پس از آنکه اخبار ضدو‌نقیض درخصوص قیمت خودرو منجر به ایجاد شرایط نامساعد بازار و بلاتکلیفی خریداران شد، این‌بار واردات خودرو مساله‌ساز شده و مجددا کارشناسان و مدیران را به واکنش واداشته است. در چند هفته اخیر موضع‌گیری مسوولان نسبت به واردات خودرو به‌خصوص خودروهای لوکس بسیار خبرساز شد. برخی ادعا داشتند که افزایش میزان واردات، به تولید ملی ضربه خواهد زد و برخی نیز این اتفاق را سیلی خریداران به خودروسازان داخلی می‌دانستند و اعتقاد داشتند اگر کیفیت خودروهای داخلی خوب بود واردات خودرو افزایش نمی‌یافت. به گفته آنها خودروسازان باید به خودشان بیایند و با تنوع محصول و افزایش کیفیت، سهم بازار خودروهای وارداتی را از آن خود کنند.
البته نمی‌توان گفت خودروهای وارداتی نیز طبق ضوابط تعیین‌شده وارد کشور می‌شوند. خدمات پس‌از‌فروش نامناسب خودروهای وارداتی و واردات خودروهای لوکس با وجود ممنوعیت آن، دو موضوع مهم در انتقاد به واردات خودرو محسوب می‌شود. بنابراین مسوولان ذی‌ربط هر یک به‌نحوی خواهان ساماندهی این مساله هستند.
هرچند به نظر می‌رسد تصویب هر قانونی درخصوص واردات خودرو، تنها خودروسازان داخلی را قوی‌تر و بازار را برای آنها انحصاری‌تر خواهد کرد، اما اعمال مدیریت در واردات خودرو می‌تواند این امر را به بهترین شکل ممکن هدایت کند. به‌گونه‌یی که نه حق مصرف‌کننده ضایع شود و نه خودروسازان به انحصار خود ادامه دهند. افزایش دو‌برابری واردات خودرو نیز همانند دیگر مسایل با اظهارات متناقضی مواجه شده است. نمایندگان مجلس همواره واردات خودرو را مورد هجوم قرار می‌دهند درحالی‌که برخی از همین نمایندگان، خودروسازان داخلی را نیز مورد انتقاد قرار داده و همواره آنها را به کاهش تعرفه واردات تهدید می‌کنند. اما کارشناسان خودرویی کمی منطقی‌تر فکر می‌کنند و بدون موضع‌گیری خاصی در این باره سخن می‌گویند.
یکی از کارشناسان خودرویی معتقد است واردات باید طبق ضوابط خاصی انجام شود اما بستن درهای کشور به روی خودروهای وارداتی نه امکان‌پذیر است و نه منطقی است. مرزبان در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار می‌دارد: به‌جای اینکه به انتقاد از واردات بپردازیم باید قوانینی تنظیم کنیم که از واردات خودرو به نفع خریداران و صنعت بهره ببریم. به‌طور مثال شرکت‌هایی که بیشترین خودرو را به ایران وارد می‌کنند ملزم به سرمایه‌گذاری در کشور شوند.
به گفته وی، در همه کشورها واردات خودرو آزاد است اما به‌گونه‌یی ضوابط را تعیین می‌کنند که بیشترین منفعت شامل حال مردم شود بنابراین باید به‌گونه‌یی واردات را ساماندهی کرد که حق مصرف‌کنندگان ضایع نشود.
این عضو هیات‌علمی دانشگاه علم‌وصنعت، می‌گوید: در‌حال‌حاضر بیشترین انتقادات به ورود خودروهای لوکس بوده که ممنوعیت آن نیز بارها اعلام شده است اما باید به این نکته توجه داشت که ممنوعیت تنها راهکار برای جلوگیری از واردات این خودروها نیست. بلکه می‌توان با اعمال ضوابط سختگیرانه همچون افزایش تعرفه واردات این خودروها یا حتی گرانتر کردن حق بیمه آنها، واردات این خودروها را محدود کرد.
حال در میان دیدگاه‌های انتقادی و حمایتی که اخیرا مطرح شده، برخی از مدیران نیز به دفاع از واردات خودرو می‌پردازند و آن را راهی برای ایجاد شرایط رقابتی در بازار ایران می‌دانند.
در این باره روز گذشته مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه خودروسازان و قطعه‌سازان از افزایش واردات خودرو ابراز نگرانی کرده و آن را به‌صلاح تولید ملی نمی‌دانند، موضع شما در این باره چیست؟ اظهار کرد: در این زمینه من می‌گویم که رقابت چیز خوبی است. بیوک علیمرادلو اظهار کرد: واردات خودرو خوب است چون رقابت ایجاد می‌کند. سخنان مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت از افزایش واردات خودرو درحالی است که برخی کارشناسان نیز معتقدند دولت باید برای تامین حقوق مصرف‌کنندگان خودرو با کاهش تعرفه، زمینه افزایش واردات خودرو به کشور را فراهم کند. اما این دفاع از واردات درحالی مطرح شده که کرباسیان نیز اخیرا از اعمال شروط 6گانه واردات خودرو خبر داده است.
هرچند این قوانین برای واردکنندگان تازگی ندارد، اما به نظر می‌رسد سهل‌انگاری‌های ایجادشده موجب افزایش واردات خودرو و اعتراض مسوولان و مدیران شده و آنها را به اعمال قوانین سختگیرانه‌تر واداشته است. به‌گونه‌یی‌که طی چند هفته اخیر چندین مصوبه و طرح درخصوص واردات خودرو ارایه شده است.
در قوانین 6گانه مذکور به مسایلی ازجمله وجود خدمات پس از فروش، شرایط بهینهسازی مصرف سوخت، مجوزهای استاندارد و محیط زیست و خروج خودرو فرسوده به میزان واردات و همچنین سال ساخت خودرو و عدم ورود خودروهای فرسوده به کشور یاد شده است.
نایب‌رییس منتخب اتاق بازرگانی ایران ضمن اعلام این خبر گفت: قوانین 6گانه‌یی برای واردات خودرو شامل تاییدیه خدمات پس از فروش از وزارت صنعت، معدن و تجارت در نظر گرفته می‌شود که بر این اساس باید خودروهای وارداتی استانداردهای لازم برای بهینهسازی مصرف سوخت را داشته باشند و از سازمان محیط‌زیست نیز تاییدیه اخذ کنند. وی اعلام کرد: از واردات خودروهای فرسوده نیز جلوگیری می‌شود.
همچون کرباسیان ادامه داد: در رابطه با اعلام ورود خودروهای غیراستاندارد این موضوع را تایید نمی‌کنم و شاید این خودروها مربوط به خودروهای درحال‌تردد در مناطق آزاد است که این موضوع طبق مصوبه هیات‌دولت انجام می‌شود.
رییس کل گمرگ در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه 60 تا 70درصد خودروهای وارداتی در کشور دارای نمایندگی‌های پس از فروش نیستند گفت: برای واردات خودرو به کشور یک‌سری قوانینی وجود دارد و تا مجوزهای لازم کسب نشود این خودروها اجازه ورود به کشور را پیدا نمی‌کنند. وجود نمایندگی خدمات پس‌از‌فروش یکی از این شروط است و براساس آن خودرو ثبت‌سفارش می‌شود.
وی گفت: شرط بهینهسازی مصرف سوخت و همچنین کسب مجوزهای لازم از سازمان استاندارد و محیط‌زیست نیز از دیگر شروط واردات خودرو است. همچنین واردکنندگان خودرو باید معادل خودرو وارداتی خودرو فرسوده را خارج کنند و همچنین سال ساخت خودرو نیز در واردات خودرو موثر است. رییس کل گمرک تاکید کرد: این مقررات تعیین‌کننده واردات خودرو به کشور هستند و لذا هیچ خودرو وارداتی بدون کسب مجوزهای لازم به کشور وارد نمی‌شود مگر در مناطق آزاد که این مناطق خارج از تملک گمرک محسوب می‌شود. البته در مناطق آزاد خودروها باتوجه به مصوبه دولت درحال تردد هستند.
