بلغارستان در مورد تعاون دارای سابقهیی طولانی است. نهضت تعاون در قرن 18 با توسعه تعاونیهای کشاورزی آغاز شد. این سیستم ملی به کارگران امکان کار کردن در کارخانجات و در عین حال در مزرعه را میداد. بلغارستان نظیر کشورهای همسایه خویش تاثیر فرهنگی عمیقی از اروپای غربی گرفته است. «رایفایزن» بهعنوان الگویی برای تعاونیهای اعتباری پذیرفته شد؛ تعاونیهای تولیدی کارگران از نهضت تعاونی فرانسه پیروی کرد که آن هم از آنچه در انگلستان وجود داشت، الهام میگرفت. از سال 1944 و با روی کار آمدن رژیم سوسیالیستی، بخشهای صنعتی و بانکداری ملی شد. این امر با دولتی شدن اموال خصوصی و ابزار تولیدی همراه شد. طی این مدت تعداد تعاونیهای تولیدی کشاورزی و مزارع مشترک و تعاونی به طرز چشمگیری افزایش یافت. از آن زمان تمامی تعاونیها در سه بخش گسترده فعالیتی سازمان یافته شدند: تعاونیهای مصرف، تعاونیهای صنایع دستی و کارگران و تعاونیهای تولیدی کشاورزی.
در سال 1990 دولت فعالیت سازماندهی مجدد و خصوصیسازی اقتصاد را آغاز کرد که این کار تاثیر شگرفی بر سیستم تعاونی گذاشت. تعاونیها در اجرای سیاستهای خصوصیسازی و اوضاع بازار مشارکت کردند اما تغییر وضعیت سیستم اجتماعی و سیاسی، دلالت بر بیاعتمادی شفاف علیه تعاونیها را نیز داشت که همچنان به سوسیالیسم مربوط بود. انجمن مرکزی تعاونیهای روستایی کشاورزی «بانک کشاورزی و صنعت» که در سال 1944 بهعنوان بانک جهانی جهت کمک به حل مشکلات مالی تعاونیهای روستایی تشکیل شده بود را ابداع کرد. بلغارستان در بین بخشهای متعدد تحت پوشش تعاونیها، تعداد زیادی تعاونی دارد که هدف آنها کمک به کارگران ناتوان که حدود 15000 نفر هستند، است.
اتحادیههای عضو در ICA
در بلغارستان دو اتحادیه عضو اتحادیه بینالمللی تعاون ICA هستند: «اتحادیه ملی تعاونیهای تولیدی کارگران» و «اتحادیه تعاونی مرکزی».
اتحادیه ملی تعاونیهای تولیدی کارگران
اتحادیه ملی تعاونیهای تولیدی کارگران بلغارستان (NUWPC) بخشی سازمان یافته از نهضت تعاون بلغارستان - یکی از قدیمیترین تعاونیها در اروپا و جهان- است که ویژگی منحصر به فرد آن، رسوم قدیمی و ریشههای عمیقی که در جامعه دارد است. نخستین شرکت تعاونی در بلغارستان در روستایی به نام «میرکووو» (Mirkovo) در سال 1890 تاسیس شد. اتحادیه تعاونیهای تولیدی کارگران بلغارستان ابتدا با عنوان اتحادیه تعاونیهای صنعتگران و تولیدکنندگان و در سال 1919 آغاز بهکار کرد.
اهداف و عملکردها
هدف اصلی NUWPC کمک به تحقق و بهبود فعالیتهای چند جانبه آنها به نفع اعضای آن و نیز اجرا و توسعه سیستم اتحادیه طبق روح اصول و ارزشهای تعاونی است. NUWPC عملکردهای ذیل را تحقق میبخشد:
1- اعضای خود را برای دستیابی به اهداف و وظایف اتحادیه حمایت میکند؛
2- ستورالعملهای توسعه فعالیتهای تعاونی را بسط و گسترش میدهند؛
3- متولی و مدافع منافع اعضای خود در مقابل سازمانهای بینالمللی، دولتی، عمومی و... است.
ساختار
NUWPC دارای 258تعاونی عضو است که این تعاونها 14000تعاونگر را در سراسر کشور تحت پوشش قرار میدهند. از لحاظ تقسیمات کشوری، این اتحادیه متشکل است از 17 اتحادیه منطقهیی که پس از اتحاد و یکپارچگی شکل یک اتحادیه ملی سازماندهی و متحد را به خود میگیرد. NUWPC همچنین دارای 28تعاونی تخصصی برای افراد معلول است. در این تعاونیها بیش از 1100عضو مشغول بهکار هستند. این 1100نفر دچار بیماریها و معلولیتهای روان تنی و فیزیولوژیکی هستند که میتوان گفت 50 درصد از افرادی هستند که مستقیما در تولید اثرگذارند. بقا و رفاه آنها در مدت زمان انتقال به سوی اقتصاد بازار از دغدغههای اولیه اتحادیه است.
همکاریهای بینالمللی
NUWPC عضو سازمانهای بینالمللی، موسسات بینالمللی تخصصی بوده و خود را در پروژههای بینالمللی درگیر میکند.
- در سال 1991 به عضویت اتحادیه بینالمللی تعاون ICA درآمد.
- در سال 1991 به عضویت اصلی سازمان بینالمللی تعاونیهای تولیدکنندگان صنعتی، صنعتگری و خدماتی درآمد.
- در سال 1995 به عضویت اصلی کنفدراسیون تعاونیهای کارگران اروپا، تعاونیهای اجتماعی و بنگاههای مشارکتی درآمد.
- این اتحادیه روابط نزدیکی با اتحادیههای تعاونی در کشورهای اروپایی، آفریقایی، امریکایی و آسیایی دارد
- NUWPC با تعاونیها، بنگاههای تخصصی و سازمانهای بینالمللی همکاری میکند.
- اتحادیه بهصورت فعالانه در پروژههای دو جانبه و چند جانبه که توسط برنامههای اتحادیه اروپا پوشش داده میشوند (PHARE, Lonardo da Vinci) شرکت میکند.
اهداف اصلی: هماهنگی کامل و روزافزون با ساختارهای تعاونی اروپا
اولویت: تعاون و ایجاد همکاری با ثبات بین تعاونیهای تولیدی گارگران بلغارستان و ساختارهای مشابه اروپایی با هدف تبادل تجربیات در مورد مباحث مرتبط با توسعه مشترک اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.