راه ارتقای توسعه پایدار از جاده تعاون میگذرد
تعاون میخواهد نقش «تاثیرگذار» را در جامعه بینالمللی در توسعه پایدار بازی کند. بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد در روز جهانی تعاون گفت: تعاون این روزها به دنبال یک مدل کسبوکار جدید است و تلاش ما در آینده پایدار بودن این مدل است.
نابرابری مانعی اساسی در راه توسعه است. این نابرابری باعث محرومیت مردم از خدمات اساسی میشود در حالی که تعاونی همیشه به دنبال فرصتهایی بیشتر برای ایجاد زندگی بهتر برای انسانها و فرزندانش است. دبیرکل در ادامه سخنانش در روز جهانی تعاون به همه این نکته را گوشزد کرد که همه در روز جهانی تعاون این موضوع را انتخاب کنید؛ انتخاب برابری.
تعاونی به ما کمک میکند تا با این چالش ملاقات کنیم. وی میگوید: تعاونی در تلاش برای رعایت اصول برابری و مشارکت
دموکراتیک است.
یک مطالعه که به تازگی توسط سازمان بینالمللی کار و اتحادیه تعاونی بینالمللی منتشر شده نشان میدهد، تعاونیها به پیشبرد توسعه پایدار ونگهداری بالقوه نیروی کار و تبدیل آن به نیروی کار بالفعل در حوزههای ایجاد اشتغال و برابری جنسیتی بسیار فعال بودند و در راه اطمینان امنیت غذایی و گسترش حمایت اجتماعی و انرژی پاک با استاندارد جهانی پیشرفت درخور توجهی داشتند.
به گفته بان کی مون، تعاونیها همواره در خدمتشان به جوامع، متعهد هستند. تعاونیها برای ورود و پایداری کسبوکار ساخته شده است و در راستای تقویت عدالت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برای همه گام بر میدارد. ضمن آنکه سازمان ملل متحد سالهای متمادی از مزایای مدل تعاونی برای گسترش توسعه پایدار استقبال کرده است.
تعاونیها در تمام بخشهای اقتصادی خوب عمل کردند که ایجاد 100میلیون شغل در سراسر جهان یکی از این دستاوردهاست. 20درصد بیشتر این مشاغل از شرکتهای چند ملیتی ایجاد شده که طبق آمار و ارقام سال2011 به عهده سازمان خواربار و کشاورزی، صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی و برنامه جهانی غذاست.
فقط در سال 2008 در میان بحران مالی جهانی، 300تعاونی بزرگ جهان گردش مالیشان 1.1تریلیون دلار بود که قابل مقایسه با تولید ناخالص ملی بسیاری از اقتصادهای بزرگ است.
دبیرکل در پیام خود با اشاره به پژوهشهای انجام شده، میگوید: تعاونی کمک شایانی در ارتقای دستمزد یکسان مردان و زنان، ترویج برابری در محل کار و آموزش فرصتهای شغلی کرده است. بان کی مون نتیجه گرفت که در سال جدید، هر تعاونی در جهان خود را به یک برنامه توسعهیی تبدیل کند که اجتماع این تعاونیها اهداف توسعه پایدار را سرعت میبخشد و آن را تبدیل به یک مدل کسبوکار میکند.
گای ریدر مدیرکل سازمان بینالمللی کار نیز در این مورد میگوید: تعاونی به عنوان یک مدل همکاری مردم محور که یکی از اصول همکاری خود را بر ترویج برابری گذاشته است، همین اصل برابری جنسیتی او را تبدیل به یک «سنت پا برجا» در جهان کرده است. تعاونی اعتبار خود را از «برابری و حقوق صاحبان سهام» و حق رای برابر اعضا و دسترسی مردم به محصولات، خدمات و همچنین توزیع عادلانه خدمات گرفته است. علاوه بر این تعاونی ایجاد یک مدل سازمانی قابل دوام است که به بهرهوری و تولید بالا برسد و از طرفی به مقابله با نابرابریهای اجتماعی، تبعیض و محرومیت جنسیتی، سنی، نژادی، قومیتی و... برخاسته است.
وی همچنین گفت: جای تعجب نیست که تعاونیها بیشتر با «عملکردهای موثر فراوان» در جهان شهره هستند. همه جهان، اقتصادهای روستایی ما را دیدهاند که چگونه زنان، جوانان و مردم بومی قشر کم درآمد جوامع ما کار تعاونی میکنند و در حال افزایش درآمد و استانداردهای زندگی خود هستند و در عین حال تعاونی مسکن، گردشگری و انرژیهای تجدیدپذیر میتواند بازده اقتصادی بالایی را به شکل عادلانه در میان مردم توزیع کند. سازمان بینالمللی کار در حال بررسی چگونگی ارائه خدمات، رفاه کارکنان و مراقبت از منافع آنها در سطوح وسیع است.
گای ریدر در ادامه میگوید: در جهان تحول یافته اقتصادی امروز، مدلهای تعاونی میتوانند در مواردی مثمرثمر باشند. از جمله این موارد، نوآوری در فناوری، شکلگیری اجتماعات، سازمانهایی با مشارکت مردم و ادغام دانش و فناوری در جهت پرکردن شکاف نابرابری اقتصادی و اجتماعی است.
گای ریدر مدیرکل سازمان بینالمللی کار تاکید میکند: تعاونیها به ویژه برای کشاورزی، امنیت غذایی و توسعه روستایی دارای اهمیت هستند.
بانی کی مون نیز در بخش دیگری از پیام خود افزود: تعاونیها که مالکیت آنها با اعضاست، به وسیله اعضا هدایت میشوند و کسبوکاری در خدمت اعضا هستند.
وی در ادامه میافزاید: این تعاونیها میتوانند عدالت اجتماعی و برابری را در مرکز پیشرفت اقتصادی قرار داده و تضمین میکنند که تولید و تدارک کالا و خدمات، مناسب با نیازها و خواست جوامع است.
در پیام بان کی مون آمده است ما در عصر نامعلومی به سر میبریم و بحرانهای چندجانبه و بلایای طبیعی در حال آزمایش اقتصادها و جوامع قدرتمند هستند.
دبیرکل سازمان ملل متحد تاکید میکند: تعاونیها همانند فرصت سالانهیی است. این فرصت نشان میدهد که تعاونیها چگونه میتوانند به ایجاد جهش در تمامی مناطق و بخشهای اقتصادی کمک کنند. در زمان بلایای طبیعی مانند زمین لرزه، سونامی و سیل، تعاونیها توان خود را برای بسیج همبستگی و بازسازی به نمایش گذاشتهاند. همچنین تعاونیهای کشاورزی، تولید کشاورزان را با تسهیل دسترسی به بازارها، اعتبارات مالی، بیمه و فناوری بهبود بخشیدهاند. تعاونیهای اجتماعی میتوانند شبکه ایمنی مهمی در برابر خدمات رو به کاهش یا حداقلی بهزیستی عمومی ارائه دهند.
بانی کی مون از دولتها خواست سیاستهایی را در پیش بگیرند که از تعاونیها حمایت و آنان را تقویت کند تا بتوانند به گونهیی کامل به توسعه پایدار و فراگیر کمک کنند.
اعلامیه هزاره (Millennium Declaration)،
ورود به بحث اصلی را با جملهای (نقل به مضمون) از پروفسور مایکل پورتر استاد دانشگاه هاروارد آغاز کرده که میگوید: «نه فقط نیازهای شرکتهای تعاونی و اجتماع قادر به هماهنگ شدن با یکدیگر هستند، بلکه موفقیت کشورهای جهان سوم در بهبود بهروزی و آسایش، برای تقریبا هر شرکت یا بنگاه اقتصادی تعاونی، دارای اهمیت استراتژیک و بنیادی است.»
در سپتامبر سال 2000، تعداد 189تن از سران دولتها اعلامیه هزاره (Millennium Declaration)
را تصویب کردند. این اعلامیه یک تعهد جهانی بیسابقه و یکی از قابل اعتناترین اسناد سازمان ملل در چند سال اخیر به شمار میرود. این اعلامیه قدرت دید همگانی و مشترکی در چگونگی مقابله با برخی از چالشهای بزرگی که جهان با آن روبهروست عرضه میکند که قرابت و مشابهت بسیاری با مضامین و مفاهیم آرمانها و ارزشهای نظام تعاونی و بیانیه ماموریت آن به عنوان هدف یا ابزار و وسیله توسعه دارد. این اعلامیه منجر به ارائه 8آرمان توسعه هزاره شد که تاکید آن بر تلاش برای کاهش فقر، بالابردن کیفیت زندگی مردم، تضمین پایداری محیطزیست و بنیانگذاری مشارکتهایی برای تضمین جهانی شدن، به نیروی مثبتتری برای تودههای مردم جهان است.
اعلامیه هزاره که در برگیرنده شاخصهای توسعه پایدار تا سال 2015 است معطوف به پارادایم مطرح شده در گزارههای زیر است.
1. ارزشها و مبانی مشترک
2. صلح، امنیت و خلع سلاح
3. توسعه و ریشهکنی فقر
4. حفظ محیطزیست مشترک
5. حقوق بشر، دموکراسی و حکومتداری مطلوب
6. محافظت از اقشار آسیبپذیر
7. برآورده کردن نیازهای خاص قاره آفریقا
8. تقویت سازمان ملل متحد
گزارههای فوق معطوف به اهدافی است که میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
1- ریشهکنی فقر شدید و گرسنگی (2/1میلیارد نفر در جهان کمتر از یک دلار در روز درآمد دارند، 800 میلیون نفر گرسنه هستند) .
2- دستیابی به تحصیلات ابتدایی همگانی در سطح جهان (113میلیون کودک به مدارس راه نیافتهاند) .
3- توسعه دادن برابری جنسیتی و توانمندساختن زنان (60% کودکان محروم از تحصیلات ابتدایی را دختران تشکیل میدهند، زنان بهطور متوسط 14% کرسیهای پارلمان را به خود اختصاص دادهاند) .
4- کاستن از مرگومیر کودکان (هر روز 30000 کودک در اثر بیماریهای قابل پیشگیری جان خود را از دست میدهند)
5- بهبود بهداشت مادران (در آفریقا، یک زن از هر 13 زن در هنگام زایمان میمیرد) .
6- مبارزه با بیماری ایدز و ویروس آن، مالاریا و بیماریهای دیگر (40میلیون نفر با ویروس اچ.ای.وی زندگی میکنند که 75% آنها در آفریقا هستند) .
7- تضمین پایداری محیطزیست (1/1میلیارد نفر به آب پاکیزه دسترسی ندارند و بیش از 2میلیارد نفر از امکانات بهداشتی محرومند) .
8- مشارکت جهانی برای توسعه ایجاد کنند (کمکهای مالی کشورهای اهداکننده کمک از 53میلیارد دلار در سال 1990 به 51میلیارد دلار در سال 2001 کاهش یافت) .