گروه جهان
جمعهیی که میآید، قرار است انتخابات برای انتخاب رییس جدید فیفا برگزار شود. سپبلاتر که 4سال قبل به دلیل رسوایی رشوهخواری برخی اعضای کمیته اجرایی فیفا برای رای دادن به میزبانی قطر، به مقامات غربی و از جمله میشلپلاتینی قول داده بود که در 4سال آینده دیگر نامزد نشود، امسال هم با توجه به همه هشدارها دوباره نامزد شده است. انگلیسیها که خود را قربانی فساد در فیفا میدانند، از سال گذشته شروع به انتشار گزارشهایی در مورد فساد در فیفا و افشای پروندههای خرید رای کشورها کردهاند. اما فیفا که سال گذشته گفته بود که به این گزارشهای مستند رسیدگی میکند، اخیرا اعلام کرده است که قطر را در این موضوع مقصر نمیداند و بنابراین میزبانی جامجهانی در این کشور پابرجا خواهد بود. فایننشال تایمز در آستانه این انتخابات گزارشی تهیه کرده است که به هوش و نبوغ بلاتر در حفظ مقامش با توجه به فدراسیونهای غیرغربی پرداخته و اشاره کرده است که غربیها باید بتوانند با فساد فیفا مبارزه کنند. متن این گزارش را در زیر میخوانید:
هتلپواتیه، هتلی کاملا سوییسی است، برخی میگویند که این هتل کاملا حالات و روحیات کشور سوییس را تجسم میکند. این هتل کاملا کوچک است که ایدئولوژی ندارد و غالبا اسم میهمانانش را به خاطر دارد. مهمتر از همه این هتل میداند که هریک از میهمانانش حالا پول دارند. در قرن نوزدهم این بریتانیاییها بودند که پول داشتند، بعد امریکاییها، سپس روسها و حالا هم مردم کشورهای عرب حوزه خلیجفارس هستند که پول دارند. سپبلاتر، رییس فعلی فیفا که سوییسی است، درست مثل این هتلپواتیه است. به همین دلیل هم هست که در روز جمعه او احتمالا دوباره برای پنجمین بار به سمت ریاست سازمان فاسد فیفا برگزیده خواهد شد. با اینکه کشورهای غربی بلاتر را محکوم میکنند اما ما باید نبوغ او را به رسمیت بشناسیم. این مرد 79 ساله از همان اول دریافت که نظم جدید جهانی وجود دارد که در آن غربیها، خیلی اهمیت ندارند.
انتخابات دسامبر 2010 نشان داد که چه اندازه مردم غرب ساده اندیش و غافل هستند. در آن بعدازظهر، کمیته اجرایی فیفا، روسیه را برای جام جهانی 2018 و از آن عجیبتر، قطر را برای جامجهانی 2022 انتخاب کرد. تعداد کمی از فوتبالدوستان پیشبینی میکردند که قطر این میزبانی را از رقبای خود ببرد. بسیاری فکر میکردند که روسیه وایالاتمتحده میزبانی را ببرند.
اما قطر پروژههای فوتبالی زیادی را به راه انداخته بود و از همه مهمتر گفته میشود محمدبنهمام رییس کنفدراسیون آسیا، 5میلیون دلار هزینه کرده است تا قطر بتواند حمایت و رای برای کاندیداتوریاش بخرد. هر چند قطر و بنهمام همواره این موضوع را انکار کردهاند. به همین دلیل میتوان نتیجه گرفت که فیفا فقط به پول و قدرت اهمیت میدهد.
رفتار فیفا نشان میدهد، پیرمردانی که در این سازمان نشستهاند در جستوجوی حوزههای جدید یا به عبارت دیگر بازارهای جدید برای خود هستند. به همین دلیل تمایلات فیفا با نظر فوتبالدوستان به ویژه در اروپا تفاوت دارد. برای 2010، این فیفا بود که به میزبانی آفریقایجنوبی علاقهمند بود. انتخاب روسیه به همین منظور بود. این کشور زیرساختهای زیادی ندارد اما بر خلاف قطر، این کشور بازار نوظهور خوبی دارد، یعنی با باشگاههای پولداری که دارد، بستر خوبی برای سرمایهگذاری برای فوتبال به شمار میرود. برای 2022، علاوه بر قطر، استرالیا و امریکا نیز کاندیدا بودند.
اما پیرمردان عضو کمیته اجرایی که بیشتر سیاسی رای میدهند و برخی از آنها قبلا توسط بنهمام پول داده شده بود، به قطر رای دادند. بسیاری از کشورهای غربی میدانند که در جریان انتخاب میزبانی 2022 حتما فساد رخ داده است اما هیچیک از آنها علاقهیی ندارند که کاری در این ارتباط بکنند. ریچاردآتیاس، مشاور ارتباطات که با قطر کار میکند، میگوید که فقط یک ذرهبین علاقهمند است که روی این کار کند که چگونه میزبانی جامجهانی اعطا شده و آن هم ذره بین انگلیسیهاست.
به هر حال این شرایط کاملا به نفع سپبلاتر است، او در آشتی دادن دلالهای قدرتهای بزرگ بسیار ماهر است. بلاتر، مصونیت قانونی را دوست دارد، دوست دارد که سوار بر اتومبیل بر جادهیی خالی براند و مورد احترام همگان باشد. برخی از مقامات فوتبال امریکایمرکزی اخیرا او را با مسیح و نلسونماندلا مقایسه کردند. هر چند این مقایسه بسیار بیربط است اما در عین حال وفاداری این کشورها را به بلاتر نشان میدهد.
به هر حال بسیاری از مقامات فوتبالی غیرغربی، این پوتیه را تحسین میکنند. بلاتر در اداره و سازماندهی جامجهانی خوب عمل میکند و با مردم هم رفتار خوبی دارد. او نام بسیاری از روسای فدراسیونهای ملی و حتی نام خانمهایشان را میداند، هدایای خوبی برای فدراسیونهای کشورها در نظر میگیرد. اما بلاتر نتوانسته است توجه مطبوعات غربی را به خود جلب کند، رسانههایی که بهندرت به نظم جدید جهانی اهمیت میدهند.
با اینهمه کشورهای اروپایی برای تغییر بلاتر قدرتی ندارند. آنها میتوانند جامجهانی را بایکوت کنند اما خود را برای اصولشان قربانی نمیکنند.
حالا هم در آستانه انتخابات ریاست فیفا، کشورهای غربی دلخورند که وضع بلاتر از رقبایش خیلی بهتر است. برخی از فدراسیونهای فوتبال هم میترسند که مبادا رای سری آنها فاش شود. اما بلاتر حتی گوش به این حرفها ندارد. اما برای ما روز جمعه آخر خط است، اگر نتوانیم فیفا را تغییر دهیم، چگونه خواهیم توانست از تکثیر تولید سلاحهای هستهیی یا تولید دیاکسیدکربن جلوگیری کنیم؟