طی روزهای گذشته برخی از محافل خبری اعلام کردند که موافقتنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا ۲۸ دی ماه امضا می‌شود در حالی که پیگیری‌ها نشان می‌دهد در این تاریخ، خاتمه مذاکرات اعلام خواهد شد.
در سال ۲۰۱۶، مذاکره برای الحاق ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل از پنج کشور آغاز شد. حدود دو سال و نیم بعد از آغاز مذاکرات، یک موافقتنامه ترجیحی با این اتحادیه منعقد شد که به موجب آن ۴۰۰ قلم کالا از هر دو طرف برای اعمال تعرفه ترجیحی مورد پذیرش قرار گرفت.
در مرحله بعد تلاش شد که سطح این موافقتنامه از تجارت ترجیحی به تجارت آزاد ارتقا یابد که به موجب آن، حدود ۹۰۰ درصد از کدهای تعرفه به تدریج صفر خواهد شد. طبق اعلام مسوولان مربوطه مذاکرات این بخش نیز حدود یک سال و نیم به طول انجامید که در اواخر دی ماه، خبر اتمام مذاکرات و دستیابی به یک صورتجلسه نهایی اعلام خواهد شد.
در این ارتباط میرهادی سیدی مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت ایران در گفت‌وگو با اظهار کرد: مذاکرات با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال اتمام بوده و آخرین دور مذاکرات برگزار شده و فقط موارد جزئی باقی مانده است.
سرپرست گروه مذاکره‌کننده ایران با اتحادیه اوراسیا افزود: بر همین اساس نیز به احتمال زیاد در ۲۸ دی ماه سال جاری خاتمه مذاکرات ایران و اوراسیا اعلام خواهد شد. البته این مساله به معنای امضای موافقتنامه نیست.
امضای موافقتنامه نیاز به اخذ مجوز دارد
سیدی ادامه داد: برای امضای موافقتنامه نیاز به طی کردن فرایندهای داخلی و انجام هماهنگی‌ها هم در داخل ایران و هم در داخل ۵ کشور طرف قرارداد، است. مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت ایران اضافه کرد: در سطح مذاکره‌کنندگان، مذاکرات انجام شده و به اتمام رسیده است، منتهی برای امضای موافقتنامه همانطور که ذکر شد نیاز به طی کردن سازوکارهایی در داخل کشورهای طرف قرارداد داریم که پس از اخذ مجوزها، موافقت نامه امضا خواهد شد برای امضای موافقتنامه نیاز به طی کردن سازوکارهایی در داخل کشورهای طرف قرارداد داریم که پس از اخذ مجوزها، موافقتنامه امضا خواهد شد. از طرف ایران ۶ وزیر باید این موافقتنامه را امضا کنند.
وی در پاسخ به این سوال که در ۲۸ دی ماه چه موردی اعلام خواهد شد، تصریح کرد: ۲۸ دی ماه موافقتنامه امضا نمی‌شود بلکه به احتمال زیاد در این تاریخ خبر اتمام مذاکرات و دستیابی به یک صورتجلسه نهایی، اعلام خواهد شد.
سرپرست گروه مذاکره‌کننده ایران با اتحادیه اوراسیا افزود: باید مستندات حاصل شده از مذاکرات، به صورت تفصیل بررسی شود و پس از بررسی‌های انجام شده، متن موافقتنامه که شامل فهرست کالاها و هر مورد مربوط به این حوزه در داخل کشورها ارزیابی خواهد شد.
وی تصریح کرد: وقتی نتیجه مذاکرات مشخص و اسناد آماده امضا شود، فرآیند اخذ مجوز امضای موافقتنامه شروع می‌شود که با توجه به اینکه نیاز به تأیید مجلس داریم، ممکن است این فرآیند کمی طول بکشد.
۸ هزار و ۳۵۰ کالا مشمول تعرفه آزاد می‌شوند
سیدی در مورد اینکه چه تعداد کالا مشمول تعرفه آزاد می‌شوند، گفت: ۸ هزار و ۳۵۰ قلم کالا در نظام طبقه‌بندی کالاها قرار دارند که مشمول تجارت آزاد خواهند شد. بنابراین اگر صنعتی قادر به ارایه کالایی رقابت‌پذیر است باید خود را برای حضور در این بازار آماده کند. مشاور امور بین‌الملل سازمان توسعه تجارت ایران یادآور شد: یکی از مهم‌ترین تحولات، روی آوردن کشورها به توافق‌های تجاری است؛ چنانکه در سال ۱۹۹۵ حدود ۷۰ الی ۸۰ توافقنامه تجاری در جهان منعقد شده بود و اکنون تعداد این پیمان‌های تجاری بیش از ۶۰۰ مورد است.
تأمین زیرساخت‌ها پیش شرط توسعه روابط
غلامحسین شافعی رییس اتاق بازرگانی ایران نیز در مورد مزایای الحاق ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، گفت: با اجرایی شدن تجارت آزاد بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بخش بزرگی از موانع توسعه تجارت مرتفع خواهد شد.
وی افزود: ایران به دلیل برخورداری از کریدور شرق-غرب و بندر چابهار می‌تواند ضمن توسعه روابط خود با اوراسیا، زمینه‌ساز همکاری کشورهایی مانند هند با اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز باشد. ایران به دلیل برخورداری از کریدور شرق-غرب و بندر چابهار می‌تواند زمینه‌ساز همکاری هند با اوراسیا باشد
شافعی اضافه کرد: در سال‌های اخیر اقداماتی همچون تلاش برای تسهیل صدور و لغو روادید، توافق برای انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک، ایجاد زیرساخت جهت برقراری مجدد روابط بانکی بر اساس ارزهای ملی دو کشور و امضای توافقنامه کریدور سبز گمرکی در راستای توسعه روابط فی‌مابین انجام شده است.
رییس اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: با این حال لازم است جهت توسعه مناسبات، اموری مانند ایجاد زیرساخت‌های لازم برای استفاده از کشتی‌های رو-رو، توسعه روابط بانکی و تسهیل صدور ضمانتنامه‌های بانکی و فعال‌تر شدن کریدور سبز گمرکی با جدیت بیشتری پیگیری شود.
