گروه تعاون کانادا کشوری در شمال قاره امریکای شمالی و دومین کشور پهناور جهان است که بخش زیادی از خاک آن بهدلیل سرمای هوا و نزدیکی به قطب شمال خالی از سکنه است. امکان بهدست آوردن شغل مناسب این کشور را به یکی از مهاجرتپذیرترین کشورها تبدیل کرده است. اما الان قصد نداریم از جاذبهها یا شرایط مهاجرت به کانادا سخن بگوییم بلکه موفقیت یکی از تعاونیهای مواد غذایی این کشور ما را به سفری کوتاه به این کشور فراخواند. تعاونی مواد غذایی ادمونتون الگوی توزیع مصرفکننده محوری در شهر ادمونتون کاناداست. این تعاونی 200 عضو تولیدکننده دارد که بیش از 6 هزار نوع ماده غذایی مستقل را به فروش میرسانند. گوشت، محصولات کشاورزی، مواد ارزشافزوده از این دست هستند و 3هزار و 800 خریدار این محصولات، خود عضو هستند. این محصولات از 38مسیر تحت هدایت اعضا به شهرها، روستاها و مناطق مسکونی ادمونتون میرسند. اعضا همیشه میدانند که کدام کشاورز کدام محصول را پرورش داده و حتی این فرصت را دارند که در روز رسیدن محصول و ارسال آن با کشاورز هم دیدار کنند. تمام محصولاتی که در این تعاونی فروخته میشود باید در ادمونتون کشت و تولید شده باشد. بزرگترین
چالش پیش روی این تعاونی دردسر لجستیک سروسامان دادن تحویل سفارشات در موعد مقرر بود که نقل مکان به محل جدیدی با نرخ پایین اجاره، مراحل تحویل روزانه سفارشات را آسان کرد و دیگر لازم نبود افراد راه طولانی بین انبارهای مختلف را طی کنند.
تعاونی مواد غذایی ادمونتون با استخدام یک مدیر لجستیک و نخستین مدیرکل گامی بلند در جهت نهادسازی خود برداشته است. مدیرانی که کارشان نظارت و سامان دادن به جزییات عملیات روزانه تعاونی ازجمله مدیریت انتقال و تحویل روزانه مسوول، پاسخ دادن به پرسشها، شکایتها و تایید رعایت قوانین تعاونی از سوی اعضا بود. استفاده از افراد متخصص در تعاونی باعث شد که کارها بهتر پیش برود. بیشتر فروش این تعاونی را گوشت تشکیل میدهد که نشان از تاثیر صنعت عظیم پرورش احشام در ادمونتون تقاضای بسیار زیاد برای گوشت، عرضه گوشت محلی پرورده و نظام سفارش ماهانهیی دارد که در این منطقه وجود دارد. یکی از درسهایی که میتوان از تجربه تعاونی مواد غذایی ادمونتون آموخت این است که سازمانهای بدیل توزیع مواد غذایی هم درست مانند هر بنگاه دیگری مراحل توسعه را یک به یک میپیمایند. کمیته بازرسی تولیدکننده در سال دوبار از طریق این تعاونی از تولیدکنندگان بازدید میکند. البته این بازرسیها دیدار خوانده میشود نه بازرسی تا هیچ خصومت و هراسی ایجاد نشود چراکه هدف ارتباط میان تولیدکنندگان، تعاونی و پرورش این ارتباط دوجانبه و برآمده از اعتماد متقابل است.
مدیرکل این تعاونی مواد غذایی رمز موفقیت خود را در 2 نکته میداند: اول اینکه در یک تعاونی باید با همه برابر برخورد کرد و هیچ برخورد ویژه و امتیازی نباید به هیچ عضوی بخشید. برخورد برابر تضمینکننده دسترسی برابر برای همه است که از اصول اساسی و مهم تعاونیهاست. دوم اینکه توانایی تولیدکنندگان در قیمتگذاری محصولاتشان برای موفقیت تعاونی ضروری است. وقتی تولیدکنندگان در قیمتگذاری آزاد باشند هرگز حس نمیکنند دستی سنگین از بالا بر دوششان فشار میآورد و محدودشان میکند.
جایگاه فعلی تعاون در کانادا
در کانادا اکنون هزینههای نیروی انسانی آن از 13درصد فروش کمتر است درحالی که قبلا این عدد 54/14درصد بود. در بخش صنعت، هزینههای نیروی انسانی بالاتر از متوسط 5/12درصد است و در موسسات بزرگ رقیب نیز 8 درصد است. درآمد خالص سال به 18میلیون دلار رسیده درصورتی که این عدد در گذشته 6 میلیون دلار بود. با این حال فروش برای نخستینبار در تاریخ اتحادیه کاهش پیدا کرده و در مقایسه با سال 1993 به اندازه 19میلیون دلار کمتر بوده است. اتحادیه توانسته برابر 25/2درصد خرید خردهفروشی را به اعضا پرداخت کند.