سخنرانی وزیر ترکیهای در سوئد هم لغو شد
گروه جهان|
دامنه تنشهای ترکیه با کشورهای اروپایی هر روز بیشتر میشود. یک روز پس از اینکه هلند از ورود مولود چاووشاوغلو وزیر خارجه ترکیه به این کشور جلوگیری کرد، مقامهای هلندی به وزیر خانواده ترکیه نیز اجازه ندادند وارد کنسولگری این کشور در روتردام شود. تجمع هواداران دولت ترکیه در این شهر هم با دخالت پلیس به خشونت کشیده شده است.
پیشتر آلمان نیز از برگزاری کارزارهای همهپرسی تغییر قانون اساسی ترکیه در چند شهر جلوگیری کرده بود. اما این تنشها به آلمان و هلند محدود نمانده است. گفته شده، مهمت مهدی اکار وزیر سابق کشاورزی ترکیه، قرار بود برای حمایت از رای «آری» به همهپرسی ماه آینده مورد حمایت دولت ترکیه در سوئد، سخنرانی کند؛ اما مالک محل سخنرانی، اجاره را لغو کرده است. چهرههای سیاسی مخالف دولت ترکیه در سوئد، از این مراسم انتقاد کرده بودند.
اتحادیه اروپا نیز به این تحولات و اظهارنظرهای تند مقامهای ترکیهیی پاسخی عملی داده است. رویترز گزارش داده که در پی افزایش تنش میان ترکیه با کشورهای اروپایی، اتحادیه اروپا بخشی از بودجه ادغام (عضویت) ترکیه در این اتحادیه را تعلیق کرده است.
یوهانس هان رییس کمیسیون اتحادیه اروپا، گفته «اتحادیه اروپا بخشی از بودجه ادغام ترکیه را بهدلیل اینکه این کشور در حال دور شدن از این اتحادیه است، تعلیق کرده است.» هان گفته است: «ترکیه در مسیر اروپا حرکت نمیکند بلکه در مسیر مخالف قرار دارد. ما از نظر قانونی متعهد هستیم که حمایت مالی از کشورهایی کنیم که در مسیر درست پیشرفتهایی داشته باشند. برخی نشانههای منفی حتی پیش از وقوع کودتای ۱۵جولای در ترکیه دیده شده که نه تنها مغایر با استانداردهای اتحادیه اروپا بلکه مغایر قوانین بینالمللی است.»
بنا بر این گزارش، پس از بالا گرفتن تنشهای ترکیه و هلند، پلیس روتردام تلاش کرده تا تجمع حدود هزار نفر از هواداران اردوغان مقابل کنسولگری ترکیه را متفرق کند. پس از این اقدام پلیس، تظاهرکنندگان به طرف نیروهای پلیس سنگ پرتاب کردند و صدها خودرو در خیابانی که کنسولگری ترکیه در آن قرار دارد با زدن بوق ممتد و به صدا درآوردن موتورهایشان به پلیس اعتراض کردند. این تجمع پس از آن صورت گرفت که دولت هلند از فرود هواپیمای وزیر خارجه ترکیه در هلند جلوگیری کرد. مولود چاوشاوغلو قرار بود در کنسولگری ترکیه در روتردام به نفع همهپرسی تغییر قانون اساسی ترکیه سخنرانی کند.
ساعتی پس از ممنوعیت ورود وزیر خارجه ترکیه به هلند، فاطمه سایان کایا، وزیر خانواده ترکیه با خودرو از آلمان به هلند رفت تا در جمع هواداران اردوغان بهنفع همهپرسی تغییر قانون اساسی سخنرانی کند اما پلیس هلند خودرو او را قبل از رسیدن به کنسولگری ترکیه در روتردام متوقف کرد و پس از ساعتها بحث او را تا مرز آلمان اسکورت کرده و بازگرداند.
فاطمه کایا در گفتوگویی با تلویزیون NOS هلند گفته پلیس روتردام ساعتها او را نگه داشته و حتی آب هم به او ندادهاند درحالی که به آنها گفته بوده که در نخستین فرصت ممکن به آلمان بازمیگردد. رسانههای ترکیه ادعا میکنند که پلیس هلند محافظان سایان کایا را کتک زده است.
بینالی ییلدریم نخستوزیر ترکیه پس از آنکه پلیس هلند مانع ورود وزیر خانواده ترکیه به کنسولگری این کشور شد، هلند را به اقدامات شدید متقابل تهدید کرده است. او در بیانیهیی که صبح یکشنبه منتشر شد، گفته است: «کسانی که دوستان ما در اروپا نامیده میشوند و در هر فرصتی از دموکراسی، آزادی بیان و حقوق بشر حرف میزنند در این مساله بار دیگر شکست خوردند.»
به گفته نخستوزیر ترکیه، اینگونه اقدامات به این کشور کمک میکند تا بیش از پیش دوستان واقعی خود را بشناسد. ییلدریم در عین حال از اتباع ترکیه در هلند و آلمان خواست تا خونسردی خود را حفظ کنند.
انتخابات پارلمانی در هلند چهارشنبه برگزار میشود و دولت هلند به همین دلیل اعلام کرده بود که اجازه نمیدهد در آستانه انتخابات در این کشور وزیر خارجه ترکیه برای تبلیغ همهپرسی به هلند بیاید. همهپرسی تغییر قانون اساسی در ترکیه ۱۶ آوریل برگزار میشود. پس از این اقدام هلند، اردوغان دولت هلند را فاشیست خواند و گفت: «کسانی که خودشان زمانی تحت تسلط نازیها بودهاند حالا تبدیل به بقایای نازیها شدهاند.»
نخستوزیر هلند مارک روت، سخنان اردوغان را احمقانه خوانده است. او گفته است: «میتوانم بفهمم که آنها عصبانی باشند اما این سخنان دیگر خارج از خط است.» نخستوزیر هلند تاکید کرده که تصمیم این کشور برای لغو سخنرانیهای دو مقام ترکیه تصمیم درستی بوده است.
پیش از هلند، آلمان نیز سخنرانی چند وزیر ترکیه و برگزاری کمپین تبلیغاتی برای همهپرسی ۱۶ آوریل ترکیه را ممنوع کرده بود. اردوغان نیز دولت آلمان را بقایای نازیها و فاشیست نامیده بود. رییسجمهوری ترکیه پس از ممنوعیت ورود چاوش اوغلو به هلند، این کشور را تهدید کرد که در اقدامی متقابل مانع ورود مقامات هلند به ترکیه خواهد شد.
دولت هلند اقدام وزیر خانواده ترکیه در سفر زمینی به هلند برای انجام سخنرانی در روتردام را غیرمسوولانه دانست و به ترکیه تاکید کرد که نمیتواند نظم عمومی و امنیت هلند را با این کار
به خطر بیندازد. دولت هلند در یک بیانیه رسمی اعلام کرد: «در چنین شرایطی سخنرانی خانم کایا در هلند غیرمسوولانه است و از طریق تماسهای مکرر با مقامات ترکیه به آنها اطلاع داده شد که وزیر خانواده نمیتواند به هلند بیاید اما با وجود این او تصمیم به آمدن گرفت.» در ادامه این بیانیه آمده است: «تلاش برای یافتن یک راهحل معقول غیرممکن شده و حملات لفظی مقامات ترکیه قابل قبول نیست.»
گفته شده که سفارت هلند در آنکارا و کنسولگری این کشور در استانبول از سوی پلیس ترکیه محاصره شدهاند. وزارت خارجه ترکیه نیز اعلام کرده که به سفیر هلند که هماکنون در تعطیلات است برای مدتی اجازه بازگشت به ترکیه را نخواهد داد. چاوشاوغلو ممنوعیت ورودش به هلند را غیر قابل قبول خوانده و گفته بود: «آیا وزیر خارجه ترکیه یک تروریست است؟»
حدود ۴۰۰ هزار نفر از اتباع ترکیه در هلند زندگی میکنند و آنکارا قصد دارد رای این افراد را برای همهپرسی تغییر قانون اساسی به دست آورد. در آلمان بیش از دو و نیم میلیون شهروند ترکتبار زندگی میکنند که از این تعداد بیش از یکمیلیون و ۴۰۰هزار نفر دارای حق رای هستند. این کشور بیشترین تعداد رایدهنده ترک را پس از شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر دارد.