گروه ایران|
مراسم افتتاحیه هجدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد دیروز با حضور روحانی رییس‌جمهوری کشورمان در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز شد، اجلاسی که مقام‌های ارشد کشورهای شرکت‌کننده در آن در بدو ورود به محل برگزاری اجلاس توسط «الهام علی‌اف» رییس‌جمهور آذربایجان مورد استقبال قرار گرفته و پس از گفت‌وگوهای دیپلماسی مرسوم روسای هیات‌ها، عکس یادگاری گرفتند. مراسم با یک دقیقه سکوت به احترام سران فقید عضو جنبش عدم تعهد که پس از اجلاس وزرای کاراکاس در گذشته‌اند، آغاز شد و در نهایت با انتخاب «الهام علی‌اف » به عنوان رییس هیجدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و سخنرانی وی، دنبال شد. رییس‌جمهوری کشورمان اما در این اجلاس به عنوان یکی از سخنرانان اصلی با بازخوانی مسیر نظام بین‌الملل در سال‌های پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، سلطه اقتصادی را از جدیدترین راهبردهای امریکا برای تسلط بر ساختار اقتصادی و سیاسی نظام بین‌الملل ارزیابی کرد و ظرفیت‌های ارتباطی بین‌المللی از جنس جنبش عدم تعهد را راهی برای مقابله با این نوع سلطه‌گری اقتصادی قلمداد کرد. روحانی با تاکید بر اینکه جنبش عدم تعهد به پشتوانه جمعیت فراوان و قلمرو وسیع و با توجه به آراء خود در مجامع بین‌المللی، می‌تواند قطب جدیدی از قدرت را در جهان چندقطبی آینده پایه‌گذاری کند، اظهار داشت: نیل به این هدف، نیازمند درک واقعیت‌های جدید منطقه‌ای و بین‌المللی و به‌کارگیری ابزارها و امکاناتِ نوینِ جهانِ امروز است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی رییس‌جمهوری، روحانی در اجلاس سران جنش عدم تعهد در باکو خطاب به رییس‌جمهوری آذربایجان و دیگر روسای جمهوری و نخست وزیران حاضر در این اجلاس گفت: با فروپاشی نظام دوقطبی در عرصه بین‌المللی، ایالات متحده تلاش کرد با شعار نظم نوین جهانی، یک نظام تک‌قطبی و سلطه‌گرایانه را به اتکای قدرت نظامی و اقتصادی و رسانه‌ای خود بر جهان تحمیل کند. در مقابل، جنبش عدم‌تعهد تلاش مشترک خود را جهت مقابله با یک‌جانبه‌گرایی در نظام بین‌المللی متمرکز کرد. رییس‌جمهوری گفت: ابزارهایی که امریکا برای تحقق نظام تک‌قطبی به‌کار گرفت، عمدتاً به ضد آن تبدیل شد. در عرصه‌اقتصاد، توسعه تجارت آزاد در جهان عملاً زمینه را برای رشد کشورهای درحال‌توسعه و ظهور قدرت‌های جدید اقتصادی و تکنولوژیک در جهان فراهم کرد؛ به‌گونه‌ای‌که امروزه، هژمونی امریکا را در عرصه اقتصاد و تکنولوژی به‌طور جدی به چالش کشیده است.روحانی اظهار کرد: در عرصه نظامی، امریکا برای ادامه سلطه خود، جنگ‌های بزرگ و خانمان‌سوزی در مناطق مختلف جهان، به‌ویژه غرب آسیا به راه انداخت و صدها هزار کشته و هزاران میلیارد دلار خسارات را به ملت‌های منطقه تحمیل کرد. این جنگ‌ها، آتش فرقه‌گرایی و افراطی‌گری و تروریسم را در منطقه و جهان برافروخت؛ آتشی که زبانه‌های آن، تا ده‌ها سال گریبان مردم دنیا را رها نخواهد کرد. با این حال، ناتوانی تجاوزگران در تحقق اهداف خود در کشورهای اشغال‌شده، سبب شکسته‌شدن هیمنه نظامی و سیاسی امریکا در عرصه بین‌المللی شده و اعتماد به نفس کشورهای مستقل را، برای پیگیری حقوق و منافع خود افزایش داده است. رییس‌جمهوری ادامه داد: طی این دوران، نارضایتی مردم امریکا از قربانی‌شدن هزاران جوان امریکایی و صرف هزاران میلیارد دلار از منابع عمومی در جنگ‌های بی‌حاصل، و از میان‌رفتن صدها هزار شغل و گسترش نابرابری و فقر در اثر موج جهانی‌سازی اقتصاد، روزبه‌روز گسترش یافته است. کاهش شدید اعتماد عمومی به نظام سیاسی، احزاب و نخبگان حاکم در این کشور، در نهایت منجر به ظهور عده‌ای در عرصه سیاسی این کشور شد که سیاست‌های آنان، آغاز پایان هژمونی امریکا و نظام تک‌قطبی است.
جهان در حال گذار به سوی نظام چند قطبی است
رییس‌جمهوری خطاب به حاضران در اجلاس جنبش عدم تعهد گفت: این اجلاس در شرایطی برگزار می‌شود که جهان به سرعت در حال گذار به سوی نظام چندقطبی‌است. در این عرصه پیچیده، خشونت و درگیری در مناطق مختلف رو به گسترش است؛ حاکمیت ملی کشورهای مستقل، به شیوه‌های گوناگون نقض می‌شود؛ گرایش به قطب‌بندی‌های نظامی، رقابت‌های تسلیحاتی، راه‌اندازی جنگ‌ها و تشدید منازعات، و واگرایی قومی و منطقه‌ای افزایش می‌یابد و قانون‌گریزی و نقض تعهدات بین‌المللی و مداخله در امور داخلی کشورهای مستقل، رو به افزایش است. امروز، امریکا از روی استیصال، چنان بی‌پروا و گستاخانه از ابزارهای اقتصادی ظالمانه برای تحمیل مقاصد سیاسی نامشروع خود بر ملت‌های مستقل استفاده می‌کند که نمی‌توان نامی به جز تروریسم اقتصادی بر آن نهاد. رییس‌جمهوری تاکید کرد: ایران با درک مخاطرات گروه‌های تروریستی و افراطی، در شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پیشنهاد «جهان عاری از خشونت و افراط گرایی» را مطرح نمود که منجر به تصویب دو قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال‌های 2013 و 2015 شد و این موضوع در هفدهمین اجلاس عدم تعهد در ونزوئلا نیز مورد تاکید قرار گرفت. روحانی با بیان اینکه امروز، شاهد درگیری‌های منطقه‌ای در کانون‌هایی چون فلسطین، یمن، سوریه و افغانستان هستیم، خاطرنشان کرد: تنها راه برون رفت از این بحران‌ها، احترام به حق ملت‌ها در تعیین سرنوشت خویش، تعهد به عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، ساماندهی به همکاری‌های منطقه‌ای برای تضمین صلح و ثبات و مبارزه با تروریسم و ایجاد بستر مناسب برای تعامل و گفت‌وگوست. رییس‌جمهوری ادامه داد: این چارچوب، بهترین راهِ پایان‌بخشیدن به منازعات منطقه‌ای است و ما در این راه پیش‌گام بوده‌ایم، در موضوع سوریه، مشارکت ایران و روسیه و ترکیه در فرآیند آستانه، آرامش و ثبات را برای بیشترِ مناطق این کشور به ارمغان آورده و میلیون‌ها آواره را به موطن خود بازگردانده است. وی با تاکید بر اینکه درباره سایر مسائل موجود در منطقه غرب آسیا نیز، از هرگونه ابتکار عملی که مبتنی بر گفت‌وگو، مذاکره، و احترام متقابل باشد استقبال می‌کنیم، گفت: در این زمینه پیش‌قدم بوده‌ایم. ماه گذشته، اینجانب در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، طرح «اقدام صلح هرمز» برای صلح و ثبات منطقه را ارایه کردم. هدف این طرح، ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و ایجاد تفاهم متقابل و روابط صلح‌آمیز و دوستانه میان کلیه کشورهای حوزه خلیج فارس و تنگه هرمز و اجتناب از مداخله و تهدید است. روحانی افزود: این طرح حوزه‌های مختلف همکاری مانند مشارکت منطقه‌ای در تأمین امنیت انتقال انرژی و تضمین آزادی کشتیرانی در حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را با مشارکت کشورهای منطقه دربر می‌گیرد. ما معتقدیم که ثبات و امنیت همسایگان ما، ثبات و امنیت ما است و دستیابی به امنیت و توسعه منطقه‌ای، فقط از طریق همکاری و مشارکت جمعی همسایگان امکان‌پذیر خواهد بود. رییس‌جمهوری گفت: سلطه امریکا بر نظام مالی بین‌المللی این فرصت را در اختیار امریکا قرار داده تا طی دهه‌های گذشته و به‌ویژه در سال‌های اخیر، به کرّات از دلار برای اعمال فشار سیاسی بر کشورهای مستقل که عمدتاً از اعضای جنبش عدم تعهد هستند، سوءاستفاده و با اعمال تحریم‌های مختلف، دسترسی کشورها به سیستم مالی بین‌المللی را محدود کند. این اقدامات در تعارض مستقیم با حقوق و آزادی‌های مشروع ملت‌های مستقل است و جنبش عدم تعهد می‌تواند گام‌های مهمی برای بی‌اثرکردن این ابزار بردارد. رییس‌جمهوری خاطرنشان کرد: راه خارج‌کردن این ابزار شوم از دست رژیم خودخواه و مستبد امریکا، پایبندی بین‌المللی به الزاماتِ پایداری اقتصادی، توسعه روابط تجاری بر پایه پیمان‌های پولی دو و چندجانبه، به‌کارگیری ابتکارات مستقل در حوزه خدمات بانکی و توسعه بهره‌گیری از رمزارزهاست. البته، این مسیر باید با رعایت قواعد بین‌المللی در حوزه مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم طی شود. بسیاری از کشورهای عضو جنبش، از جمله ایران، این مهم را در دستور کار خود قرار داده‌اند. روحانی همچنین ناامنی در فضای سایبری را از دیگر مخاطرات و تهدیدات برای امنیت و استقلال ملت‌های آزاده در دنیای امروز عنوان و اظهار کرد: ناامنی در فضای سایبری و بهره‌برداری نامشروع از شبکه‌های اجتماعی و کلان‌داده‌ها برای اثرگذاری بر افکار عمومی جوامع، به‌ویژه در عرصه سیاسی است. رییس‌جمهوری خاطرنشان کرد: ایران همچون گذشته، از هیچ کمکی برای سربلندی جنبش عدم تعهد و نیل به اهداف والای آن فروگذار نخواهد کرد.
