همزمان با نزدیک‌تر شدن به موعد نهایی اعلام شده از سوی ایران برای برداشتن گام سوم کاهش تعهدات برجامی کشورمان، بسیاری از چهره‌های سیاسی و فعالان سیاسی به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش کلیدی هستند که بعد از خروج امریکا از برجام چنانچه ایران هم به فرآیند کاهش تعهداتش استمرار ببخشد چه سرنوشتی در انتظار برجام به عنوان مهم‌ترین سند دیپلماسی بین‌المللی خواهد بود؟ وزیر امور خارجه کشورمان در گپ و گفتی صریح با شبکه راشاتودی درباره وضعیت برجام و اینکه آیا این توافق از بین رفته است یا خیر گفت: نه این طور نیست. چراکه من باور دارم برجام یک دستاورد مهم در دیپلماسی بود و خیلی زود است که درباره از بین رفتن آن صحبت کنیم. ظریف همچنین در واکنش به تلاش‌های امریکا برای فشار اقتصادی به کشورمان اعلام کرد که ایران پیروز این نبرد اقتصادی خواهد بود.
وی همچنین در این باره گفت که متاسفانه کشورهای اروپایی نتوانسته‌اند پولشان را در جایی هزینه‌کنند که حرف آن را می‌زنند. آنها حمایتشان از برجام را اعلام کرده‌اند اما آماده ریسک کردن و سرمایه‌گذاری برای حفظ یک دستاورد مهم دیپلماسی نبودند. ما [فقط] درباره اروپا حرف می‌زنیم چون روابط خوبی با روسیه و چین [به عنوان شرکای برجام] داریم، البته امریکا بر این دو کشور نیز اثر گذاشته است. تحریم‌های امریکا که نه، بلکه اقداماتی غیرقانونی که من به آن جنگ اقتصادی علیه ایران می‌گویم، بر این دو کشور اثر گذاشته است. اما اروپایی‌ها با وجود اظهارات کلی در حمایت از برجام، آماده سرمایه‌گذاری برای آن نبوده‌اند. اینکه آنها به تعهداتشان عمل کنند، اهمیت دارد. ظریف در ادامه با اشاره به مذاکرات اخیر هیات‌های دیپلماتیک ایران و فرانسه گفت که هدف از این مذاکرات این بوده است که آنها [فرانسه] ببینند که چطور می‌توانند به تعهدات خودشان عمل کنند و مذاکره دوباره‌ای بر سر توافق برجام و تجدید نظر در آن مطرح نیست بلکه موضوع فقط اجرای آن است. وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به اینکه آیا توصیه او به اروپایی‌ها در چند وقت اخیر برای نپذیرفتن سلطه امریکا و احترام به قوانین بین‌المللی، تاثیری داشته است، گفت که او کسی را موعظه نکرده و فقط درباره واقعیت‌ها صحبت می‌کند، اما اروپایی‌ها باید بدانند که میل امریکایی‌ها برای نقض قوانین بین‌المللی، در هرجا و هر زمانی که بخواهند، با [نقض] برجام متوقف نخواهد شد. وی سپس درباره اینکه آیا اروپا تمایل آن را دارد و خواهد توانست که در برابر خواست امریکا درباره برجام بایستد، اظهار کرد: فقط می‌توانم این را بگویم که این همان کاری است که باید انجام بدهند. اینکه چگونه می‌خواهند این کار را انجام بدهند، با امریکایی‌ها مقابله کنند یا متقاعدشان کنند، تصمیم خودشان است. من فکر می‌کنم امریکایی‌ها متقاعد نخواهند شد مگر اینکه با عزم سراسر جهان برای تایید اصول قوانین بین‌المللی مواجه شوند. میل یک زورگو [برای زورگویی] در صورت عدم مواجه شدن با واکنش، تقویت خواهد شد. بستگی دارد، ما در نوع تعامل اروپایی‌ها با امریکا مداخله نمی‌کنیم.
مطالبات ایران از اروپا
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان به علاوه درباره اینکه آیا انتظار دارد اروپایی‌ها شرکت‌های خودشان را وادار به تجارت با ایران کنند گفت که نه آنها نمی‌توانند این کار را انجام دهند اما می‌توانند به قوانین خودشان عمل کنند. وی با اشاره به اینکه با دقت درباره توافق هسته‌ای مذاکره شده است، گفت که آینده ایران به برجام بستگی ندارد و «ما آینده‌مان را چه با برجام و چه بدون آن می‌سازیم.»ظریف به تلاش موفقیت‌آمیز ایران در احیای اقتصاد و ارزش پول خود نیز اشاره کرد و گفت: ما باور داریم که برجام دستاور مهمی است که نباید از بین برود اما از بین رفتن آن، ضربه‌ای به دیپلماسی خواهد بود، نه ضربه به ایران. ما می‌خواهیم شاهد نجات یافتن این دستاورد باشیم اما اگر اروپایی‌ها نتوانند سهم خودشان [از توافق] را انجام بدهند، همه ما از جمله امریکا زیان خواهیم کرد.وزیر امور خارجه ایران سپس درباره اجرایی شدن اینستکس توضیح داد: من هیچ موردی را نمی‌شناسم و برایم مهم نیست چراکه اینستکس یک سازوکار اروپایی و تلاش اروپا برای دور زدن تحریم‌ها است. برای اروپایی‌ها این سازوکار پیش‌نیازی برای عمل کردن به 11 تعهد آنها پس از زمان خروج امریکا از برجام است. این تعهدات با علم بر این شکل گرفته‌اند که امریکا در آن همکاری نخواهد کرد و اینها تعهداتی هستند که باید به آن عمل کنند و ما بر سر آن مذاکره می‌کنیم. اگر می‌خواهند با امریکا [در این باره] رایزنی کنند، این به خودشان ارتباط دارد. ظریف در بخشی دیگر از این گفت‌وگو ضمن اشاره به اینکه منافع اقتصادی یکی از اصول برجام است گفت که این توافق بر دو رکن عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای و عادی‌سازی روابط اقتصادی ایران استوار است.
برپایی نبرد اقتصادی علیه ایران
وزیر امور خارجه ایران ادامه داد: ایران کمترین وابستگی را به خارج داشته و اقتصاد آن توانسته است در برابر فشارهای امریکا دوام بیاورد. کشورهای جهان تحت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متعهد هستند که روابط اقتصادی ایران با جهان را عادی‌سازی کنند. ظریف افزود: اینکه امریکا بر تبدیل اقتصاد و دلارشان به نوعی سلاح برای برپا کردن جنگ علیه دیگران اصرار می‌ورزند، به نابودی آن منجر خواهد شد. استفاده افراطی از هرگونه قدرتی، سرانجام به
از بین رفتن آن منجر خواهد شد. حالا ما شاهد آن هستیم که امریکا از این اقدامات علیه چین و روسیه استفاده می‌کند و این در نهایت به انحطاط بازار اقتصاد امریکا منجر خواهد شد. وزیر امور خارجه ایران همچنین درباره حفظ امنیت
خلیج فارس و تلاش امریکا برای تشکیل ائتلافی با ادعای حفاظت از کشتیرانی در تنگه هرمز گفت که تامین امنیت این منطقه بدون ایران ممکن نیست و آوردن کشورهای دیگر به این منطقه برای تهدید ایران یا حمله به آن، تنها موجب تنش و افزایش ناامنی خواهد شد.
