شورای عالی بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۲ خرداد ماه ۱۳۹۳ بر اساس بند ۲۴ ماده یک و بند ۴ ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذرماه ۱۳۸۴، «گواهی سپرده کالایی» را به عنوان ابزار مالی قانون بازار اوراق بهادار، شناسایی و تصویب کرد. گواهی سپرده کالایی، اوراق بهاداری است که بیانگر مالکیت دارنده کالا بر مقدار معین آن با پشتوانه قبض انبار استانداردی که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌شود. در این روش، دارندگان زعفران و پسته، با استاندارد خاصی که بورس اعلام می‌کند، می‌توانند با اخذ کد بورس و اوراق بهادار (سهام)، محصول خود را به انبار پذیرش شده نزد این سازمان سپارند و در قبال آن، قبض انباری (گواهی سپرده‌یی) دریافت کنند.
این افراد می‌توانند با مراجعه به کارگزاری‌های بورس و تکمیل فرم درخواست فروش، محصولات خود را از طریق بورس بفروشند یا آن را تا مدت معینی در انبار نگهداری کنند. یکی از مزایای گواهی سپرده کالایی برای فعالان این بازار، عدم نیاز تحویل فیزیکی محصولات است به‌طوری که نیازی به جابه‌جایی و پرداخت هزینه و افت مربوطه در هر بار خرید نیست. از دیگر مزایای این گواهی‌ها می‌توان به نگهداری کالا در شرایط استاندارد با هزینه‌های پایین، امکان خرید و فروش مستمر و متعدد بدون جابه‌جایی، ایجاد اطمینان در خریدار و فروشنده نسبت به کیفیت کالای خریداری شده اشاره کرد. همچنین گواهی سپرده کالایی امکان فروش محصول به قیمت واقعی به ویژه با افزایش حجم معاملات و تعداد فعالان بازار در بورس کالا و استانداردسازی محصول قابل پذیرش در انبار و افزایش تعهد به استاندارد کالا را به خریداران و فروشندگان کالا می‌دهد. در نتیجه گواهی سپرده کالایی می‌تواند به ارتقای برند زعفران و پسته ایرانی در سطح جهانی کمک بسزایی کند، چراکه اطلاعات قیمت‌ها به صورت آنلاین و از طریق اینترنت در سطح دنیا منتشر می‌شود و این امکان را به خریداران داخلی و بین‌المللی می‌دهد تا
به‌طور مستقیم در این معاملات شرکت کنند. با توجه به مزیت‌های گفته شده، این اوراق بستر مناسبی برای عرضه پسته و زعفران ایرانی محسوب می‌شود.
راه‌اندازی پسته و زعفران در بورس کالای ایران
ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پسته و همچنین بزرگ‌ترین تولید‌کننده زعفران در دنیا است، این در حالی است که در دولت‌های گذشته به دلیل مدیریت غیراصولی به فروش و بازاریابی این محصولات توجهی نمی‌شد، اما با روی کار آمدن دولت یازدهم، امید تازه‌یی به صادرات این محصولات دمیده شد. بر همین اساس وزارت امور اقتصادی و دارایی در راستای نقد شوندگی محصولات کشاورزی، تشکیل بازار منسجم برای حضور فعال و قدرتمند در بازار جهانی، مدیریت نوسانات قیمت، جلوگیری از واسطه گری، تنظیم بازار و شفافیت اقتصادی، در تاریخ ۲۴ بهمن ماه سال ۱۳۹۵ و ۱۶ اسفند، سال ۱۳۹۵ بورس زعفران و پسته را در بورس کالای ایران راه‌اندازی کرد.
یکی از مزایای عرضه پسته و زعفران در بورس کالای ایران، کشف قیمت در بازاری رقابتی و شفاف است. بر این اساس عرضه مستقیم و بی‌واسطه پسته و زعفران کشاورزان خرد به مصرف‌کننده یا صادرکنندگان، امکان راه‌اندازی بازار مشتقه با استفاده از ابزاری مانند آتی و اختیار معامله روی محصول پسته در آینده نزدیک می‌دهد. به‌طوری که این اقدام کمک به توسعه و رونق سیستم‌های پیشرفته و استاندارد انبارداری و حضور و در دست گرفتن بازار جهانی این محصولات می‌کند.
