مشاغل گوناگون، گذشته از تفاوت در نوع فعالیت، از نظر مقدار استرسی که به فرد وارد میکنند نیز با هم تفاوت دارند. بر پایه نظر کارشناسان در این زمینه، 11 شاخص وجود دارد که پراسترس یا کماسترس بودن یک شغل را تعیین میکند. از جمله این 11 عامل تعیینکننده میتوان به سفر کردن، پتانسیل رشد، کار در شرایط ضربالاجل، کار در برابر دیدگان مردم، رقابتی بودن کار، شرایط محیطی، مطالبات فیزیکی و در معرض خطر قرار گرفتن زندگی خود یا دیگری اشاره کرد. به تازگی یک طبقهبندی از شغلهای پراسترس و کماسترس انجام شده است که جامعه آماری خود را امریکا انتخاب کرده است. بر پایه این طبقهبندی که مربوط به سال 2016 است، در این کشور 10 شغل بیشترین میزان استرس و 10 شغل کمترین میزان استرس را دارند. پر استرسترین شغل در این فهرست با امتیاز 84.8، «داوطلب خدمت در ارتش» است. شاید دلیل پراسترس بودن این شغل، میزان بالایی از خطر باشد که متوجه سربازان میشود. پس از آن، مامور آتش نشانی با امتیاز 60.6 در رتبه بعدی قرار دارد. رتبه سوم نیز به «خلبان خطوط هوایی» و «افسر پلیس» با امتیازی معادل 60.5 و 53.8 اختصاص دارد که جایگاههای بعدی را در اختیار دارند.
دیگر شغل پراسترس در امریکا، «رابط برگزاری مراسم» است که از آن با عنوان «هماهنگکننده مراسم» نیز یاد میشود. امتیاز این شغل در استرس چیزی حدود 49.93 است. شغلهای مرتبط با روابط عمومی که در دنیا به عنوان مشاغل پراسترس شناخته میشوند با امتیازی برابر با 48.5 در جایگاه بعدی قرار میگیرند. پس از روابط عمومی، مدیر ارشد اجرایی شرکتها، با رقم 47.5 در رتبه بعدی مشاغل پراسترس قرار دارد. در عین حال برخلاف آنچه به نظر میرسد، مجریگری و گویندگی با نمره 47.3 در جایگاه بعدی قرار دارند. بدیهی است که این میزان استرس در حوزه اجرا بستگی به زنده بودن برنامه نیز دارد. نگاهی به دیگر مشاغل پراسترس نشان از آن دارد که روزنامهنگاران و رانندگان تاکسی با امتیازی برابر 46.8 و 46.3 در رتبههای نهم و دهم این فهرست قرار میگیرند. هرچند ماهیت شغلی رانندگان تاکسی کمی متفاوت با شغلهای بالاست. حجم ترافیک، روبهرو شدن با رانندگان متخلف و رفتار نامناسب مسافران میتواند میزان استرس این شغل را به خوبی روشن کند.
کماسترسترین مشاغل
در کنار مشاغلی که بیشترین استرس را برای افراد دارند، شغلهای دیگری در این لیست هستند که کمترین میزان استرس را دارند. ازجمله این مشاغل میتوان به «تحلیلگر امنیتی اطلاعات» اشاره کرد که با کمترین استرس کاری روبهرو است. کسانی که در این کار مشغول هستند، وظیفه حفظ امنیت در زمینه IT را برعهده دارند؛ مانند نظارت بر شبکههای سازمانی برای جلوگیری از بروز مشکلات امنیتی.
این افراد با امتیازی معادل 3.8 در کف این فهرست قرار دارند. پس از این شغل، «کارشناس سونوگرافی» با امتیازی در حدود 4 از دیگر مشاغلی است که با استرس کمی همراه است. در عین حال، تدریس در دانشگاه نیز در میان مشاغل کماسترس است و رقمی معادل 6.9 را به خود اختصاص داده است. پس از این شغلها، گزینههای متفاوتتری در میان مشاغل کماسترس قرار دارد. در این میان شغل آرایشگری، با امتیاز 7.5 در جایگاه بعدی قرار میگیرد. پس از این مشاغل، دو شغل مرتبط با پزشکی در این فهرست قرار دارند؛ تکنیسین مدارک پزشکی با امتیاز 7.5 و تکنیسین آزمایشگاه پزشکی با 9 امتیاز به ترتیب در جایگاههای بعدی قرار دارند. «جواهرفروشی» با عدد 9.1 در رتبه بعدی قرار میگیرد. دلیل کماسترس بودن این شغل شاید درآمد بالای حاصل از آن باشد. در عین حال شنواییشناسی که با مطالعه و بررسی دستگاه شنوایی سر و کار دارد، با نمره 9.3 در رتبه بعدی قرار میگیرد. متخصص تغذیه با نمره استرس 10.2، در رتبه بعدی قرار دارد و کتابداری با نمره استرس 10.2 در رتبه بعدی قرار میگیرد.
گوناگونی مشاغل در این دستهبندی، این حقیقت را ثابت میکند که دلایل مختلفی برای پراسترس یا کماسترس شدن یک شغل وجود دارد. همانگونه که ذکر شد، بسیاری از این شغلها از نظر نوع فعالیت، چندان به هم شبیه نیستند در حالی که در این فهرست به دنبال هم آورده شدهاند؛ شغلهایی همچون افسر پلیس و هماهنگکننده رویدادها یا جواهر فروش و شنوایی شناس. پس در واقع چیزی که شغلها را در این دستهبندی کنار هم قرار میدهد، نه نوع فعالیت، بلکه شرایطی است که فرد شاغل در حین فعالیت در آن قرار میگیرد.