گروه بورس علی رمضانیان
از دی ماه سال92 که بازار سرمایه وارد فاز رکود و فرسایشی شد عرضه اولیه در بورس تهران با تردید روبرو شد و سهامداران عمده تمایلی برای عرضه شرکت‌های خود نداشتند اما بعد از اجرای برجام و رونق‌گیری بازار سرمایه در هفته‌های اخیر، فعالان بازار در انتظار از سرگیری عرضه‌های اولیه در بورس تهران هستند از طرف دیگر با لغو تحریم‌ها ورود سرمایه‌گذاران خارجی در بورس نیز وارد فاز اجرایی شده است. برای بررسی بیشتر در خصوص آینده بازار سرمایه، عرضه اولیه و همچنین ورود سرمایه‌گذاران گفت‌وگویی با حسن قالیباف اصل مدیرعامل شرکت بورس تهران انجام شده که می‌خوانید:
با توجه به عرضه شرکت فجر در هفته گذشته بعد از توقف چند ماهه عرضه اولیه، آیا نظر بورس تهران مبنی بر عدم عرضه اولیه در شرایط نامناسب بازار تغییر کرده است؟
منطقی است که در شرایط رکود بازار عرضه صورت نگیرد، به عنوان نمونه در ابتدای سال یکی دو عرضه صورت گرفت و مورد استقبال قرار نگرفت و با وجود این به صلاح نبود که این کار صورت بگیرد.
چرا در سال94 عرضه‌های زیادی در بورس تهران انجام نشده اما در فرابورس نزدیک به 10عرضه اولیه صورت گرفت؟
به عقیده ما شرایط بازار در سال93 و 94 به‌گونه‌یی بود که نمی‌توانستیم عرضه زیادی داشته باشیم و همان‌گونه که عنوان کردم در حالی که شرایط بازار دچار رکود بود و همچنین قیمت‌ها نیز به کمترین حد خود رسیده بود و از سوی سهامداران تمایلی برای عرضه وجود نداشت، اما حالا که بازار رونق پیدا کرده تمایل برای عرضه زیاد شده است. به عنوان نمونه شرکت پتروشیمی فجر در مهرماه در بورس پذیرش و درج شده بود اما سهامدار عمده آن به دلیل رکود بازار تمایلی به عرضه سهم نداشتند و آنها وضعیت بازار را همیشه در خصوص عرضه اولیه مورد توجه دارند.
با توجه به این دیدگاه، آیا برنامه بورس تهران برای توقف عرضه به اتمام رسیده است؟
چند عرضه در بورس تهران در حال بررسی است؛ به عنوان نمونه عرضه اولیه شرکت لیزینگ ملت در حال عملیاتی شدن بوده و کارهای مقدماتی از قبیل پذیرش و درج اطلاعات در بورس انجام شده و در انتظار اعلام سهامدار عمده و ناشر هستیم تا عرضه اولیه آن صورت گیرد؛ همچنین سهام کارخانجات داروی سبحان نیز مقدمات انتقال به بورس از فرابورس بعد از 5سال انجام می‌شود و این شرکت توانسته شرایط بورس را احراز کند؛ بنابراین در فرابورس نمادش بسته شده و در هفته آینده به بورس منتقل خواهد شد. مدیران خودرو نیز درخواست داده که به بورس بیاید و کارهایش در حال بررسی است و برای سال95 عملیاتی می‌شود. هلدینگ داروی شفادارو نیز در برنامه‌های بعدی است و کارهای پذیرش را انجام داده و در هفته جاری جلسه هیات پذیرش داریم و احتمالا این شرکت‌ها برای سال95 مورد بررسی قرار می‌گیرند و شفادارو یکی از شرکت‌های مهم در این جلسه است. علاوه بر آن نخستین تامین سرمایه در بورس پذیرفته شده به نام تامین سرمایه امید است که پذیرش آن صورت گرفته ولی تاکنون درج نشده است.
با وجود لغو تحریم‌های بانکی و تسهیل در تبادلات مالی وضعیت سرمایه‌گذاران خارجی چگونه است؟
تردد سرمایه‌گذار خارجی به ایران در سال94 زیاد شده است و از ابتدای سال تا به امروز 270گروه از بورس بازدید داشتند و تاکنون حدود 550نفر کد معاملاتی از بورس اوراق بهادار اخذ کرده‌اند که 400نفر از این افراد حقیقی و 150نفر حقوقی هستند.
آیا این افراد در بخش سهام اوراق، داد و ستد می‌کنند یا در بخش‌های دیگر تمایل به سرمایه‌گذاری دارند؟
سرمایه‌گذاران خارجی اغلب در بخش صندوق‌ها تمایل دارند که فعالیت کنند؛ زیرا برای هلدینگ‌های این سرمایه‌گذاران خارجی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جذاب‌تر است.
آیا معاملاتی نیز در ایران انجام داده اند؟
موضوع جالب توجه این است که از 10روز قبل از برجام تا 10روز بعد از برجام آمارهای معاملات این گروه از خارجی‌ها متفاوت است؛ در 10روز قبل از برجام 50میلیارد ریال خرید داشته‌اند و بعد از برجام 500میلیارد ریال خرید داشته‌اند و تنها در این 20روز افزایش 10برابری در تردد سرمایه‌گذاران خارجی در ایران داشتیم.
چشم‌انداز بازار در آینده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
از بعد سهام باید گفت که شرکت‌های زیادی در حال پذیرش هستند و با ورود این شرکت‌ها حجم بورس تهران رشد می‌کند و یکی دیگر از چشم‌اندازهای بازار وجود ابزارهای بدهی است که در یکی دو سال گذشته رشد زیادی پیدا کرده‌اند و با توجه به بودجه سال95 و تخصیص حدود 400هزارمیلیارد ریال برای ابزارهای بدهی شاهد توسعه ابزار بدهی خواهیم بود و پذیرش این ابزار سبب گسترش بورس خواهد شد.
کاهش نرخ سود بانکی چه تاثیری بر بورس خواهد گذاشت؟
کاهش نرخ سود بانکی یک فرصت برای بورس است تا نقدینگی را جذب کند و از طرف دیگر با کاهش نرخ تسهیلات سبب می‌شود که هزینه شرکت‌ها پایین بیاید و سودآوری شرکت‌ها نیز افزایش پیدا کند؛ به خاطر کاهش نرخ سود بانکی و بازده مورد انتظار سهامدار کاهش پیدا می‌کند و سبب کاهش P/E در بازار سرمایه می‌شود.
تاثیر لغو تحریم‌ها در بورس چگونه است؟
همان‌گونه که تحریم تاثیر یکسانی بر بازار سرمایه نداشت، لغو تحریم‌ها نیز تاثیر یکسانی بر بازار ندارد و همه عوامل دیگر نیز به همین‌گونه هستند و تاثیرات آنها نیز یکسان نیست.
