گروه جهان
نواز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، در راس هیاتی بلندپایه وارد کابل شده و با اشرف غنی، رییس‌جمهوری افغانستان، دیدار کرد. گفته می‌شود، روند صلح در افغانستان و همکاری پاکستان در کشاندن طالبان به پای میز مذاکره از موضوعاتی است که در این دیدار مورد بررسی قرار گرفته است. در این سفر، راحیل شریف، رییس ستاد ارتش پاکستان، نیز نواز شریف را همراهی کرده است.
به گزارش بی‌بی‌سی، رییس‌جمهوری افغانستان تاکنون دوبار به پاکستان سفر کرده اما سفر شریف، نخستین دیدار او از افغانستان پس از روی کار آمدن دولت وحدت ملی به رهبری غنی است. دولت غنی انتظار داشت که پاکستان در آوردن طالبان به پشت میز مذاکره کمک کند، اما وقتی که حملات طالبان در مناطق مختلف افغانستان شدت یافت، عملی شدن این انتظار دور از دسترس به نظر می‌رسید. رییس‌جمهوری افغانستان پس از سفرهای پاکستان به هند رفت و مورد استقبال نارندرا مودی نخست‌وزیر آن کشور قرار گرفت.
وزارت خارجه پاکستان بدون اشاره به جزییات این دیدار اعلام کرده که نواز شریف در جست‌وجوی افزایش همکاری در مبارزه با تروریسم و تقویت مناسبات دوجانبه با افغانستان است. یک وزیر کابینه پاکستان نیز به خبرگزاری آلمان گفته امکان مذاکرات مستقیم میان حکومت افغانستان و طالبان در صدر اولویت‌های این دیدار قرار داشته است. براساس گزارش‌ها، طالبان ابراز آمادگی کرده‌اند که با حکومت افغانستان مذاکره کنند، اما شروط زیادی را نیز مطرح کرده‌اند ازجمله خروج تمام نیروهای باقی مانده امریکایی و افزودن مشخصه‌های اسلامی بیشتر به مفاد قانون اساسی.
سفارت پاکستان در کابل با نشر خبرنامه‌اى اعلام کرده سفر نواز شریف، باعث تقویت بیشتر حرکت مثبت در روابط دوجانبه و کمک به تشدید تلاش مشترک در دستیابی به صلح پایدار، ثبات و رفاه در منطقه خواهد شد. با این حال اغلب ناظران سیاسی در افغانستان نسبت به نتایج این سفر خوشبین نبوده و معتقدند که این سفرها تفاوت چندانی با موارد گذشته ندارد و باز هم همان حرف‌هاى گذشته تکرار می‌شود.
وحید مژده، کارشناس سیاسى افغان به خبرگزاری پژواک گفته است: «معمولا سفر مقامات پاکستان تفاوت زیادی با یکدیگر ندارد. هر باری که سفری صورت می‌گیرد، گفته می‌شود که این سفر متفاوت خواهد بود، اما با گذشت چند روز دیده می‌شود اتفاق خاصى نیفتاده و همان وعده‌هاى گذشته تکرار شده است.»
وى می‌گوید، در این اواخر پاکستانى‌ها تعهد کردند در کشاندن طالبان به پای میز مذاکره با دولت افغانستان همکارى کنند، اما هیچ اقدامى در این راستا نکرده‌اند و در قطر طالبان آشکارا اعلام کرد که کابل می‌خواهد صلح از طریق پاکستان برقرار شود اما چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.
مژده با بیان اینکه سفر مقام‌های پاکستانى به افغانستان پس از مذاکرات قطر بیشتر شده، می‌گوید: «پاکستانى‌ها می‌خواهند که در این سفرها به‌نحوى به دولت افغانستان اطمینان دهند که نگران نباشد و به تدریج تلاش می‌کنند طالبان را به صلح قانع کنند.»
خبرگزاری پژواک گزارش داده، اخیرا در نشست دو روزه‌اى که در قطر برگزار شده، نمایندگان طالبان خواست‌هاى خود را برای صلح مطرح کرده و براى نخستین‌بار نسبت به مذاکرات صلح از خود نرمش نشان داده‌اند.
به گفته مژده، نکشاندن طالبان به پای میز مذاکره از سوى پاکستان، نگرانى‌ها از نقش پاکستان در رابطه با صلح افغانستان را بیشتر کرده و این مساله‌یی است که پاکستانى‌ها را نیز مشوش کرده است. این کارشناس افغان با اشاره به سفر اخیر غنی به هند به عنوان جدی‌ترین رقیب پاکستان در منطقه و احتمال گسترش همکاری‌های دهلی و کابل می‌گوید: «پاکستانى‌ها فکر می‌کنند افغانستان در روابطش با پاکستان به روزهای سیاه گذشته برمی‌گردد و می‌خواهند که با این سفرها جلو این کار را بگیرند.»
مژده می‌گوید: «اصلا پاکستانى‌ها توانایی کشاندن طالبان به پای میز مذاکره را ندارند و دولت افغانستان به ناحق روی پاکستانى‌ها حساب باز کرده چراکه طالبان هرگز از طریق پاکستان مذاکره نخواهند کرد. این در گذشته ثابت شده و غیرممکن است که پاکستان، طالبان را به حکومت افغانستان تسلیم کند یا حتی به طالبان بگوید که با کابل مذاکره کنند.» این کارشناس مى‌افزاید: «اگر طالبان از طریق پاکستان مذاکره کنند، به معناى خودکشى است و طالبان طورى نیستند که مستقیم تحت نفوذ پاکستان باشند. اگر آنها از طریق پاکستان مذاکره کنند، این شایعات مبنی‌بر اینکه از خود اراده ندارند، تایید می‌شود و به همین دلیل طالبان هیچگاه این کار را نخواهند کرد.»
جاوید حق‌پرست، کارشناس دیگر افغان نیز در این رابطه می‌گوید: «براساس تعهد پاکستان، قرار بود که مذاکرات صلح در اول ماه مارس آغاز شود اما این مذاکرات تاکنون آغاز نشده و این نشان می‌دهد پاکستان یا توان کشاندن طالبان به میز مذاکره را ندارد یا در حرف‌هاى خود صادق نیست فقط تلاش می‌کند که با چنین وعده‌هایى خود امتیازگیرى کند.»
به باور وى، در سفر کنونى مقام‌های پاکستانى، حرف‌هاى گذشته تکرار خواهد شد و هیچ‌گونه مساله جدیدى به میان نخواهد آمد و باز هم وعده‌هاى غیرعملى را به دولت افغانستان خواهند داد. حق‌پرست می‌گوید: «پاکستان همواره از ناامنى افغانستان نفع برده و وجود صلح و امنیت دایمی در افغانستان، مسیر امتیاز خواهی و باج‌طلبی پاکستان از دولت افغانستان و حامیان خارجی آن را به کلی مسدود می‌کند و در درازمدت، نه‌تنها سودی برای آن کشور ندارد بلکه مهم‌ترین منبع اسلام‌آباد را برای همیشه می‌بندد.»
به گفته این کارشناس منتقد اسلام‌آباد، توقع همکاری با پروسه صلح از پاکستان نسخه تکراری و تضییع وقت است و نباید حکومت وحدت ملى توقع زیاد داشته باشد که پاکستان در این راستا با دولت افغانستان همکارى کند.
