جهان با یک بحران غذایی شدید مواجه است. شدت این بحران به‌حدی است که بانک جهانی و سازمان ملل می‌گویند تا سال 2050 غذای کافی برای سیر کردن همه جمعیت جهان وجود نخواهد داشت. بر همین اساس برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که جنگ‌های آینده در جهان جنگ بر سر غذا خواهد بود.
مجله اقتصادی فورچون در گزارشی عنوان می‌کند که نتایج برخی از تحقیقات حاکی از آن است که بحران کمبود غذا تا سال 2030 یعنی 15 سال زودتر از این پیش‌بینی به‌وقوع خواهد پیوست. اما دلایل بروز این بحران چیست؟ حوادث آب و هوایی شدید نظیر خشکسالی و سیل‌ها، دشواری‌های اقتصادی و ناآرامی‌های سیاسی در کشورهای توسعه نیافته همچنین توسعه تجارت محصولات کشاورزی ازجمله دلایل وقوع این پدیده شوم جهانی هستند.
هرچند بسیاری از کارشناسان می‌گویند، تولید مواد غذایی بیشتر باعث می‌شود از شدت این بحران کاسته شود با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که وضعیت به این سادگی هم نیست. «استفن اسکانلان» استاد جامعه‌شناسی دانشگاه اوهایو در این باره گفت: «برای مقابله با خطر متوجه امنیت غذایی، ما باید شیوه مبارزه با فقر و نابرابری در جهان را تغییر دهیم... باید غذا را به‌عنوان یک حق اولیه بشری به‌نحوی مجددا مطرح کنیم که دولت‌ها حقیقتا در قبال آن مسوول باشند.»
در ادامه این گزارش به کسب وکار و تجارت در زمینه غذا و مواد غذایی اشاره شده است. براساس این گزارش سیر کردن شکم آدم‌های جهان کاری پرسود است. شرکت‌های چندملیتی مواد غذایی و خرده‌فروش‌ها به‌شدت در تولید مواد غذایی درگیرند. شرکت‌هایی نظیر کرافت، کون آگرا، کارگیل و پپسی سهم اصلی از توزیع مواد غذایی در جهان را برعهده دارند.
این شرکت‌ها از این طریق سود سرشاری را نیز به جیب می‌زنند. براساس اعلام بانک جهانی، قیمت جهانی مواد غذایی در فاصله ماه‌های ژانویه تا آوریل امسال 4درصد افزایش یافته است. بدین‌ترتیب کاهش قیمت مواد غذایی که از اگوست 2012 آغاز شده بود، متوقف شده است.
هرچند این ارقام ممکن است سهامداران این شرکت‌ها را خوشحال کند اما به اعتقاد منتقدانی نظیر اسکانلان، این نگاه سودمدارانه موجب می‌شود که تامین غذا صرفا به مناطق بسیار محدودی از جهان منحصر شود. به‌گفته یک تحلیلگر علاوه بر تهدیدات ناشی از دنیای تجارت، عرضه مواد غذایی در جهان اکنون به سود کشورهایی در جریان است که به‌دنبال تامین مواد غذایی جمعیت خود به قیمت محروم شدن سایرین هستند.
بحران غذا برای بسیاری از افراد در سطح جهان در جریان است و این بحران چیزی نیست که آنها بخواهند در آینده تجربه کنند. براساس گزارش‌های سازمان خواروبار جهانی (فائو) درحال حاضر 842میلیون نفر در جهان با بحران سوءتغذیه دست به گریبان هستند. این جمعیت چیزی حدود دو سوم از جمعیت آسیا و اقیانوسیه را تشکیل می‌دهد. همچنین براساس این گزارش‌ها از هر چهار کودک زیر 5 سال یک نفر به‌دلیل سوءتغذیه با مشکلات رشدی مواجه است. نوع رژیم غذایی متداول در سراسر جهان نیز توانسته به بحران تولیدات موادغذایی دامن بزند. نوع خاص این رژیم غذایی موجب شده تا تمرکز تنها بر تولید یک‌سری خاص از محصولات کشاورزی گذاشته شود. علاوه بر این تورم، هجوم حشرات، شیوع بیماری‌ها و تغییرات بد آب و هوایی برای ایجاد چنین بحرانی مزید بر علت شده است.
یکی از کارشناسان حوزه سوخت‌های گیاهی نیز با اشاره به همه‌گیر شدن تولیدات این سوخت این بحث را یکی از عوامل ایجاد بحران موادغذایی در جهان می‌داند. کریستین سوندل در این باره می‌گوید: «در سال‌های اخیر تولید سوخت از موادی چون قند، ذرت و سویا برای تانک‌ها 50 درصد افزایش داشته است. این افزایش به قیمت حذف این مواد از دستور غذایی عادی مردم و تولید محصولات گران‌تر جایگزین برای آنها بود.»
اوشا هالی، استاد مدیریت اقتصادی در دانشگاه وست‌ویرجینیا گفت: «چین بزرگ‌ترین خریدار زمین‌های قابل کشت در جهان است... آنها این کار را برای به‌دست آوردن منابع مورد نیاز انجام می‌دهند زیرا شکاف بزرگی بین آنچه که تولید و آنچه که استفاده می‌کنند، وجود دارد.»
براساس این گزارش، بسیاری از تحلیلگران می‌گویند باتوجه به اینکه کشورهایی نظیر امریکا و کشورهای اروپایی تلاش‌های خود برای کمک به کشورهای درحال توسعه را افزایش داده‌اند، امیدوارند جهان از این پس توجه بیشتری به مشکل کمبود مواد غذایی نشان دهد.
اما هنوز اجماع روشنی در مورد اینکه دقیقا چگونه می‌توان به مشکل کمبود منابع غذایی پایان داد، وجود ندارد و به‌گفته هالی این حتی می‌تواند منجر به فجایع بزرگ‌تری شود.
هالی افزود: «مشکل کمبود غذا جدی است. من فکر می‌کنم جنگ‌های جهانی بعدی می‌تواند بر سر منابعی نظیر غذا و آب رخ دهد.»
