گروه جهان
دیدار رهبران اتحادیه اروپا با نخست‌وزیر ترکیه در بروکسل آخرین کورسوی امید درباره موضوع بحران پناهجویان در اروپاست. اتحادیه اروپا امیدوار است، بتواند به نتایجی برسد که مانع ورود سیل مهاجران به یونان شود و مهاجرت از طریق کشورهای حوزه بالکان به آلمان را نیز متوقف کند و تمام اینها را می‌توان از طریق کنترل مرزهای ترکیه انجام داد.
به گزارش رویترز، تمام هدف نشست بروکسل گرفتن موضعی سفت و سخت‌تر در خصوص مهاجرانی است که به یونان رسیده و به بستن مرزها روی افرادی که خود را از یونان به شمال اروپا رسانده‌اند، خلاصه می‌شود. اتحادیه اروپا از بسته شدن مرزها توسط مقدونیه، اتریش و دیگر کشورهای شمال اروپا با یونان همراه با تعهد جدیدی برای از سرگیری برنامه‌های متوقف شده برای تقسیم مجدد پناهجویان بین 28کشور اتحادیه اروپا حمایت خواهد کرد. یکی از اهداف این نشست بستن راه بالکان به روی مهاجران طی روزهای آینده است. ضمن آنکه مقابله با قاچاقچیان انسان یکی از خواسته‌های اتحادیه اروپا از ترکیه است.
از سوی دیگر خشم نارضایتی از اقدام اخیر آنکارا در مصادره روزنامه زمان و نگرانی‌ها نسبت به از بین رفتن تمایل ترکیه برای توقف سیل مهاجرت به یونان دو موضوعی است که اوضاع را برای رهبران اتحادیه اروپا پیچیده کرده است. از این‌رو این نشست فرصتی است برای آنکه اتحادیه اروپا بتواند مسائل مربوط به حقوق بشر ترکیه همچون بستن روزنامه منتقد دولت را بررسی و نگرانی‌هایش را انتقال دهد. به گفته یکی از مقامات ارشد اتحادیه اروپا «این اقدام ترکیه یک توهین است. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه می‌خواهد، نشان دهد که هرکاری بخواهد، می‌تواند انجام دهد.»
مارتین شولتز، رییس پارلمان اروپا نیز گفت که تصرف روزنامه زمان ضربه بزرگی برای آزادی بیان در ترکیه است. به گزارش یورونیوز، هفته گذشته دادگاهی در استانبول طی حکمی مدیریت روزنامه زمان را که مهم‌ترین روزنامه منتقد دولت محسوب می‌شود به دولت سپرد. پس از صدور این حکم پلیس که برای تخلیه دفتر این روزنامه از کارکنان آن به این ساختمان یورش برده بود برای متفرق کردن مخالفان دولت که در اعتراض به این حکم دادگاه در مقابل ساختمان روزنامه زمان تجمع کرده بودند، از گاز اشک‌آور و ماشین آبپاش استفاده کرد.
به فاصله کمتر از ۴۸ساعت از دولتی شدن روزنامه زمان، خط‌مشی این روزنامه ۱۸۰درجه تغییر کرده و در نخستین شماره خود تحت مدیریت دولت ترکیه، صفحه نخست این روزنامه سابقا منتقد دولت، روز یک‌شنبه با تصاویری از رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه به همراه مقالاتی در تایید برنامه‌های او منتشر شد.
گروه رسانه‌یی زمان که علاوه بر این روزنامه، چندین هفته‌نامه و خبرگزاری جهان را نیز در اختیار دارد از نزدیکان فتح‌الله گولن، یکی از منتقدان سرسخت رجب طیب اردوغان است. رییس‌جمهوری ترکیه فتح‌الله گولن را منبع اتهامات فساد مالی به نزدیکان خود می‌داند و وی را به تاسیس یک سازمان تروریستی متهم می‌کند.
ترکیه ناتوان است؟
پیش از برگزاری این نشست روز یک‌شنبه رهبران اتحادیه اروپا نشستی را برگزار کردند تا درباره سرفصل مذاکرات با ترکیه تبادل‌نظر کنند. دیپلمات‌های اروپایی پس از نشست روز یک شنبه اعلام کردند: «رهبران اتحادیه اروپا قرار است به الکسیس سیپراس، نخست‌وزیر یونان نیز مجددا اطمینان دهند که برای اسکان هزاران تنی که در یونان مستاصل مانده‌اند و امیدوارند همانند سایرین در آلمان پناهنده شوند، کمک خواهند کرد.»
با این وجود «میلو زمان»، رییس‌جمهوری چک همکاری اروپا با ترکیه را بی‌فایده دانست و گفت: «دادن پول به ترکیه برای مقابله با عزیمت مهاجران به سوی بالکان و اروپا هدر دادن وقت و دور ریختن پول است. ترکیه نه قادر و نه آماده است که بتواند در این زمینه همکاری‌های لازم را با اتحادیه اروپا داشته باشد.»
در مقابل داووداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه در ابتدای این دیدار با اطمینان گفت: «ترکیه آماده است تا عضوی از اتحادیه اروپا شود و همکاری‌های لازم را با این سازمان انجام دهد. بحران‌های پیچیده زیادی در حال حضار پیش روی ما قرار دارد که تنها می‌توان از طریق همبستگی آنها را حل و فصل کرد.»
بر اساس نشست روز یک‌شنبه سران اتحادیه اروپا این سازمان قصد دارد بیش از سه میلیارد یورو در اختیار ترکیه بگذارد تا اردوگاه‌های لازم برای پناهجویان را فراهم کند. سال گذشته بیش از یک میلیون نفر عمدتا به صورت غیرقانونی و با قایق از طریق ترکیه به یونان و اروپا وارد شده‌اند. پس از آنکه کشورهای اروپایی ورود پناهجویان را محدود کردند اکنون برخی از آنها که تعدادشان به ۱۳هزار نفر می‌رسد در مرز یونان با مقدونیه متوقف شده‌اند.
پیش از این ترکیه و یونان تمایلی برای انجام مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر موضوع مهاجران نداشتند اما «دونالد تاسک»، رییس شورای اروپا توانست روز جمعه در دیدار با مقامات ترکیه آنها را راضی کند تا برای مذاکره آماده شوند و مانع از ورود مهاجران غیرقانونی به اروپا شوند.
یونان نیز همانند ترکیه مخالف برگزاری هر گونه نشست برای حل و فصل این بحران بود. «نیکوس کوتزیاس» وزیر خارجه یونان گفت: «ما و ترکیه هر دو بر این نکته توافق داریم که مساله پناهجویان مشکل ترکیه یا یونان نیست و نمی‌تواند در چارچوب روابط دوجانبه یونان-ترکیه حل و فصل شود. این مساله مشکل جهانی است و اروپا را تحت تاثیر قرار داده و مایه عذاب یونان و ترکیه شده است.» با این حال این‌گونه به نظر می‌رسد که پس از اتفاقات داخلی در خاک ترکیه این کشور مجاب شده است تا با سران اتحادیه اروپا درباره بحران پناهجویان دیداری داشته باشد چرا که همین مساله می‌تواند سرآغاز فشار برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا باشد.
هفته‌نامه اکونومیست هفته قبل در مقاله‌یی نوشت که شاید دور نگهداشتن ترکیه از اتحادیه اروپا و سختگیری در مورد عضویت این کشور، باعث شده است که رهبران ترکیه در داخل سیاست‌های سختگیرانه‌تری را در پیش بگیرند و برای احزاب و روزنامه‌های این کشور محدودیت‌های بیشتری را اعمال کنند، حال آنکه اگر ترکیه به عضویت اتحادیه اروپا امیدوار بود، احتمالا اردوغان و عدالت و توسعه چنین راهی را نمی‌رفتند.
