مرگ ملامنصور تاثیر مثبتی بر گفتوگوهای صلح در افغانستان خواهد داشت
گروه جهان|
«رهبر طالبان افغانستان کشته است.» این خبری است که اداره امنیت ملی افغانستان، عبدالله عبدالله، معاون اجرایی رییسجمهوری افغانستان، مقامهای امریکایی و شماری از فرماندهان ارشد طالبان تایید کردهاند. گفته شده، این حمله به دستور شخص باراک اوباما رییسجمهوری امریکا انجام شده است.
به گزارش رویترز، ملا اخترمحمد منصور شنبه در جریان عملیات پنتاگون و بدون اطلاع کابل و اسلامآباد در ایالت بلوچستان پاکستان کشته شده است. اداره امنیت ملی افغانستان با صدور اعلامیهیی گفته که ملا منصور حوالی ساعت 3:45 عصر شنبه به وقت محلی در جاده عمومی در منطقه دالبندین ایالت بلوچستان پاکستان کشته شد. سازمان اطلاعات افغانستان نوشته که رهبر گروه طالبان از مدتی به این سو تحت تعقیب جدی بود و شنبه در حالی که بر یک خودرو سوار بود هدف حمله هوایی قرار گرفت و همراه با سایر سرنشینان این خودرو از بین رفت. در اعلامیه اداره امنیت ملی افغانستان ذکری از حمله هواپیمای بدون سرنشین- پهپاد- امریکا نشده است. نماینده دفتر ریاستجمهوری امریکا گفته که مقامهای پاکستان و افغانستان بلافاصله پس از حملات از این عملیات مطلع شدند. حملات هوایی پهپادها در مرزهای دو کشور انجام گرفته است. عبدالله عبدالله، معاون اجرایی رییسجمهور افغانستان با تایید ضمنی این خبر گفته، نیروهای امنیتی افغانستان و امریکا در حال بررسی این موضوع هستند و احتمال مرگ او بسیار زیاد است. عبدالله گفته که در صورت تایید خبر مرگ اخترمحمد تغییر بزرگی در وضعیت طالبان و
ضربهیی برای آنان است. معاون اجرایی رییسجمهوری افغانستان، ملا منصور را مانع گفتوگوهای صلح افغانستان خوانده و گفته مرگ او ممکن است فرصتی باشد برای کسانی که از جنگ و خشونت دست نکشیدهاند، تا جنگ را ترک کنند. پیتر کوک، سخنگوی پنتاگون نیز در نشستی مطبوعاتی ملامنصور را تهدیدی علیه ملت افغانستان و نیروهای امریکایی توصیف کرده و گفته که ملامنصور شرکت در مذاکرات صلح با دولت افغانستان را برای رهبران بلندپایه طالبان ممنوع کرده بود. مسوولان شورای عالی صلح افغانستان نیز با اشاره به خبر کشتهشدن ملامنصور گفتهاند که مرگ او زمینه را برای آغاز گفتوگوهای صلح میان دولت افغانستان و این گروه فراهم خواهد کرد.
رهگیری ملامنصور: چگونه و چرا؟
کارشناسان معتقدند، جدای از سرنوشت ملا اختر منصور و تاثیری که این تحول بر طالبان و مذاکرات صلح بین افغانستان و گروه طالبان دارد، نکته مهم دیگر، اطلاعاتی است که منجر به هدفگیری ملامنصور شده است. ملامنصور در منطقهیی در پاکستان و در نزدیکی مرز با افغانستان مورد هدف قرار گرفته است. گمانهزنیهای مختلفی میتوان درباره رهگیری ملامنصور و هدف قرار دادن وی ارائه داد؛ اما شاید مهمترین آنها این باشد که این اقدام بدون کمک اطلاعاتی پاکستان تقریبا ناممکن بوده است. با این احتساب چه چیزی ممکن است باعث ارائه این کمک اطلاعاتی بوده باشد؟ رابطه پاکستان و امریکا روزهای سختی را پشت سر میگذارد. امریکا خواهان اقدامات بیشتری از سوی پاکستان است. به گزارش رسانهها، درواقع مجلس نمایندگان امریکا اخیرا به لایحهیی دفاعی رای داد که کمکهای نظامی این کشور به اسلامآباد را منوط به همکاری بیشتر پاکستان در مقابله با ستیزهجویان کرده است. مقامات مجلس امریکا در چند هفته گذشته بر سر کمکهای این کشور به پاکستان برای خرید جنگندههای اف-۱۶ نیز شرایطی عنوان کرده بودند. شاید کمک به رهگیری ملا منصور را که ازجمله عوامل کلیدی شکست مذاکرات طالبان با
افغانستان بوده است، بتوان در این راستا تعبیر کرد.
افزایش اختلافات درونی طالبان
منابع مطلع افغانستانی به سلاموطندار گفتهاند که مرگ ملامنصور افزایش اختلافات درونی طالبان را به دنبال خواهد داشت. رزاق برق، خبرنگار و آگاه سیاسی پاکستانی گفته، رهبر طالبان در 100متری کویته در بلوچستان کشته شده، با این حال طالبان این خبر را رد کردهاند و حکومت پاکستان نیز در این مورد سکوت کرده است.
محب شریف، یکی از آگاهان سیاسی میگوید که مرگ ملامنصور تاثیر منفیای بر فعالیتهای این گروه دارد. به گفته شریف، مرگ رهبر طالبان سبب از سرگیری اختلافات میان این گروه میشود. شریف میگوید که مدت کمی از ائتلاف ملامنان، برادر ناتنی و ملامحمد یعقوب، فرزند ملاعمر با ملامنصور میگذرد و این احتمال وجود دارد که این ائتلاف را از بین ببرد. تاکنون معلوم نیست برادر و فرزند ملاعمر برچه اساس و پیششرطهایی با ملامنصور متحد شده بودند. شریف میگوید که طالبان با شرایط دشواری روبه رو شدهاند، چراکه احتمال تشدید اختلافات و حتی آغاز درگیریها میان آنان وجود دارد. ملامنصور پس از انتشار خبر مرگ ملامحمد عمر، از سوی شماری از اعضای گروه طالبان در اواخر ماه جولای سال گذشته بهعنوان رهبر جدید این گروه برگزیده شد.
شماری از اعضای گروه طالبان در همان آغاز، مخالفت خود را با رهبری ملامنصور اعلام کرده بودند. کابلخان تدبیر، یکی دیگر از آگاهان سیاسی ـ نظامی نیز میگوید که مرگ ملامنصور تاثیری بهشدت منفی بر طالبان خواهد گذاشت. تدبیر میگوید که مرگ رهبر طالبان سبب میشود تا اختلافات میان آنان زیاد شده و برنامههایی که علیه حکومت چیده بودند هم افشا خواهد شد. این آگاه سیاسی با اشاره به درگیری داخلی میان سران طالبان که در ماه دسامبر سال گذشته اتفاق افتاده بود، میگوید که پس از این رویداد هیچ نوار صوتی یا تصویری از او منتشر نشده و امکان دارد مرگ ملامنصور هم مانند مرگ ملاعمر باشد.
او میگوید که اعلام مرگ ملامنصور با سفر رییسجمهور غنی به قطر مرتبط است و این خبر گفتوگوهای صلح را به چالش میکشد. با این حال سیداکبر آغا، یکی از فرماندهان پیشین طالبان میگوید که مرگ ملامنصور در حد یک شایعه است و اگر هم این موضوع حقیقت داشته باشد، هیچ تاثیری بر فعالیتهای طالبان ندارد.