گروه تشکل‌ها| سمیه سایش|
در قرن بیست و یکم ما شاهد ظهور ارتباطات هستیم که هیچ‌گاه به ذهن بشر خطور نمی‌کرد. حال فعالیت‌های گسترده شبکه‌های مجازی معضلاتی را به راه انداخته است که البته نمی‌توان از مزایا آنها نیز چشم‌پوشی کرد؛ با فعال شدن هر چه بیشتر نرم‌افزارهای ارتباطی فعالیت‌های روزانه مردم و فعالان اقتصادی نیز به نوعی گسترش یافته و البته برخی کارشناسان نیز بر این باورند که امروزه تعداد زیاد اخبار ضد ونقیض از درون شبکه‌های مجازی باعث شده کمتر کسی به این شبکه‌ها اعتبار ببخشد. حال «تعادل» برای پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا شبکه‌های اجتماعی و مجازی می‌توانند جای فعالیت‌های تشکل‌ها را بگیرند؛ سراغ علی صدری نایب‌رییس خانه اقتصاد و رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران رفته که وی در پاسخ به این پرسش بر این باور است که طول عمر فعالیت‌های شبکه‌های مجازی تشکلی کوتاه است. مشروح گفت‌وگوی این کارشناس را در زیر می‌خوانید:
درحال حاضر شاهد گسترش شبکه‌های اجتماعی هستیم، هم‌اکنون نیز برخی اعضای صنوف مختلف برای موانع بر سر راه بخش تشکلی کشور به تشکیل شبکه‌های مجازی پرداخته‌اند. حال، باوجود گسترش ارتباطات آیا شبکه‌های اجتماعی و مجازی می‌توانند جای تشکل‌ها را بگیرند؟
این سوال مصداق فعالیت‌ها در زمان انقلاب صنعتی است. در دهه‌های گذشته محور توسعه در اروپا سرمایه تلقی می‌شد و نه کرامت انسانی. اما امروزه و بعد از گذشت زمان کارشناسان اقتصادی و صنعتی بر این باورند که منابع انسانی و ارتقای بهره‌وری در این مولفه عامل موثری برای ارتقای بخش خدمات و صنعت و... به شمار می‌رود. بنابراین در این بازه زمانی توجه بنگاه‌ها و تشکل‌ها به نیروی انسانی و ارتقای بهره‌وری آنها بیش از هر چیزی معطوف شده است. درحقیقت، ما در قرن 21 به موضوع ارتباطات بسیار بسنده کرده‌ایم و امروز نیز شاهد پدیدار شدن نرم‌افزارهایی هستیم که در سبک زندگی افراد و نحوه فعالیت روزانه آنها به نوعی تاثیرگذار بوده است؛ اما اینکه این نوع گسترش نرم‌افزارهای ارتباطی بر نحوه فعالیت‌های اقتصادی می‌تواند تاثیرگذار باشد یا خیر این موضوع جای بحث بسیار دارد. به هرحال، کارشناسان بسیاری بر این باورند که وجود این نرم‌افزارها در نحوه سبک زندگی بسیار اثر گذار بوده اما به عقیده بنده شبکه‌های مجازی نمی‌تواند جای فعالیت تشکل‌‌گرایانه را بگیرد. درواقع، اگر چنین بود که هر سازمان و ارگانی از راه دور خدمات را به مردم ارائه می‌داد و دیگر نیازی به
حضور افراد در محیط کار نبود. کمااینکه ما در دهه‌های اخیر نیز شاهد مانور و فعالیت کشورهای توسعه یافته صنعتی بر مقوله آموزش در راه دور بوده‌ایم که در این رابطه نیز کارشناسان آموزش براین باورند که این نوع فعالیت‌ها اثرگذاری کافی را برای دانش‌آموختگان برجای نگذاشته است.
پس به اعتقاد شما نیز تشکیل تشکل‌های مجازی نمی‌توانند فعالیت‌های پایدار و منسجم داشته باشند. به نظر شما هدف از راه‌اندازی این نوع شبکه‌های مجازی چیست؟
به هرحال، این روزها از هر روزنه‌یی اطلاع‌رسانی‌های مختلفی در مورد مسائل گوناگون انجام می‌شود. ذات ارائه خبررسانی و مطلع کردن افراد پدیده بدی به نظر نمی‌رسد، اما نمی‌توان به هر خبری اعتماد داشت و به هرحال پرداختن و اطلاع‌رسانی اخبار گوناگون نیز خود باعث متزلزل شدن یک جامعه می‌شود. بنابراین ارائه اخبار موثق یکی از موضوعات مهمی است که باید آنها را تنها از منابع آگاه سراغ گرفت. متاسفانه این روزها برای تخریب فعالیت‌های گوناگون NGOها یا چهره‌های فعال اقتصادی برخی افراد به انتشار اخبار ضد و نقیض اقدام می‌کنند که این موضوع باعث شده فعالیت‌های اثر بخش بیشتر در حاشیه قرار بگیرد.
هم‌اکنون شما به عنوان نایب‌رییس خانه اقتصاد ایران و رییس خانه صنعت، معدن و تجارت برای انتشار فعالیت‌های تشکلی و آگاه کردن اعضای خود از فضای‌های مجازی استفاده می‌کنید یا خیر؟
به هرحال، در این بازه زمانی نمی‌توان منکر این بود که از فضای مجازی برای ارائه پیشنهادها و برطرف کردن موانع بر سر راه فعالان اقتصادی استفاده نمی‌شود. با ایجاد چنین فضاهایی تالارهای گفت‌وگو برای رد و بدل کردن پیشنهادات اعضا برای ارتقای فعالیت‌های تشکلی بسیار اثرگذار است اما نمی‌توان برای ارائه آمارها و چگونگی فعالیت‌های تشکلی صحبت به میان آورد. به واقع، پدیدار شدن بسیاری از این دسته موضوعات جنبه‌های مثبت و منفی زیادی به‌همراه دارد.
باتوجه به نهایی شدن منتخبان مجلس دهم، نگاه نمایندگان جدید برای حفظ و پایداری تشکل‌ها باید چگونه باشد؟
ما در سال 94 شاهد انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی بودیم. در مجلس دهم نیز تشکل‌های مذهبی به صورت دسته جمعی فعالیت کردند و بطور منسجم حرف از چگونگی ارائه خدمات در این دور از انتخابات زدند. درواقع، ما دراین شبکه منسجم درنهایت شاهد پیروزی‌هایی شدیم که تمام این موارد نشان از چگونگی فعالیت کردن تشکل‌ها آن هم به صورت دسته‌جمعی داد. در واقع، روی کار آمدن جمعی از تشکل‌های سیاسی نشان داد که دیگر فصل حرکت‌های انفرادی نیست و افراد نیز به‌طور منزوی‌وارانه نمی‌توانند جنب و جوش خاصی داشته باشند. درواقع، ما باید بیاموزیم که خردهای دسته جمعی نباید از هم گسیخته شود. حال، دراین بازه زمانی انتظاری که از نمایندگان این دور از انتخابات می‌رود این است که نگاه‌های حزبی کنار گذاشته شود و بیشتر به موانع پیش‌روی سطح کلان کشور توجه کنند. درحال حاضر ما شاهد قوانین متعددی هستیم که گاها بسیاری از آنها از سوی فعالان اقتصادی زائد خوانده می‌شود. در نهایت امیدواریم که نمایندگان منتخب مجلس دهم نگاه خود را به حذف قوانین زائد معطوف کنند و به شبکه‌های تشکلی نیز نگاه جامع‌تری داشته باشند. درحقیقت، حرکت فراملی نمایندگان یکی از خواسته‌های مهم
تشکل‌هاست که امیدواریم این مواضع از سوی آنها رعایت شود.
برخی کارشناسان براین باورند که تشکیل و فعالیت این شبکه‌های تشکلی مجازی در نهایت به بن‌بست ختم خواهند شد. به نظر شما طول عمر فعالیت این شبکه‌های تشکلی تا چه میزان خواهد بود؟
به عقیده بنده طول عمر تشکل‌های مجازی طولانی خواهد بود. در واقع، اگر توجه مردم تنها به این شبکه‌های مجازی معطوف شود بسیاری از تشکل‌های صنفی همانند حوزه کتاب، خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و... باید فعالیت‌های خود را به دلیل سرعت بالای شبکه‌های مجازی رها کنند. بنابراین تشکیل شبکه‌های تشکلی در نهایت طول عمر کوتاه و مقطعی خواهد بود.
