گروه جهان
بانک مرکزی چین برای ششمینبار در سالجاری نرخ بهره را کاهش داده است. این اقدام بانک مرکزی پس از آن انجام شد که میزان نقدینگی این بانک که برای پرش در اقتصاد نیاز دارد به طرز قابلتوجهی کاهش پیدا کرد. به عقیده برخی کارشناسان این اقدام چین نشان از آن دارد که سیاستمداران به آمارهایی که خودشان نیز اعلام میکنند اعتقادی ندارند چراکه این کاهش نرخ دقیقا در همان هفتهیی اتفاق افتاد که دولت اعلام کرده بود رشد اقتصادی چین با سرعت 6.9درصد بسیار بیشتر از حد انتظارات ظاهر شده است. به گزارش رویترز، آخرینباری که بانک مرکزی چین نرخ بهره را در ماه آگوست کاهش داد، آشوبی در بازارهای جهانی بهپا شد. در آن زمان سرمایهگذاران از وضعیت ارز چین شوکه شدند و بازار روندی نزولی در پیش گرفت. از این رو کارشناسان معتقدند که در حال حاضر هر کاهش رشدی در اقتصاد چین میتواند پایههای اقتصاد جهان را متزلزل کند.
آینده مهآلود اقتصاد چین
بانک مرکزی چین روز جمعه با اعلام خبر کاهش 0.25درصدی نرخ بهره بانکی، اعلام کرد برای آنکه نقدینگی بیشتری روانه بازار شود میزان سپردهگذاری بانکها نزد خود را نیز کاهش داده است. از این رو نرخ پایه تسهیلات یکساله به 4.35درصد رسیده است. نرخ سپردهگذاری بانکی نیز به 1.5درصد رسید. بانک مرکزی چین همچنین درنظر دارد نرخ سود بستانکار را برای بانکهای تجاری و تعاونی آزاد کند.
بهنظر میرسد یکی از دلایل بروز بحران در اقتصاد چین اوضاع بد تجارت جهانی در سالجاری باشد. صندوق بینالمللی پول نیز در ماه جولای پیشبینی خود را درمورد رشد اقتصاد جهانی از 3.3درصد به 3.1درصد کاهش داد که بخش عمده آن بهخاطر کاهش رشد اقتصادی چین بوده است.
در دیدی بلندمدت میتوان چنین نتیجهگیری کرد که با کاهش نقدینگی در نظام مالی چین و مهآلود بودن چشمانداز این اقتصاد بزرگ و پیچیده، بانک مرکزی چین تصمیم گرفته است تا نرخهای مرجع خودش را کاهش دهد. این تصمیم تازهترین برنامه از زنجیره حوادث اقتصادی است که برای چین بهوقوع پیوسته است. پیشبینیها حاکی از آن است که رشد چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان برای نخستینبار در 6سال گذشته به زیر 7درصد خواهد رسید.
به گزارش رویترز، نخستین هدف بانک مرکزی ایجاد تغییر در فعالیتهای اقتصادی و تحریک روند مصرف داخلی است. «تحریک روند مصرف داخلی» کلید نجات اقتصاد چین در شرایط حاضر است. سیاستگذاران بهدنبال آن هستند تا با تحریف روند قبلی از این طریق رشد را به اقتصاد بازگردانند. هدف دیگر از انجام این کار مهار روند نزولی تورم در کشور و مبارزه با خطر تورم منفی است.
اکونومیست نیز در این باره نوشته، دومین اقتصاد بزرگ جهان بهعلت نبود نقدینگی کافی در بازارش اکنون مدتی است با افزایش هزینه تولید مواجه شده است. رشد اسمی در چین برای نخستینبار پس از سال1999 به 6.2درصد کاهش یافته است. این مساله به منزله کاهش نقدینگی برای شرکتهایی است که در حال حاضر نیز با بحران بدهیهای سنگین مواجه هستند. بیشترین ضربه متوجه بخش صنعت شده تاحدی که کمربند صنعتی شمال کشور در آستانه رکود قرار دارد. همچنین بیش از یکدرصد از رشد کلی در سالجاری برای چین ناشی از فعالیتهای کشور در بخش مالی است که باتوجه به سقوط بازار سهام چین در تابستان گذشته کاهش خواهد یافت. بسیاری از تحلیلگران پیشبینی میکنند که نهایت رشد اقتصاد چین بین 5 تا 6درصد خواهد بود. این میزان رشد فاصله زیادی با رشد 7درصدی مورد انتظار دولت دارد.
راه طولانی سقوط
فایننشال تایمز نیز در گزارشی برای تحلیل این حرکت نوشته باوجود آنکه تمامی این مراحل برای اقتصاد چین سخت و ناگوار محسوب میشود اما کاهش نرخ بهره نیز باید در زمان مناسب آن صورت بگیرد. این درحالی است که تمامی دستاندرکاران سیاستهای اقتصادی و پولی چین به صراحت بیان کردهاند که از آخرین اقدام بانک خلق چین «شگفتزده» هستند. تا پیش از این عموم کاهشها در زمینه نرخ بهره پس از برگزاری جلسات متعدد با دولتیهای چین انجام میشد اما در این مورد خاص بانک مرکزی حتی تا آخر هفته صبر نکرده تا به بازار فرصت هضم شرایط جدید را بدهد. این اقدام بانک مرکزی چین همچنین نشانگر آن است که اگر تا پیش از این قدمهای محتاطانه در زمینه اقتصاد برداشته میشد اما حالا فضا برای این بانک آنقدری باز است که بتواند بدون اعلام قبلی دست به اقداماتی بزند. اجرای نرخ بهره 4.35درصدی در بانکهای چین در شرایطی اجرا میشود که آنها همچنان باید 17درصد از سپردههایشان را بهعنوان ذخایر نگهداری کنند.
باوجود آنکه این اقدامات اقتصاد را بهتر نکرده اما نشانههایی از بهبود بروز کرده است. بالارفتن خریدوفروش ملک موجب شده ساختوسازهای ناتمام دوباره شروع به کار کنند. همچنین این فشار کششی برای سرمایهگذاری در زیر ساختهایی را ایجاد کرده که تا قبل از این توجهی به آن نمیشد. همه این موارد ثابت میکند که رشد اقتصادی در چین پایینتر از چیزی است که دولت تبلیغ میکند اما هنوز تا رسیدن به مرحله سقوط راه طولانی در پیش دارد.