گروه تشکل‌ها
یکی از اساسی‌ترین چالش‌های چشم‌انداز اقتصاد ایران پدیده جهانی شدن است که در راستای آن برخورداری از صنعت رقابت‌پذیر برای اقتصاد اجتناب ناپذیر است. به نظر می‌رسد از اقدامات مهم و اساسی کشور در دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز، بهبود فضای کسب و کار و رقابتی نمودن آن در کشور است. از طرف دیگر وجود نرخ بالای بیکاری در کشور و رهایی از آن، مستلزم تقویت طرف عرضه اقتصاد است که با توجه به قوانین و مقررات دست و پا گیر، سختی اجازه و ایجاد کسب و کار در ایران، سرمایه و تسهیلات حمایت از تولید، در فعالیت‌های غیرتولیدی مورد استفاده قرار گرفته و سبب رشد تقاضا و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شده است. اهمیت سرمایه در کشورهای در حال توسعه بیش از کشورهای توسعه یافته است زیرا کشورهای در حال توسعه برای بهبود فضای کسب و کار و ایجاد اشتغال که محرک رشد اقتصادی است، دچار کمبود سرمایه هستند.
محسن احتشام عضو شورای روسای اتاق بازرگانی ایران و رییس اتاق بازرگانی خراسان جنوبی در این باره و نقش قوانین مزاحم در اقتصاد ایران در گفت‌وگو با اگزیم‌نیوز می‌گوید: سایه قوانین مزاحم با وجود زمزمه‌ها و صحبت‌هایی که از تسهیل فضای کسب وکار و حذف مقررات دست و پاگیر و زائد به گوش می‌رسید هنوز هم وجود دارد. به گفته وی این ادعا از مدت‌ها پیش مطرح بوده که حجم قوانین زیاد است و مانع فعالیت‌های اقتصادی و توسعه می‌شود، اما این در حالی است که با وجود اقدامات جزیی انجام شده در رابطه با حذف قوانین زائد و دست‌و‌پاگیر، فاصله بسیاری تا جایگاه مطلوب وجود دارد.
وی در این رابطه به چالش‌های قانونی بخش صنعت اشاره کرد و گفت: اگر در این حوزه قوانین مزاحم وجود نداشت به رشد اقتصادی و صنعتی مناسبی می‌رسیدیم ولی تاکنون این امر محقق نشده است و می‌توان یکی از عوامل مهم و اصلی آن را وجود مقررات دست و پاگیر و زائد عنوان کرد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران افزود: تا پیش از اجرایی شدن برجام و به دلیل وجود تحریم‌ها، نظام بانکی کشور با مشکلات بسیاری برای نقل و انتقال ارزی مواجه بود و همچنین یکی از مشکلات صادرکنندگان همین مبحث نقل و انتقالات پولی بود، اما باید اعتراف کرد بعد از برجام شرایط کمی بهتر شده و شبکه بانکی کشور پس از اجرای این برنامه شاهد تحولات بسیاری بوده است.
به گفته احتشام در حال حاضر گشایش ال سی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فراهم شده و به نوعی هموارتر شده است.
با این وجود همچنان صادرکنندگان و تولیدکنندگان از مشکل دیگری چون نرخ بالای سود تسهیلات بانکی رنج می‌برند. به بیان دیگر می‌توان گفت نرخ بالای تسهیلات بانکی یکی دیگر از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان است و علاوه بر آسیب دیدن صنعتگران و نیز غیررقابتی شدن فضای تولید در داخل کشور، موجب تعطیلی برخی از واحدهای تولیدی نیز شده است.
وی در مورد آثار کاهش نرخ سود خاطرنشان کرد: این سیاست باعث می‌شود هزینه‌ها نیز کاهش پیدا کنند، بنابراین تولید به صرفه می‌شود و جامعه از نظر فضای رقابتی می‌تواند با دنیا رقابت کند. به این ترتیب عرصه برای کسانی که به این روش با افزایش نرخ سود و رباخواری شرایط را نا امن می‌کنند، تنگ می‌شود.
به گفته وی یکی از عواملی که موجب افزایش قیمت تمام شده تولیدات داخلی شده است نرخ سود تسهیلات بانکی است، حقیقتا باید این سیاست کاهش نرخ تسهیلات بانکی اجرا شود تا بتوانیم رقابت کنیم.
احتشام با اشاره به اینکه قوانین مزاحم موجب بروکراسی بالا در حوزه کسب و کار شده است، گفت: عبور از وضعیت موجود در گرو واقعیت نگری مسوولان به فضای کسب و کار است. به گفته رییس اتاق بازرگانی خراسان‌جنوبی دولتمردان و مسوولان باید از کلی گویی کناره‌گیری کنند تا بتوانند واقعیت‌های فضای کسب و کار را بذیرند.
وی افزود: آزاد بودن و شفافیت قیمت‌ها، رقابتی بودن بازار، وجود امنیت مطلوب اقتصادی در فضای رقابتی و عادلانه از جمله مسائل الزامی در اقتصاد است. از سوی دیگر نقش دولت‌ها در بهبود فضای کسب وکار و فراهم کردن شرایط مطلوب جهت فعالیت بخش‌ها بسیار حائز اهمیت است. به همین جهت شفافیت و بررسی فضای کسب و کار جهت اصلاح زیرساخت‌ها و رفع موانع موجود امری ضروری است.
به گفته احتشام سه سال پیش دولت مطرح کرد سیستم بانکی از این پس به بنگاه‌های کوچک و متوسط که چک برگشتی یا اقساط معوق دارند تسهیلات نمی‌دهد، اما در نهایت نتیجه این سیاست چه شد؟ جز اینکه وضعیت بسیاری از واحدها به دلیل تصمیم نادرست مسوولان بدتر شد نتیجه دیگری نداشت.
وی تصریح کرد: در واقع به دلیل عدم شناخت فضای کسب وکار و اتخاذ تصمیمات نادرست بسیاری از بنگاه‌ها ورشکسته یا تعطیل شدند و اکنون پس از گذشت سه سال، مجدد مسوولان به فکر کمک و ارائه تسهیلات به همین بنگاه‌های آسیب دیده افتاده‌اند.
اگر همان زمان مسوولان از مشکلات تولیدکنندگان، صادرکنندگان و صنایع اطلاعات درستی در اختیار داشتند و واقعیت‌های فضای کسب و کار را درک کرده بودند حقیقتا صنایع ما وضع مطلوب‌تری داشتند و چالش‌های پیش رو کمتر می‌بود.
