فیات، فولکس، اشکودا، پژو، رنو و... با توافق ایران و غرب هر از چند گاهی نام یکی از این خودروسازان بزرگ برای همکاری یا از سر‌گیری همکاری با ایران شنیده شده است. خودرو که از نظر برخی کارشناسان، پس از نفت دومین کالای سیاسی و اجتماعی ایران به شمار می‌رود، این روزها زیر ذره‌بین برخی منتقدان دولت قرار گرفته است. آنها به ویژه پس از سفر حسن روحانی به اروپا و انعقاد قرارداد 400میلیون یورویی ایران‌خودرو با پژو تهدید کرده‌اند تمام ابزارهای قانونی را به کار خواهند گرفت تا اجازه ندهند، این قرارداد اجرایی شود چرا که از نظر آنان پژو به ایران بی‌وفایی کرده و در دوره تحریم‌ها دست ایران خودرو را در حنا گذاشته است.
کارشناسان معتقدند که قرارداد قبلی ایران خودرو با پژو این اجازه را به پژو می‌داده که چنین اقدامی را در دوره تحریم‌ها انجام دهد اما در قرارداد جدید چون پژو ملزم به سرمایه‌گذاری 50درصدی شده در صورت اعمال تحریم‌های مشابه به سادگی نخواهد توانست، ایران را ترک کند.
از آنجا که بیش از دو دهه از همکاری ایران‌خودرو با پژو می‌گذرد و به نوعی فرهنگ پژویی در خطوط تولید این شرکت نهادینه شده، ایران‌خودرو همچنان پژو را به عنوان مهم‌ترین شریک تجاری خود نگه‌داشت و با امضای قرارداد 400میلیون یورویی این همکاری را مستحکم‌تر از قبل کرد.
رنو به عنوان دیگر شریک تجاری ایران‌خودرو، هنوز در حال مذاکره با این شرکت است. ایران‌خودرو چندی پیش محصول رنو کپچر را وارد کشور کرد و توانست 3هزار دستگاه از آن را در ایران به فروش برساند. اقبال عمومی از این خودرو نشان داد که ایران‌خودرو می‌تواند در بخش خودروهای نیمه‌لوکس که قیمتی بین 60 تا 100میلیون تومان دارند با رنو همکاری کرده و از این طریق همکاری خود را با این شرکت فرانسوی ارتقا دهد. این دو شرکت در این رابطه هنوز به تفاهمی قطعی نرسیده‌اند و به نظر می‌رسد با توجه به مذاکره همزمان سایپا با رنو و فعالیت شرکت نگین‌خودرو به عنوان نمایندگی رسمی این شرکت فرانسوی در ایران، مذاکرات ایران خودرو با رنو قدری پیچیده شده و تا حصول نتیجه زمانبر باشد.
در این میان اما ایران‌خودرو به انتخاب شریک چهارم خود نیز پرداخته است. در حالی که در گمانه‌زنی‌ها از فولکس به عنوان شریک قطعی ایران‌خودرو نام برده می‌شد، گفته می‌شود که ایران‌خودرو با فیات به توافق رسیده تا از این خودروساز ایتالیایی برای تولید خودروهای ارزان زیر 50 میلیون تومانی بهره جوید.
ایران‌خودرو در کنار پژو، بنز، رنو و فیات با دو خودروساز دیگر نیز همکاری می‌کند. این شرکت سال‌هاست محصولات سوزوکی را در شعبه مشهد خود به تولید می‌رساند و خودرو گراند ویتارا را به بازار عرضه می‌کند. همچنین بر اساس توافقی که با شرکت هایما صورت گرفته ایران‌خودرو یک شاسی بلند دیگر به نام هایما اس 7 را به تولید رسانده تا در کنار شرکای تجاری خود با این دو برند ژاپنی و چینی هم در مونتاژ خودرو فعالیت داشته و بتواند بخشی از بازار خودروهای شاسی‌بلند را از آن خود کند.
در این میان به نظر می‌رسد، سایپا به عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور قصد دارد از قافله قراردادها عقب نماند و از شرکای قدیمی خود بیشترین بهره را ببرد.
سومین خودروساز بزرگ ایران که در استان کرمان واقع شده کماکان همکاری خود را با خودروسازان چینی ادامه می‌دهد تا مجموعه کرمان موتور به پاتوق تولید خودروهای چینی تبدیل شود. این شرکت به عنوان قطب سوم خودروسازی در ایران مذاکراتی با فولکس واگن، دوو و حتی هیوندایی را آغاز کرده تا بتواند محصولاتی از این دو شرکت را در ایران به تولید برساند.
کارنامه مذاکرات خودروسازان ایرانی با شرکت‌های اروپایی و بزرگان صنعت خودرو دنیا حاکی از مذاکرات پیچیده و فشرده آنان است تا هر یک بتوانند در دور جدید همکاری‌های خود شرکایی باوفا را در کنار خود نگه دارند تا هم محصولات به‌روز را در ایران به تولید برسانند و هم اینکه تنوع تولید و رقابت‌پذیری محصولات را در دستور کار خود قرار دهند.
