روز گذشته نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان با برگزاری نشست و انتشار بیانیه‌ای پایان یافت؛ بیانیه‌ای که در بخشی از آن بر ادامه پایبندی این سه کشور به برجام تاکید شد. همچنین محمد جواد ظریف در کنفرانس مشترک مطبوعاتی با «مولود چاووش اوغلو» و «المار محمدیاراوف» وزیران خارجه ترکیه وجمهوری آذربایجان، نشست روز (سه شنبه) در استانبول را مثبت خواند و افزود: همکاری تهران، آنکارا و باکو برای توسعه سه کشور، توسعه منطقه، بهبود شرایط زندگی و همین طور تقویت صلح و امنیت منطقه که متاسفانه با چالش‌های متعددی رو به رو است، بسیار مهم است.
وی مواضع سه کشور در خصوص این چالش‌ها را مشابه خواند و با اظهار امیدواری برای حل مشکلات منطقه به خصوص مشکلات مردم سوریه، فلسطین، یمن و سایر مشکلات مردم خاورمیانه از طریق صلح آمیز بیان کرد: ما همیشه تاکید کرده‌ایم که مسائل منطقه باید بر اساس حقوق بین‌الملل و با روش‌های صلح آمیز حل شود و اینجا هم همین واقعیت را در بیانیه پایانی تکرار کردیم.
ظریف در ادامه با قدردانی از حمایت دو کشور ترکیه و جمهوری آذربایجان در اعلام حمایت از برجام و تاکید بر ضرورت ادامه همکاری‌ها در چارچوب برجام و محکومیت اقدامات یکجانبه گفت: خروج از برجام اقداماتی علیه یک کشور نبوده و علیه صلح و امنیت بین‌المللی و علیه روابط معقول و قانونمند و قابل پیش بینی بین کشورها است و جایگاهی بین جامعه متمدن ندارد. وی تاکید کرد: ما سه کشور امکانات بسیار خوبی برای همکاری داریم و همکاری در بخش‌های حمل و نقل، انرژی، علوم و فناوری و همکاری‌های فرهنگی و انسانی بین سه کشور که همواره وجود داشته و ما این همکاری‌ها را تسریع و افزایش خواهیم داد. وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه امروز دنیا با اقتصاد دانش بنیان می‌تواند حرکت جدی داشته باشد و ما سه کشور این توان را داریم که در این زمینه همکاری‌های خوبی داشته باشیم، اضافه کرد: همکاری‌ها در بخش خصوصی نیز حوزه دیگری از همکاری مهم برای سه کشور است. وی درباره دیگر نتیجه نشست نیز بیان کرد: ما اینجا تصمیم گرفتیم که یک نشست مشترک سه جانبه بین بخش خصوصی سه کشور شکل بگیرد و این امر را یک گام بسیار مهمی در راستای همکاری منطقه‌ای می‌دانیم. ظریف همکاری‌های پولی و بانکی، استفاده از ارزهای ملی برای توسعه روابط منطقه‌ای برای مصون ماندن از دخالت‌های خارجی و همکاری‌های گمرکی را از سایر زمینه‌های مشترک برای توسعه مناسبات بین سه کشور عنوان کرد. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: ما امروز تصمیم گرفتیم که با توجه به این همکاری‌های بخشی، کارشناسان سه کشور نیز در حوزه‌های مورد نیاز علاوه بر بخش خصوصی با یکدیگر جلسه داشته باشند و برنامه سه ساله آینده را با این دیدگاه اصلاح کنند تا بتوانیم در جلسه بعدی که در ایران برگزار خواهد شد، برنامه‌ریزی خوبی داشته باشیم.
ادامه همکاری ترکیه با ایران
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه نیز در این کنفرانس خبری مشترک با اشاره به دیدار دوجانبه با همتایان ایرانی و آذربایجانی خود و برگزاری موفق نشست سه جانبه دیروز گفت: در این دیدار با تاکید بر تاریخ غنی یکدیگر، چگونگی تقویت روابط و اینکه در چه زمینه‌هایی می‌توانیم گام‌های جدیدی را‌برداریم و نیز درباره موضوعات منطقه‌ای، افزایش همکاری و همبستگی‌های فی مابین با جزییات کامل مذاکره کردیم. وی گفت: ما بر اتخاذ تصمیمات مشترک و چندجانبه تاکید داریم و مخالف اتخاذ تصمیمات یکطرفه هستیم و بر این اساس سه کشور برای غلبه بر مشکلات منطقه‌ای از طریق گفت‌وگو و صلح توافق دارند و دارای اراده‌ای مشترک هستند. وی خواستار تداوم همکاری‌های مشترک برای ثبات، صلح و امنیت منطقه‌ای شد و همکاری‌های مشترک اقتصادی سه کشور از جمله در زمینه حمل و نقل برای همه کشورهای منطقه را مفید دانست. وزیر امور خارجه ترکیه همچنین بااشاره به بررسی موضوع همکاری درزمینه‌های اجرای پروژه‌های حمل ونقل و راه آهن بین سه کشور در این نشست اظهار کرد: ایران و جمهوری آذربایجان منابع غنی انرژی از جمله گاز طبیعی و نفت دارند و ترکیه هم از این کشورها نیازهای خود را دریافت می‌کند و در آینده نیز این تجارت دو طرفه را با دو کشور برادر ادامه خواهیم داد. وی اضافه کرد: با نگاهی به تجارت میان سه کشور با جمعیتی حدود 170 میلیون نفر می‌بینیم که میزان تجارت میان این سه کشور به حداکثر 10 میلیارد و 650 میلیون دلار می‌رسد ولی ما با ایران برای رساندن تجارت بین دو کشور تا 30 میلیارد دلار تلاش می‌کنیم و با آذربایجان نیز به هدف 10 میلیارد دلاری تجاری می‌خواهیم برسیم و برای تحقق این هدف بر تشویق سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این سه کشور تاکید ویژه داریم. چاووش اوغلو همچنین افزود: همکاری ترکیه با ایران پس از خروج امریکا از برجام نیز ادامه یافته و پس از این هم اقدامات لازم انجام خواهیم داد و در این زمینه با کشورهای اروپایی درباره چگونگی همکاری در حال رایزنی هستیم. وی بار دیگر با اعلام حمایت از ایران در برابر تحریم‌های امریکا و با تاکید بر ادامه همکاری کشورش با ایران با وجود تحریم‌های یکجانبه امریکا یادآور شد: درباره آثار تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران و نحوه حمایت ترکیه از ایران نیز در این نشست به مذاکره پرداختیم.
تاکید آذربایجان بر توسعه مناسبات حمل و نقلی
المار محمدیاراوف وزیرامور خارجه جمهوری آذربایجان نیز در این نشست با اشاره به تاریخ و فرهنگ مشترک ایران، ترکیه و آذربایجان و ادامه همکاری سه کشور در سال‌های گذشته گفت: ما خواهان همکاری در زمینه حمل و نقل و توسعه ارتباطات تجاری با همدیگر هستیم. وی خواستار ادامه اجرای طرح‌های راه آهن در سه کشور و نیز تکمیل راه آهن رشت ـ آستارا برای تکمیل کریدور حمل و نقل شمال ـ جنوب شد و افزود: با اجرای طرح‌های مشترک شبکه حمل و نقل سه کشور به هم وصل شده و ارتباطات سه همسایه گسترش می‌یابد. وی بااشاره به جمعیت 170 میلیون نفری سه کشور، گسترش مناسبات حمل و نقل را موجب توسعه روابط تجاری میان ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان عنوان کرد. ششمین نشست سه جانبه وزیران امور خارجه ایران، جمهوری آذربایجان و ترکیه با حضور محمد جواد ظریف، المار محمدیاراوف و مولود چاووش اوغلو روز سه‌شنبه در کاخ دولما باغچه شهر استانبول ترکیه برگزار شد.
حمایت از برجام
همچنین در بیانیه پایانی سه کشور بر پایبندی به برجام تاکید کردند. در بخشی از این بیانیه که به توافق هسته‌ای اشاره دارد، آمده است: سه کشور بر اهمیت برنامه جامع اقدام مشترک که منعکس‌کننده موفقیت دیپلماسی و مذاکرات چندجانبه است، تاکید کردند؛ تصدیق کردند که اجرای موفق برجام نیازمند اجرای کامل وظایف توسط تمامی طرفین است تا بتوانند کاملا از مزایای برجام بهره‌مند شوند. با در نظر گرفتن پیروی جمهوری اسلامی ایران از برجام که توسط سازمان بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان بخشی از قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت تایید شده است، تعهدات تمامی اعضای سازمان ملل برای همکاری و کمک‌رسانی بر اجرای برجام را یادآور شدند و از همین بابت، تحریم‌های یکجانبه که روی پیشرفت تجارت و بازرگانی میان کشورها تاثیر منفی می‌گذارد را محکوم کردند. در این بیانیه تاکید شده است: با در نظر گرفتن پیروی جمهوری اسلامی ایران از برجام که توسط سازمان بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان بخشی از قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت تایید شده است، تعهدات تمامی اعضای سازمان ملل برای همکاری و کمک‌رسانی بر اجرای برجام را یادآور شدند و از همین بابت، تحریم‌های یکجانبه که روی پیشرفت تجارت و بازرگانی میان کشورها تاثیر منفی می‌گذارد را محکوم کردند.
