گروه جهان
با بالا گرفتن تنش‌های سیاسی مسکو- آنکارا، شرکت روسی گازپروم تقاضای ترکیه برای افزایش صادرات گاز به این کشور از طریق خط لوله مستقیم گاز را رد و اعلام کرد که پروژه «ترک استریم» برای ساخت خط لوله از روسیه به ترکیه نیز تا موعدی نامعلوم متوقف می‌شود. آنکارا هم پیش‌تر با انتقاد از حملات روسیه در سوریه به مسکو هشدار داده بود، تنش با ترکیه می‌تواند به منافع اقتصادی‌اش ضربه بزند.
به گزارش شبکه تی‌آرتی، ترکیه خواستار صادرات 3میلیارد مترمکعب گاز اضافی از طریق خط لوله‌یی که از بستر دریای سیاه گاز روسیه را به ترکیه منتقل می‌کند، شده اما گازپروم این تقاضا را رد کرده است. آلکس میلر، رییس گازپروم روسیه گفته این شرکت تقاضای بوتاش (شرکت سهامی خطوط لوله نفت و گاز ترکیه) درخصوص افزایش 3میلیارد دلاری بر میزان صادراتی گاز به این کشور را رد کرده است. این درحالی است که روسیه و ترکیه دوسال پیش در این خصوص به توافق اصولی دست یافته بودند.
رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه در ادامه واکنش‌های تند خود به مداخله نظامی روسیه در سوریه مدعی شده از دست دادن ترکیه برای روسیه گران تمام می‌شود و ترکیه می‌تواند گاز خود را از منابع دیگر تامین کند. اردوغان گفته نیروگاه اتمی را هم سایر کشورها می‌توانند برای ترکیه بسازند. روابط آنکارا و مسکو به دنبال شروع عملیات هوایی روسیه در سوریه به دعوت دولت دمشق و ادعاهای ترکیه درخصوص نقض حریم هوایی این کشور توسط جنگنده‌های روسی رو به تیرگی گذاشته است. مسکو اعلام کرده که نقض حریم هوایی ترکیه عمدی نبوده و ناشی از شرایط جوی بوده است. به‌گفته روس‌ها، عملیات هوایی در سوریه علیه مواضع تروریست‌ها به نفع ترکیه نیز است. مقام‌های ترکیه در مقابل مدعی هستند که بخش بسیار کوچکی از عملیات روسیه علیه داعش است و هدف از همکاری روسیه با بشار اسد از بین بردن تمامی مخالفان دولت این کشور است.
به محاق رفتن «ترک استریم»
به گزارش دویچه‌وله، شرکت عظیم روسی گازپروم اعلام کرد: پروژه خط لوله زیردریایی با ترکیه را فعلا متوقف می‌کند. به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، الکساندر مدودف، معاون گازپروم، گفته است: «از آن‌جایی که قراردادی میان دولت‌ها وجود ندارد، برنامه زمانی ساخت خط لوله به ترکیه متوقف می‌شود.» قرار بود که نخستین خط لوله از مجموع چهار خط لوله پروژه ترک استریم دسامبر سال آینده آماده باشد. مدودف گفته است: «اینکه این تعویق زمانی چه مدت طول بکشد به این موضوع بستگی دارد که چه زمانی قرارداد میان دو دولت امضا شود. با این حال حتی اگر یک‌سال هم عقب بیفتد، فاجعه‌یی رخ نخواهد داد.»
طرح ساخت این خط لوله در دسامبر۲۰۱۴ اعلام شده بود. در آن زمان در پایان اجلاس مشترک ترکیه و روسیه در آنکارا، اردوغان اعلام کرد: ترکیه و روسیه درصدد هستند، مبادلات تجاری خود را تا سال۲۰۲۳ به مرز ۱۰۰میلیارد دلار برسانند. پوتین نیز در این نشست خبری وعده داد که کشورش بهای گاز خود را برای ترکیه ۶درصد کاهش می‌دهد. در آن زمان روسیه در پی تنش‌ها در اوکراین طرح «خط لوله گازی جنوب» با اروپا را متوقف کرده بود و پروژه ترک استریم به روسیه یاری می‌رساند که بدون رویارویی با اوکراین گاز خود را به اروپا برساند. قرار بود ساخت خط لوله ترکیه از ژوئن امسال آغاز شود که هیچ‌گاه به صورت جدی کلید نخورد. این پروژه در شرایطی متوقف شده که دوطرف پیش از آغاز حملات هوایی روسیه در سوریه اعلام کردند که پروژه را با وجود اختلافات آغاز خواهند کرد. در این پروژه قرار بود چهار خط لوله به طول ۹۰۰کیلومتر در زیر دریای سیاه جنوب روسیه را به غرب ترکیه پیوند دهد.
احتمال درگیری روسیه و ترکیه
تنش‌ها در روابط سیاسی ترکیه و روسیه گرچه به سطح بی‌سابقه‌یی رسیده اما رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، احتمال درگیری دوکشور را رد کرده است. شبکه تی‌آرتی ترکیه گزارش داده، اردوغان با اشاره به نقص حریم هوایی ترکیه توسط جنگنده‌های روسی گفته است: «نمی‌توانیم وضع موجود را قبول کنیم... اما احتمال نمی‌دهیم که این مساله به درگیری میان دوکشور بینجامد. فقط اجلاسی که شورای ناتو بلافاصله پس از این حادثه ترتیب داد، می‌تواند نشان‌دهنده جدیت این مساله برای ما باشد.» اردوغان با این حال تاکید کرده که تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه برای حل این اختلافات معنایی ندارد.
با بالا گرفتن تنش‌های سیاسی مسکو و آنکارا، اتحادیه ناتو بر حمایت از این پیمان از ترکیه تاکید کرده است. به گزارش یورونیوز، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، پس از دیدار وزرای دفاع کشورهای عضو این پیمان در بروکسل گفته است که ورود روسیه به بحران سوریه، این چالش به بحرانی خطرناک تبدیل کرده است. استولتنبرگ با غیرقابل قبول خواندن نقض حریم هوایی ترکیه توسط جنگنده‌های روسیه گفته ناتو آماده دفاع و محافظت از تمام متحدان خود در برابر هر تهدیدی است و ترکیه از این قاعده مستثنی نیست. مداخله نظامی ناتو در تنش روسیه و ترکیه اما به مذاق مخالفان رجب طیب اردوغان چندان خوش نیامده است. پایگاه خبری ملی گازته ترکیه گزارش داده، مصطفی کامالاک، رهبر حزب سعادت گفته است: «مسائل منطقه باید ازسوی کشورهای منطقه حل و فصل شود و ترکیه نباید با دعوت از ناتو پای این سازمان را به منطقه بکشاند.»
