تصور اشتباهی بین مردم وجود دارد که بحث تعاونی‌ها را تنها مربوط به اقتصاد اسلامی می‌دانند درحالی که این موضوع در سایر کشورها نقش پررنگی دارد. به ویژه در بحث بانک و بازار تامین اعتبار الگوی تعاونی توانسته است جایگاه خاصی به دست آورد. یکی از موفق‌ترین این تجربیات اتحادیه‌های اعتباری، تعاونی اعتبار است.
این تعاونی‌ها از اصول بین‌المللی تعاون پیروی می‌کنند و به نام‌های مختلف ذیل نامیده می‌شوند؛ اتحادیه اعتباری، تعاونی اعتباری، تعاونی پس‌انداز و وام یا تعاونی پس‌انداز و اعتبار.
یک اتحادیه اعتباری در واقع یک تعاونی مالی وابسته به اعضاست که به طور دموکراتیک توسط اعضای آن کنترل می‌شود که مقصود بنا کردن اهدافی چون: ترویج صرفه‌جویی، ارائه اعتبار در نرخ‌های رقابتی همچنین ارائه دیگر سرویس‌های مالی به اعضا خود است. بسیاری از اتحادیه‌های اعتباری سرویس‌های برای حمایت جوامع توسعه‌یافته یا توسعه‌های بین‌المللی پایدار در سطحی محلی ارائه می‌دهند. در سرتاسر جهان سیستم‌های اتحادیه اعتباری به طور قابل ملاحظه‌یی در میزان سرمایه و اعتبار با یکدیگر متفاوت‌اند که می‌توان اتحادیه متشکل از عملیات‌های داوطلبانه و با اعضا انگشت‌شمار باشد تا به موسساتی با دارایی‌هایی به ارزش میلیاردها دلار و با صدها هزار اعضا که در این حیطه فعالیت می‌کنند. اتحادیه‌های اعتباری معمولا در کنار شرکت‌های تعاونی دو جانبه که اداره می‌کنند در بانکداری تعاونی نیز مشارکت می‌کنند.
سابقه فعالیت رسمی تعاونی‌های اعتباری در جهان از سال ۱۸۶۴ با تشکیل«تعاونی پس‌انداز و وام» توسط فردریش ویلهلم رایف هایزن شروع شد. این تعاونی‌ها به دلیل دارا بودن ماهیت مردمی و کارگشایی و نقشی که در ارتقای سطح معیشتی اعضای خود داشتند به سرعت مورد اقبال عمومی قرار گرفتند.
اساس این تعاونی‌ها بر خودیاری و همیاری است. تعاونی‌های اعتباری از استقلال و خودگردانی برخوردارند و تابع قوانین و مقررات مربوط به بخش تعاون کشور حوزه فعالیت هستند و در عین حال تابع اصول ۹ گانه بین‌المللی اتحادیه‌ها / تعاونی‌های اعتباری هستند. اصول مذکور توسط شورای جهانی اتحادیه‌های اعتباری تدوین و منتشر شده است.
این اصول شامل مالکیت اعضا، کنترل دموکراتیک، هر عضو یک رای، دارا بودن هویت تعاونی نه فقط برای سودآوری، احساس تعهد به خدمات، مدیران داوطلب، آموزش اعضا و مسوولیت اجتماعی است. برخی از سازمان‌های جهانی مستقل حامی اتحادیه‌های تعاونی اعتباری در جهان عبارتند از؛ شورای جهانی اتحادیه‌های اعتباری (WOCCU)، انجمن بین‌المللی بانکداری تعاونی (ICBA)، کنفدراسیون‌های منطقه‌یی اتحادیه‌های اعتباری، اتحادیه بین‌المللی رایف هایزن (IRU) و رابو بانک هلند.
هدف اصلی این سازمان‌ها وحدت جهانی و ایجاد تعاونی‌های اعتباری کیفی و پایدار در جهان به عنوان ابزار توسعه اقتصادی اجتماعی جوامع جهانی است. سازمان‌های فوق همگی اعضا و زیرمجموعه اتحادیه بین‌المللی تعاونی هستند. اتحادیه بین‌المللی تعاون عالی‌ترین مشاور سازمانی سازمان ملل متحد است.
تفاوت‌های بسیاری بین تعاونی اعتبار و بانک وجود دارد اما مهم‌ترین تفاوت این است که تعاونی اعتبار توسط افرادی که از آن سرویس می‌گیرند، اداره می‌شود. نخستین و مهم‌ترین تعهد تعاونی اعتبار تامین نیازهای مالی اعضای خود است درحالی که بانک‌ها و موسسات امین مالی جهت کسب سود سهام برای سهامدارانشان به وجود آمده‌اند.
اتحادیه‌های اعتباری با بانک‌ها و سایر موسسات مالی متفاوت هستند از این بابت کسانی که حساب‌هایی در اتحادیه اعتباری دارند اعضا و مالکان هستند و هیات‌مدیره را در سیستم یک شخص یک رای صرف‌نظر از حجم سرمایه‌گذاری‌شان انتخاب می‌کنند با ماموریتی برای«جامعه محور بودن» و «خدمت به مردم، نه سود». اتحادیه‌های اعتباری خدمات مالی مشابه با بانک‌ها را ارائه می‌کنند اما اغلب از واژگان تخصصی متفاوت استفاده می‌کنند؛ خدمات مشترک شامل حساب‌های مشترک (حساب‌های پس‌انداز)، تسهیم حساب‌های درفت (حساب‌های چک)، کارت‌های اعتباری، مجوزهای کوتاه‌مدت (مجوزهای پس‌انداز) و بانکداری آنلاین. معمولا تنها عضوی از اتحادیه اعتباری ممکن است پولی را پس‌انداز کرده یا وام بگیرد. نظرسنجی‌ها از اعضا در بانک‌ها و اتحادیه‌های اعتباری به طور سازگار میزان رضایت‌مندی بالاتر مشتری با کیفیت سرویس در اتحادیه اعتباری را نشان داده است. اتحادیه‌های اعتباری از قدیم مدعی ارائه خدمات برتر به اعضا و تعهد به کمک به اعضا در بهبود شرایط مالی بوده‌اند. در مقوله شمول مالی اتحادیه‌های اعتباری ارائه دامنه وسیع‌تر وام و ذخیره تولیدات را با هزینه بسیار ارزان‌تر به اعضا نسبت به
بیشتر موسسات سرمایه‌گذاری خرد ادعا می‌کنند.
در سال‌های اخیر اروپایی‌ها برای رفع مشکلات اقتصادی خود سخت دلبسته اجرای طرحی موسوم به «اتحادیه اعتباری» هستند. پروژه امیدبخشی که قرار است در قالب شرکت‌های کوچک و متوسط همانند کلیدی برای گشودن قفل‌های اقتصادی اتحادیه اروپا عمل کند. با توجه به سهم بالای شرکت‌های کوچک و متوسط مقیاس در اروپا که بیش از 95درصد شرکت‌ها را پوشش می‌دهد، اروپا برای تامین مالی این بنگاه‌ها به استفاده از اتحادیه‌های اعتباری روی آورده است.
براساس داده‌های حاصل از انجمن جهانی 53 هزار اتحادیه اعتباری در 100کشور جهان وجود داشت. مجموعا آنها به ۱۸۸میلیون عضو خدمت کرده و بر دارایی ۱٫۵تریلیون دلاری نظارت می‌کردند. انجمن جهانی داده‌های حاصل از بانک‌های مشارکتی را وارد نمی‌کند، برای مثال برخی کشورها عموما به عنوان پیشتازان اتحادیه اعتباری مشاهده می‌شوند مثل آلمان، فرانسه، هلند و ایتالیا همیشه در داده‌هایشان گنجانده می‌شوند. انجمن اروپایی بانک‌های مشارکتی ۳۸میلیون عضو را در چهار کشور در اواخر ۲۰۱۰ اعلام کردند. کشورهایی با بیشترین فعالیت اتحادیه اعتباری بسیار متنوع هستند. طبق گزارش انجمن جهانی، کشورهایی با بالاترین تعداد اعضای اتحادیه اعتباری ایالات متحده (۹۲میلیون)، هند (۲۰میلیون)، کانادا (۱۱میلیون)، کره جنوبی (۵٫۶میلیون)، کنیا و برزیل (۳٫۹میلیون)، تایلند (۳٫۶میلیون)، استرالیا ۳٫۴میلیون، ایرلند (۳میلیون) و مکزیک (۲٫۶میلیون) بودند.
