گروه جهان
«آلمان هنوز هم می‌تواند محور قابل اعتمادی برای سرمایه‌گذاری جهان باشد.» این تازه‌ترین واکنش آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، به تبعات رسوایی فولکس‌واگن و گمانه‌زنی‌ها مبنی‌بر تاثیر بحران موسوم به «دیزل گیت» بر اقتصاد اول اروپاست.
به گزارش رویترز، پس از انتشار اخبار تقلب این شرکت در تست انتشار گازهای آلاینده خودروها «مارتین وینترکرن» رییس این کمپانی بزرگ آلمانی اعلام استعفا کرد و تیم رهبری جدید این غول اقتصادی نیز نسبت به تبعات بی‌پایان این رسوایی هشدار داده‌اند. به اعتقاد کارشناسان بازخوردهای این تقلب تا آنجا پیش رفته که می‌تواند پایه‌های اقتصاد آلمان را به لرزه درآورد.
در همین رابطه «مارتین شولتز» رییس پارلمان اروپا در جمع مسوولان گروهی از روزنامه‌های منطقه‌یی آلمان گفته است: «رسوایی شرکت خودروسازی فولکس‌واگن در زمینه نصب نرم‌افزاری روی تولیداتش که سطح آلایندگی را کمتر از میزان واقعی نشان می‌دهد، «ضربه سنگینی» بر اقتصاد آلمان وارد خواهد کرد.»
فولکس‌واگن بزرگ‌ترین شرکت اتومبیل‌سازی آلمان است که 270هزار کارمند دارد. این کمپانی سالانه نزدیک به 600هزار عدد از تولیداتش را در خاک ایالات متحده به فروش می‌رساند. این میزان فروش 6درصد از کل فروش سالانه 9.5میلیون اتومبیلی است که این شرکت می‌فروشد. شرکت فولکس‌واگن 6.5میلیارد یورو برای سرپوش گذاشتن بر این رسوایی هزینه کرده است، اما برخی از تحلیلگران معتقدند هزینه نهایی بسیار بالاتر خواهد بود.
آغاز این رسوایی با انتشار گزارشی از آژانس حفاظت از محیط زیست امریکا آغاز شد. بر اساس این گزارش شرکت فولکس‌واگن سیستم نرم‌افزاری برای خودروهای دیزلی خود طراحی کرده است که انتشار گازهای آلاینده این خودروها را کمتر از واقعیت نشان می‌دهد.
بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی دنیا نیز به فاصله 24ساعت بعد اعتراف کرد که در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴میلادی، با دستکاری در نرم‌افزار موتور‌های گازوئیلی‌اش، میزان واقعی آلایندگی شماری از خودرو‌هایش را پنهان کرده است. این میزان اتومبیل معادل 11میلیون خودرو یعنی اندازه تولیدات یک سال این شرکت است. دو روز پس از این خبر ارزش سهام فولکس‌واگن یک سوم ارزش خود را از دست داد. این موضوع یعنی اینکه شرکت باید ضرری 25میلیارد دلاری را متحمل شود. براساس پیگیری‌های صورت‌گرفته از سوی وزارت دادگستری امریکا این شرکت به احتمال قوی 18میلیارد دلار جریمه خواهد شد.
دومینوی بحران
صنعت خودروسازی اهمیت بسزایی در اقتصاد آلمان به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا دارد و شرکت‌های «بی‌ام‌و»، «دایملر» و «فولکس‌واگن» در استخدام بیش از 900هزار نفر نقش دارند.
وزیران اقتصاد و دارایی آلمان تلاش کرده‌اند خطر گسترده‌تر ناشی از رسوایی شرکت فولکس‌واگن را در رابطه با اقتصاد کشورشان کم‌اهمیت نشان دهند. به عقیده سیاستمداران آلمانی با وجود آنکه این رسوایی ضرر هنگفتی به این شرکت زده اما اتومبیل‌سازی همچنان بزرگ‌ترین وجهه اقتصاد آلمان باقی خواهد ماند. این دقیقا همان نقطه‌یی است که برخی از منتقدان اقتصاد آلمان نسبت به عواقب این رسوایی هشدار داده‌اند. از نظر منتقدان اتکای بیش از حد اقتصاد آلمان به صنعت اتومبیل‌سازی می‌تواند پاشنه آشیل این اقتصاد باشد و در وهله اول اقتصاد این کشور و در قدم بعدی اقتصاد کل اروپا را تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس پیش‌بینی‌ها رشد قابل انتظار 1.8درصدی برای اقتصاد آلمان به خاطر این رسوایی می‌تواند کمتر از میزان اعلام شده باشد. در حال حاضر اقتصاد آلمان به خاطر تغییرات در اقتصاد چین تحت تاثیر قرار گرفته است.
با این وجود به عقیده برخی از آلمانی‌ها این رسوایی کمی بزرگ‌نمایی شده و نباید در تاثیر میزان آن مبالغه کرد. به عقیده «یورک کرامر»، اقتصاددان ارشد کامرز بانک شکست در یک کمپانی نمی‌تواند به معنای شکست در کل اقتصاد آلمان باشد. انجمن تجارت آلمان هم با انجام یک نظرسنجی اعلام کرد که اعتماد به کیفیت محصولات آلمانی هنوز هست و نباید نگرانی جهانی از این نظر وجود داشته باشد.
در چنین شرایطی «ماتیاس مولر» پس از استعفای وینترکرن مدیرعاملی فولکس‌واگن را به عهده گرفت. مهم‌ترین وظیفه او در حال حاضر این است که اعتماد مصرف‌کنندگان و قانونگذاران را درپی رسوایی دور زدن سیستم کنترل گازهای آلاینده دوباره به دست آورد. به عقیده تیم جدید کاری در فولکس‌واگن این رسوایی و پیگیری قضایی از سوی امریکا می‌تواند شرایط را برای ظهور دومینوی بحران در اقتصاد اتومبیل محور آلمان ایجاد کند.
جبران خسارت
در این قدم این شرکت اعلام کرده است که 11میلیون خودروی سواری و کامیون را که این نرم‌افزار غیرقانونی روی آنها نصب شده است، تعمیر خواهد کرد. فولکس‌واگن مدعی است که نرم‌افزار نصب‌شده در خودروهایی را که سطح آلایندگی را کمتر از سطح واقعی نشان می‌دهند، اصلاح کند و به زودی فراخوانی را در این زمینه منتشر خواهد کرد. روزنامه آلمانی «ولت‌ام زونتاگ» به نقل از «هانس دیتر پوتش» یکی از دست‌اندرکاران جدید این کمپانی نوشت: «این رسوایی تهدیدی علیه ادامه حیات این شرکت است، اما می‌توان بر آن فائق آمد.»
با افشای این تقلب کل صنعت خودروسازی و روش‌های مورد استفاده برای تست خودروها زیر ذره‌بین قرار گرفته است. اتحادیه اروپا از همه ۲۸عضو خود خواسته است تحقیقات خود را درباره خودروهای فولکس‌واگن آغاز کنند و کشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه و بریتانیا ازجمله کشورهایی هستند که تحقیقات در این باره را شروع کرده‌اند. کشورهای کانادا، ژاپن، هند و کره جنوبی هم اعلام کرده‌اند این موضوع را پیگیری می‌کنند.
