امنیتی‌سازی دریانوردی آزاد را نمی‌پذیرد. معاون اول رییس‌جمهوری اظهار داشت: طرح ابتکاری «صلح هرمز» که توسط رییس ایران در اجلاس اخیر مجمع عمومی سازمان ملل ارایه گردید، فرصت مناسبی برای دستیابی به صلح پایدار، همکاری و مشارکت جمعی کشورهای منطقه، تضمین امنیت انتقال انرژی و کشتیرانی و تبادلات تجاری جهان با منطقه است که انتظار حمایت جامعه بین‌المللی و سازمان‌های منطقه‌ای از این طرح را داریم. جهانگیری یادآورشد: ایران بر این باور است که راه توسعه و رفاه کشورهای منطقه از مسیر همکاری‌های اقتصادی و تجاری می‌گذرد و ایران آماده است با ابتکارات منطقه‌ای در این زمینه همکاری لازم را داشته باشد. وی اظهار داشت: موقعیت جغرافیایی ایران امکان اتصال ترانزیتی کشورهای مختلف در غرب و شرق و شمال و جنوب را فراهم می‌سازد و ما علاقه‌مندیم از این موقعیت راهبردی برای کمک به توسعه پایدار و رشد کشورمان و همگرایی اقتصادی سایر کشورهای منطقه به بهترین نحو استفاده کنیم. معاون اول رییس‌جمهوری افزود: در همین راستا با سرمایه‌گذاری‌های عظیم، کریدورهای مختلف حمل و نقل و ترانزیت جاده‌ای و ریلی نظیر کریدور شمال- جنوب، کریدور خلیج فارس- دریای سیاه، کریدور شرق ایران با محوریت توسعه بندر چابهار، کریدورهای جاده‌ای و ریلی مصوب اکو و همچنین کریدورهای هوایی برای تسهیل حمل‌ونقل ترانزیتی ایجاد شده است. وی گفت: اخیرا موافقتنامه موقت ترتیبات تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به امضا رسیده است که با اجرایی شدن مرحله اول آن، ترتیبات تجارت ترجیحی بین ایران و اعضای اتحادیه برقرار می‌شود و در آینده‌ای نزدیک به سمت تجارت آزاد منطقه‌ای حرکت خواهیم کرد. معاون اول رییس‌جمهوری تصریح کرد: تعامل و مشارکت ایران در چارچوب سازمان همکاری شانگهای موجب تقویت این ائتلاف بین‌المللی برای ارتقای صلح و همزیستی پایدار و کسب و خلق فرصت‌های جدید توسعه و ارتقای سطح آسایش و رضایت مردم کشورهای عضو و جهان می‌شود. جهانگیری گفت: موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ایران و پتانسیل ممتاز آن در منابع انسانی و مادی به‌ویژه انرژی عناصری موثر و اعتباربخش به هر گونه همکاری و ائتلاف بین‌المللی و تأمین منافع مشترک است.
