مقامات ایرانی تاکید می‌کنند اگر ایران نتواند نفت صادر کند هیچ کس دیگر هم نمی‌تواند این کار را انجام دهد. نخستین‌بار این موضع را رییس‌جمهوری در سوییس اعلام کرد، روز پنج‌شنبه هفته گذشته هم علی‌اکبر ولایتی در روسیه بر آن تاکید کرد. موضعی که کارشناسان آن را تهدید به بستن تنگه هرمز تعبیر کردند؛ البته اگر امریکا بتواند مانع از فروش نفت ایران شود. مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل که به روسیه رفته تا پیام رهبری و رییس‌جمهوری را به پوتین برساند، دیداری دو ساعته با رهبر روسیه داشت.
50 میلیارد دلار همکاری نفتی با روسیه
دیداری که ولایتی می‌گوید بخشی از دستاورد آن ابراز تمایل روس‌ها به همکاری 50 میلیارد دلاری در حوزه نفت بوده که نتیجه‌اش می‌تواند جبران خروج شرکت‌های نفتی غربی از ایران باشد. به گفته مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل، در حال حاضر یکی از شرکت‌های مهم نفتی روسیه با وزارت نفت ایران قراردادی را به مبلغ ۴ میلیارد دلار منعقد کرده که به‌زودی عملیاتی می‌شود. از سوی دیگر با دو شرکت نفتی مهم روسیه یعنی روس‌نفت و گازپروم نفت صحبت‌هایی آغاز شده و قراردادهایی تا ۱۰میلیارد دلار می‌توانند امضا شود. هر چند یک روز بعد از انتشار این صحبت‌ها، وقتی از سخنگوی کرملین درباره صحت آمار و ارقام ارائه شده از سوی ولایتی سوال شد، دمیتری پسکوف گفت که نمی‌تواند آن را تایید کند یا جزئیات بیشتری در این رابطه ارائه دهد. از اظهارات ولایتی این طور بر می‌آید که زمان زیادی از جلسه او با پوتین که دو ساعت به درازا کشیده، حول موضوعات اقتصادی بوده است. آنجا که ولایتی می‌گوید در بخشی از این دیدار، صحبت‌هایی درخصوص همکاری‌های مربوط به توسعه راه آهن هم انجام شد و طی ۱۰ روز گذشته نیز مقدمات عملیاتی راه آهن اینچه‌برون-گرمسار و برقی کردن آن در شهر ساری آغاز شده و پوتین اعلام آمادگی کرد تا سرمایه‌گذاری در بقیه قسمت‌ها انجام شود.
روسیه تحریم‌های امریکا را قبول ندارد
موضوعات منطقه‌یی دیگر بخش گفت‌وگوی ولایتی با پوتین بوده است. براساس اظهارات مشاور مقام معظم رهبری، برخلاف بعضی شایعاتی که دشمنان مشترک ایران و روسیه دامن می‌زنند، پوتین تاکید کرده که روسیه و ایران به همکاری‌های خود در سوریه و منطقه برای حمایت از حکومت‌های قانونی این کشورها و همچنین عراق ادامه می‌دهند و از تمامیت ارضی دفاع می‌کنند و موافق این است که همکاری‌ها در حوزه دفاعی و سیاسی ادامه پیدا کند.
از این رو، مذاکرات آستانه که بین معاونین وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه انجام می‌شود، هم ایران و هم روسیه توافق دارند که ادامه پیدا کند. آن طور که ولایتی می‌گوید، پوتین اعلام کرده که تحریم‌هایی را که امریکا و دیگران علیه ایران به دنبال آن هستند قبول نداریم و تحریمی که مصوبه شورای امنیت سازمان ملل را نداشته باشد، از نظر ما پذیرفته شده نیست و ما به آن پایبند نخواهیم بود.
با امریکا مذاکره نمی‌کنیم
ولایتی نشستی هم در اندیشکده والدای نزدیک به کاخ کرملین داشت. او در این نشست درباره سیاست خارجی ایران سخت گفت؛ جایی که به گفته او برخلاف اظهارات اخیر مقامات امریکایی، ایران هیچ تمایلی به مذاکره با ایالات‌متحده ندارد: «امریکا غیرقابل اعتماد است، پس چرا (دوباره) با آنها مذاکره کنیم، آرزوی امریکا برای کاهش عرضه نفت ایران در بازار، باعث بالا رفتن قیمت آن و آسیب رسیدن به کشورهای مصرف‌کننده نفت می‌شود.» این اظهارات واکنشی بود به ادعاهای مقامات امریکا که معتقد بودند ایران روزی برای گفت‌وگو اعلام آمادگی می‌کند. ولایتی با اشاره به تهدید ترامپ درباره ممانعت از صدور نفت ایران از خلیج فارس، گفت: با وجود تحریم‌ها، ایران هیچ مانع برطرف نشدنی برای فروش نفت خود نمی‌بیند. ما حتی تحت تحریم نیز به صادرات نفت خود ادامه می‌دهیم. اگر ایران نتواند نفت خود را از خلیج‌فارس صادر کند، هیچ کسی دیگر هم نمی‌تواند این کار را انجام دهد.
این جمله ولایتی، تکرار موضع رییس‌جمهوری در سوییس بود که اعلام کرد: «اگر قرار باشد ایران نفت صادر نکند، بنابراین نفت کشورهای منطقه هم نباید صادر شود.» این موضع ایران واکنش‌های فراوانی در رسانه‌ها داشت تا آنجا که برخی رسانه‌ها گزارش دادند، تجار و سرمایه‌گذاران نفتی انتظار دارند ذخایر نفتی امریکا با کاهش جدی مواجه شود؛ چراکه صحبت‌های حسن روحانی نشانه‌هایی از بروز افزایش قیمت برای نفت است.
ولایتی همچنین در بخشی از سخنرانی خود به نشست سران ناتو و بیانیه پایانی آن اشاره کرد. او درباره تمایل ناتو و امریکا برای استقرار نظامیان خود در مرز ترکیه-سوریه افزود که «چنین مساله‌یی را به‌رسمیت نمی‌شناسیم و با روسیه و دیگر کشورها مانع تحقق آن می‌شویم.»
با تهدیدات امریکا از سوریه نمی‌رویم
راهبرد ایران در سوریه هم از دیگر موضوعات مورد اشاره ولایتی بود. در حالی که برخی رسانه‌های غربی مدعی هستند ایران از سوریه عقب نشسته و به‌زودی از این کشور خارج می‌شود، ولایتی تاکید کرد ماندن یا نماندن ایران در سوریه به تصمیم دولت این کشور بستگی دارد.
فرستاده ویژه جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه «ایران با تهدیدات امریکا، سوریه را ترک نمی‌کند»، گفت: ما فقط در صورتی که مقامات سوری به ایران بگویند که دیگر به مشاوره نظامی ما نیاز ندارند، این کشور را ترک می‌کنیم. مستشاران نظامی ایران که در سوریه و عراق مستقر هستند، به درخواست دولت‌های آنها و به صورت قانونی در این کشورها حضور دارند.
ولایتی با بیان اینکه 80درصد مناطق آزاد شده در سوریه از چنگ تروریست‌ها با کمک ایران بوده، تاکید کرد: ما با مجوز امریکا به سوریه نیامدیم که اکنون با درخواست آنها این کشور را ترک کنیم. این ایران است که در اهداف و مشروعیت حضور امریکایی‌ها در سوریه شک دارد.
او در ادامه افزود: ایران مانع تجزیه سوریه، مانند مدل لیبی، خواهد شد. ما به سوریه کمک می‌کنیم تا با تجاوزات امریکا مقابله کند.، ایران حضورش در سوریه را حفظ می‌کند تا مانع بازگشت تروریست‌ها شود. مشاور مقام معظم رهبری همچنین تاکید کرد که اگر امریکا خاورمیانه را ترک نکند، ما آنها را مجبور به ترک (منطقه) می‌کنیم. در حالی سفر ولایتی به روسیه پایان یافت که جزئیاتی از نامه مقام معظم رهبری و رییس‌جمهوری به پوتین رسانه‌یی نشد و سخنی هم از آن به میان نیامد.
