باتوجه به رشد قابلتوجه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا و محدودبودن میزان تقاضا در بازار داخل، اگر صادرات کالاهای پتروشیمی ازطریق تالار صادراتی در جزیره کیش آغاز شود، میتوانیم در قیمتگذاری مبادلات خاورمیانه تاثیرگذار باشیم.
افزایش ارزآوری و توسعه صادرات از اولویتهای مهم دولت برای خروج اقتصاد از رکودتورمی است، در این بین کارشناسان اقتصادی براین باورند که بورس کالای ایران باتوجه به دارابودن تالار صادراتی در منطقه آزاد کیش و صادرات موفق محصولاتی چون قیر و سنگآهن در سالهای اخیر، پتانسیل عرضه انواع محصولات پتروشیمی و فرآوردههای نفتی به بازارهای جهانی را دارد که در این صورت کشور ما به مرجعی برای قیمتهای منطقه تبدیل میشود.
این درحالی است که از اواسط تیر امسال دولت با اعتماد به بورس کالای ایران، وظیفه تعادل و آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی را به این بورس واگذار کرد که از آن روز به بعد حجم عرضه محصولات مجتمعهای پتروشیمی کشور در بورس کالا نیز با رشد قابلتوجهی روبهرو شد.
به این ترتیب بهنظر میرسد که اکنون بهترین زمان برای آغاز صادرات محصولات پتروشیمی ازطریق تالار بینالمللی و شفاف بورس کالای ایران باشد، بهگونهییکه اگر محصولی در رینگ داخلی بهدلیل رکود فعلی در اقتصاد کشور تقاضایی نداشت از تالار کیش صادر شود تا علاوه بر صادراتی هدفمند، بتوانیم در قیمتگذاری کالاهای پتروشیمی در منطقه تاثیرگذار باشیم.
ایران یکی از مراجع اصلی قیمت قیر
در همین رابطه رییس هیاتمدیره قیر مهر پارسیان به «تعادل» گفت: صادرات مطلوب انواع قیر طی سالهای گذشته ازطریق رینگ صادراتی بورس کالا به بازارهای جهانی باعث شده تا ما اکنون به یکی از مراجع قیمتگذاری قیر در مبادلات منطقه مورد استناد قرار بگیریم.
حبیب احمدی با اشاره به اینکه در هفتههای اخیر کماکان شاهد صادرات مستمر قیر از بورس هستیم گفت: کشور ما در تولید قیر از پتانسیل بالایی برخوردار بوده و باتوجه به عرضهکنندگان و خریداران بالای این محصول، بهجرات میتوان گفت که ایران در منطقه بیرقیب است.
وی با اشاره به اینکه قیر از بورس کالا به کشورهای مختلفی ازجمله ترکیه، گرجستان، چین، آفریقای جنوبی، سریلانکا، هند، ویتنام و سنگاپور صادر میشود، گفت: وجود تالار صادراتی بورس کالا مزیت بزرگی برای ما تولیدکنندگان است زیرا در معاملات بورس همهچیز شفاف و رقابتی بوده و صادرکنندگان یا مشتریان خارجی بهراحتی محصولاتشان را با نرخهای جهانی خریداری میکنند.
زمان صادرات پتروشیمیها فرا رسیده
احمدی اظهار کرد: زمان آن رسیده تا همانند کشورهای توسعهیافته دنیا به سازوکار معاملاتی بورس کالا اعتماد کنیم و علاوه بر مبادلات داخلی، کالاهای صادراتی کشور را در فضایی شفاف و رقابتی به بازار جهانی عرضه کنیم تا نرخهای تابلوی بورس ایران به مرجعی برای منطقه و حتی دنیا تبدیل شود.
وی گفت: در شرایط کنونی که توسعه صادرات یکی از راهکارهای دولت برای خروج از اقتصاد است، هر چقدر در صادرات محصولات استراتژیک شفافیت بیشتری داشته باشیم، میتوانیم سهم واقعی خود را در مبادلات بینالمللی به رخ دنیا بکشیم و به مرجعی برای کالاهای مختلف تبدیل شویم.
رییس هیاتمدیره قیر مهر پارسیان با بیان اینکه اکنون امکان صادرات محصولات پتروشیمی از تالار صادراتی بورس کالا وجود دارد، افزود: درحالحاضر حجم و ارزش صادرات انواع محصولات پتروشیمی رقم بالایی است اما این حجم صادرات بهدلیل آنکه از کانالی شفاف و رسمی همچون بورس انجام نمیشود، مورد استناد منابع معتبر بینالمللی قرار نمیگیرد، اما درصورتیکه درصدی از حجم کنونی صادرات از کانال بورس انجام شود، مراجع بینالمللی نرخ محصولات ایرانی را در مجلات و سایتهای معتبر درج میکنند و این قیمتها مورد توجه منابع رسمی و سرمایهگذاران بزرگ قرار میگیرد.
احمدی معتقد است، باید با برنامهریزی مناسب و آغاز صادرات محصولات پتروشیمی ازطریق بورس، رفتهرفته جای قیمتهای ایران را در سطح منطقه باز کنیم و با ادامه این روند بر نرخهای جهانی تاثیرگذار باشیم.
فولاد و سیمان در صف صادرات
براساس این گزارش، مقدمات صادرات محصولات پتروشیمی از بورس کالا که امروز از پیشنهادات کارشناسان اقتصادی بهشمار میرود، میتواند بهسرعت فراهم شود چراکه این امر در گذشته از سوی شرکت بازرگانی پتروشیمی صورت گرفته و بورس کالا بهطور کامل آماده آغاز صادرات پتروشیمیها از تالار صادراتی است.
در این بین باتوجه به اینکه مصرف محصولات مختلف در بازار داخل بهدلیل رکود در بازارها، به حداقل رسیده احتمال صادرات انواع محصولات فولادی نیز در آیندهیی نزدیک از بورس کالا وجود دارد. به اعتقاد کارشناسان، درحالحاضر بهدلیل رکود سنگین در بازار ساختوساز، مصرف فولاد به حداقل رسیده و بورس کالا مکانی مناسب برای شروع صادراتی پرحجم به بازارهای جهانی است.
همچنین محصول دیگری که شانس صادرات از بورس کالا را در ماههای آینده دارد، سیمان است چراکه مشکل اصلی در بازار این محصول، مازاد عرضه نسبت به تقاضاست که بهطورحتم درصورت رای مثبت وزارت صنعت، معدن و تجارت با عرضه مجدد سیمان در بورس کالا، معاملات صادراتی این محصول نیز آغاز خواهد شد.
گفتنی از سال89 تا اوایل سال91 که معاملات سیمان در بورس کالا جریان داشت، صادرات سیمان 63هزار تن سیمان کارخانههای درود، بهبهان، زابل، فارس و زنجان ازطریق بورس کالا به بازارهای جهانی صادر شده است و وجود این تجربههای موفق میتواند در سرعتبخشیدن به عرضه مجدد این محصول در تالار کیش کمک شایانی بکند. در پایان اینکه روند فعلی معاملات داخلی و صادراتی بورس کالای ایران و حمایتهای دولت از بازار سرمایه این نوید را میدهد که برنامههای دولت دستکم در بازار کالا بهزودی محقق شود و شاهد تعادل و نظم خاصی در معاملات داخلی و صادراتی کالاهای موجود در بورس کالا باشیم.