«ما نخستین نسلی هستیم که تاثیر تغییرات جوی را به چشم دیدهایم. ما همچنین آخرین نسلی خواهیم بود که میتواند کاری برای مقابله با آن بکند. امروز به عنوان رهبر بزرگترین قدرت اقتصادی جهان و دومین تولیدکننده گازهای گلخانهیی به شما میگویم که برای مقابله با آن دست به کار شدهایم.» این بخشی از سخنرانی پایانی باراک اوباما، رییسجمهوری امریکا در نشست سازمان ملل متحد برای مقابله با تغییرات جوی است.
در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، رهبران بیش از ١٢٠ کشور جهان در نشستی ویژه به تبادلنظر در مورد راههای مقابله با گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی پرداختند.
دو غایب بزرگ این نشست سازمان ملل شی جین پینگ، رییسجمهوری چین و نارندرا مودی، نخستوزیر هند بودند که به ترتیب نخستین و چهارمین تولیدکننده گازهای آلاینده گلخانهیی در سراسر جهان هستند.
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل گفت، صندوق سبز وابسته به این نهاد موفق شده در پایان این نشست مبلغ دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار برای رویارویی با تغییرات جویی جمعآوری کند. وی ابراز امیدواری کرده که تا پایان سال جاری میلادی این رقم به ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد.
اجلاس بعدی درباره تغییرات جوی در شرایطی ماه دسامبر در پاریس برگزار میشود که مذاکرات دهههای گذشته در این زمینه به دلیل اختلافنظر میان کشورها بهخصوص مخالفت امریکا و چین که بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانهیی درجهان بهشمار میروند به نتیجه نرسیده است.
گفته شده نشست پاریس در سال ٢٠١٥میلادی با هدف دستیابی به توافقی درخصوص تغییرات آبوهوایی انجام خواهد شد.
زمین را چه میشود؟
بان کیمون، دبیرکل سازمان ملل هشدار داده اگر جامعه جهانی موفق نشود گازهای گلخانهیی را مهار کند، جهان درآستانه یک فاجعه زیستمحیطی قرار میگیرد. کمبود منابع آب آشامیدنی و کمبود غذا و افزایش بیعدالتی از پیامدهای آن است. بر اساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی افزایش میزان گازهای گلخانهیی باعث شده که تاثیرگذاری این گازها بر تغییرات جوی و گرمایش زمین به میزان ۳۴درصد افزایش پیدا کند.
بر اساس پژوهش سازمان جهانی هواشناسی، مهمترین عامل گرمایش زمین و تغییرات جوی درسالهای گذشته، گاز دیاکسید کربن بوده که از طریق صنایع و خودروها و خانههای مسکونی وارد فضا میشود. سازمان جهانی هواشناسی گزارش میدهد که غلظت گاز دی اکسید کربن در هوا سالهای گذشته به اندازه ۳۶۹ در یکمیلیون ذره افزایش و در مقایسه با قرن هجدهم ۱۴۲ درصد افزایش داشته است. دی اکسید کربن در آب محلول است برای همین آبهای کره زمین اسیدی شده. هنوز معلوم نیست که اسیدی شدن آب اقیانوسها چه تاثیری در زندگی آبزیان دارد.
به دلیل نگرانیهای جدی اینچنینی است که همسو با موج جهانی مقابله با تغییرات جوی، غولهای تجاری جهان نظیر صندوق برادران راکفلر، شرکت امریکایی اپل که درحوزه الکترونیک فعالیت میکند و شرکت سوئدی آیکیا که مشهورترین تولیدکننده لوازم خانگی در جهان است نیز در اقدامی داوطلبانه و با بهکارگیری مجموعهیی از تدابیر از کاهش انتشار کربن در چرخه تولید محصولاتشان خبر دادند.
آینده تاریک پیشرو
سازمانهای اطلاعاتی امریکا نیز اخیرا اسنادی را منتشر کردهاند که از چالشهای جدی تغییرات جوی در چهار سال آینده خبر میدهند. بنا بر این اسناد کمبود آب درکنار رقابت شدید بر سر مواد غذایی و انرژی، جهان را تحتتاثیر قرار خواهد داد. در متن این گزارش آمده است: «همزمان با تغییرات جمعیت، محدودیت منابع، تاثیرات اقلیمی و خطرات ناشی از شیوع جهانی بیماریهای عفونی بسیاری از دولتها برای برطرف کردن نیازهای اساسی مردم خود با چالشهایی مواجه خواهند شد». فشارهای ناشی از افزایش جمعیت جهان همراه با تاثیرات آلودگی و تغییرات آبوهوایی بسیاری از منابع اصلی تامین آب مورد نیاز مردم و کشاورزی را با خطر مواجه کرده است. نشانههای حرکت به سوی آیندهیی تاریک از هماکنون قابل مشاهده است.
در شرق آفریقا خشکسالی منجر به درگیریهای مرگباری بین قبایل سومالی برای دسترسی به آب آشامیدنی شده است. بنا بر تخمین برنامه جهانی غذا در سازمان ملل متحد دستکم٦٥٠ میلیون نفر در مناطقی زندگی میکنند که سیل و خشکسالی آنها را در مرز انفجار قیمتهای موادغذایی قرار داده است. به نوشته فایننشال تایمز، گراسا ماشل، بیوه نلسون ماندلا در مراسم پایانی نشست سازمان ملل در روز سهشنبه گفته است: «ما تازه در آغاز مسیرِ درکِ درستِ چالش بزرگی قرار گرفتهایم که با آن روبهرو هستیم».
دستگیری صدها معترض در آستانه نشست
به گزارش رسانههای خبری، نزدیک به یکصد نفر از کسانی که به نشانه اعتراض نسبت به سیاستهای اقتصادی و نقش منفی آن در گرمایش زمین در وال استریت نیویورک تجمع کرده بودند از سوی پلیس دستگیر شدند. پلیس با اسپری فلفل با معترضان مقابله کرد. گفته میشود برگزارکنندگان این تجمع پیشتر تقاضای مجوز نکرده بودند و این تظاهرات غیرقانونی بوده است. هدف معترضان از این تجمع جلبتوجه افکار عمومی نسبت به نقش و اقتصاد در گرمایش زمین عنوان شده بود. طبق گزارشها، معترضان همچنین موفق شدند برای مدتی کوتاه برادوی را نیز اشغال کنند.
اعتراض اخیر ریشه در جنبش اشغال والاستریت دارد که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد و طی آن مخالفان علیه سیستم بانکی در امریکا دست به اعتراض زدند.