آرمان خالقی با وجود جوان بودن سالهاست که در بحث تشکلها حضور دارد و اغلب به عنوان چهرهیی مطرح در خانه صنعت، معدن و تجارت ایران شناخته میشود و در این دوره نیز به عنوان عضو هیاتمدیره این تشکل حضور دارد. با پایان یافتن سال 94 برای ارزیابی وضعیت تشکلها در سال گذشته سراغ وی رفتیم.
مهمترین اتفاق سال 94 از منظر تشکلی در کشور چه بود؟
مهمترین اتفاق برای تشکلها بحث انتخابات اتاقهای بازرگانی بود که در سال 93 انجام شد ولی تعیین تکلیف آن به ویژه شکلگیری کمیسیونها و هیات رییسه به سال 94 موکول شد. این انتخابات از این جهت حایز اهمیت بود که تغییرات زیادی در آن رخ داد و اتاق بازرگانی تا حد زیادی با تغییر چهرههای معمول روبهرو شد. از طرف دیگر در این دوره نوع انتخابات دچار تغییر گسترده در نوع تبلیغات شد و تیمی کار کردن عاملی شد که برنامههای متفاوتی توسط گروهها ارائه شود و طبیعتا انتظاراتی بر مبنای همین برنامهها شکل گرفت. در حقیقت هر گروه برای اصلاحات در اتاق برنامههایی داشت و حال با گذشت یکسال از انتخابات این سوال مطرح است که چه کاری انجام شد و چه کارهایی باید انجام شود.
اتاق در این دوره تا چه حد توانست برنامههای ارائه شده در ایام انتخابات را اجرایی کند؟
برای اجرای این برنامهها، یک ساز و کار دقیق مورد نیاز است. واقعیت این است که بودجه سال 94 در سال 93 به تصویب رسیده بود و احتمالا این بهانه در اختیار اتاق است که نمیتواند خارج از این بودجه به برنامههای مدنظر خود بپردازد. به هر حال این یک واقعیت است که عملکرد این یکسال چندان نتوانست نظرها را به خود جلب کند. بخش خصوصی به عنوان موکلان اتاق از آنها انتظار دارند برنامههایی که قول دادهاند را اجرا کنند و برای این مهم ساز و کاری مشخص مورد نیاز است. این ساز و کار و برنامهها باید به تصویب هیات نمایندگان برسد. چون این اتفاق رخ نداد طبیعتا انتظارات چندان برآورده نشد. برای مثال از اتاق انتظار میرود که وضعیت تقسیم بودجه میان تشکلها را مشخص کند. به تبع این موضوع تشکلها هم تا حد زیادی تحت تاثیر شرایط اتاق قرار گرفتهاند. برخی تشکلها در اتاق به ثبت رسیدهاند و بعضی حتی در انتخابات به نفع یک گروه وارد میدان شدند. از طرف دیگر در سال 94 بحث ساماندهی تشکلها با شدت بیشتری مطرح شد. حال سوال این است که این ساماندهی به معنی مداخله در اتاق است یا تنها قصد تسهیل امور است. در این سال بیشتر دیدیم که اتاق به سمت شناسایی و
تعامل با تشکلها رفت ولی باید اعلام کرد که اگر اتاق تصمیم به مداخله در کار تشکلها داشته باشد مطمئنا با مشکل روبهرو خواهد شد.
به مساله بودجه اشاره داشتید. بودجه امسال تا حد زیادی مانند بودجه سال گذشته است و تنها بین 10 تا 15درصد اکثر بخشها با افزایش بودجه روبهرو شده است. از این موضوع میشود استنباط کرد که اتاق به مسیر سالهای قبل ادامه میدهد؟
دقیقا معنی این بودجه همان است. افزایشها غالباً با تورم همراه بوده است و بودجه نشان از همان برنامههای سال قبل میدهد. انتظار میرفت که اتاق به صورت شفافتر و روشنتر برنامههای خود را اعلام کند و برای اهدافی که برای خود ترسیم کرده است راهحلهای اجرایی ارائه دهد. همچنین همانگونه که اشاره کردم بخشی از بودجه قانونا به تشکلها تعلق دارد و باید مشخص شود که چگونه این سهمها تقسیم شده است.
تفاوت سال 94 و اتاق هشتم با اتاقهای قبلی را در چه میدانید؟
اتاق در هر دوره که پیش میرود، چهرهیی متفاوت به خود میگیرد و این تفاوت در هر دوره بیشتر میشود. در دورههای اخیر تعداد افرادی که حرفهای متفاوت میزنند، در امور مشارکت و مداخله میکنند و به صورت کلی اثرگذار هستند، بیشتر شده است. مداخله این افراد در اتاق به معنی کم شدن تک صدایی است. چند دوره قبل اتاق در دست عدهیی مشخص بود و آنها اتاق را اداره میکردند. اکنون این دایره به مراتب بزرگتر شده است و کسانی که خارج از آن دایره اولیه بودند هم در اتاق اثرگذار هستند. اتاق دیگر با الگوی یک رییس مقتدر که همگی از وی تبعیت کنند، اداره نمیشود و تک صدایی به همین دلیل از بین رفته است. این موضوع در اتاق هشتم هم ادامه پیدا کرده است.
با این وجود بسیاری از چهرههای مطرح از اتاق حذف شدهاند.
این به خاطر نوع انتخاباتی بود که برگزار شد. محروم شدن هر تشکل از افراد مجرب قطعا به تشکل آسیب میرساند. از دست دادن افرادی که شهامت صحبت داشتند و کار تشکلی را میفهمیدند طبیعتا به ضرر هر تشکلی از جمله اتاق است. به همین دلیل کارهایی مانند شورای پیشکسوتان سعی کرد تا حدی این نقیصه را حل کند. البته باید این شورا جدی گرفته شود و اختیاراتی مشخص به آنها داده شود. اگر همین افراد که امروز شورای پیشکسوتان را تشکیل دادهاند به صورت جدیتر دور یکدیگر جمع شوند، به اتاق تذکر دهند و سعی در بهبود وضعیت داشته باشند مطمئنا اتفاقات خوبی رقم میخورد. فراموش نکنید که خصلت تشکل گردش مدیریت است. دایره مدیریت باید افزایش پیدا کند تا اولا افراد قدرتمند رسوب نکنند و چهرههای جدید بر سر کار بیایند ثانیا همان مدیران قدیم به ایرادات کار خود پی ببرند و دورههای قبل با قدرت بیشتری در مدیریت تشکل حاضر شوند. این کار مدیریت را ارتقا میدهد. از طرف دیگر باید این موضوع را مد نظر داشت که بسیاری از گروهبندیها در این دوره بر اساس تفکر نبود بلکه افراد به خاطر نزدیکی با یکدیگر و نه عقاید یکسان دور یکدیگر جمع شدند. در این دوره افراد به لیستها
رای دادند و دقیقا همان اتفاق مجلس رخ داد. در مجلس هم چهرههای قوی در انتخابات از ورود به مجلس باز ماندند چون مردم به اعتبار چند چهره قوی به کل لیست رای دادند. تنها تفاوت انتخابات مجلس و اتاق در این بود که لیستها در مجلس بر اساس یک تفکر مشخص مثل اصلاحطلبی و اصولگرایی شکل گرفت ولی در اتاق دوستیها و راحتی افراد با یکدیگر لیستها را رقم زد.
پیشبینی شما از وضعیت تشکلها در سال 95 چیست؟
کار تشکلها اصولا تابع وضعیت اقتصاد است و همهچیز به وضعیت اقتصادی مربوط است. هرچه وضعیت سختتر باشد تشکلها که مرجع مراجعات هستند، کار بیشتری خواهند داشت. اگر سال 95 سالی به سمت بهبود باشد طبیعتا تشکلها کار زیادی در پیش خواهند داشت. ما تصمیم داریم به هر قیمت در سال آینده از رکود خارج شویم پس تشکلها باید نقش اساسی در این موضوع ایفا کنند. شاید مهمترین وظیفه تشکلها جهت دادن به حرکتهای بینالمللی بخش خصوصی باشد. در یک کلام سال آینده سال کار برای تشکلهاست و نه مثل سالهای اخیر سال حرف زدن.