گروه بنگاه‌ها
یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه پایدار در هر جامعه‌یی مربوط به سازوکاری است که از سوی ساختار اقتصادی جامعه هدف نسبت به توسعه کسب و کار در روستاها انجام می‌شود؛ به عبارت روشن‌تر، پوپاتر شدن کسب و کار روستایی و تسهیل شرایط کسب و کار در این مناطق یکی از اضلاع اصلی توسعه پایدار محسوب می‌شود. دولت یازدهم از ابتدای تشکیل کابینه، یکی از برنامه‌های اقتصادی خود را بستر‌سازی برای توسعه کسب و کار روستایی و گسترش کسب و کار کوچک در روستاها در کنار زمینه‌سازی کسب و کار در شهرها و کلان‌شهرها عنوان کرد. وعده‌یی که بلافاصله پس از تشکیل دولت با تزریق تسهیلات بانکی ویژه مناطق روستایی با سود صفر درصد در مرحله اجرایی شدن قرار گرفت تا نگاه صاحبان بنگاه‌های اقتصادی نسبت به سرمایه‌گذاری در روستاها تغییر کند. اما به دلایل گوناگون ازجمله عدم سرمایه‌گذاری مناسب و اتخاذ تصمیم‌سازی‌های غیرکارشناسی شده طی سال‌های 84 تا 92 فرآیند اشتغالزایی و توسعه کسب و کار کوچک در روستاها براساس مطالبات روستانشینان پیش نرفته و هنوز ضرورت حمایت‌های دولتی به شدت احساس می‌شود. حمایت‌هایی که دولت یازدهم تلاش می‌کند تا از دل آن بستر مناسب برای سرمایه‌گذاری
در روستاها فراهم شود. در این خصوص معاون توسعه روستایی و مناطق محروم معاون اول رییس‌جمهوری از اعلام آمادگی 700سرمایه‌گذار به صورت غیرمشارکتی در روستاها خبر می‌دهد و می‌گوید:«از ابتدای دولت یازدهم تا شهریور ماه سال جاری بیش از 368هزار و 771 شغل پایدار در روستاها ایجاد شده است.» اعداد و ارقامی که در جریان گفت‌وگوی رضوی با ایرنا مطرح شده و با بررسی و تحلیل آنها می‌توان تصویری از عملکرد دولت در این زمینه به دست آورد.
بارها در سخنرانی‌ها مطرح کرده‌اید که دولت یازدهم بیشترین توجه را نسبت به مناطق فرودست داشته است به طور کلی این اقدامات در چه محوری بوده و چه کارهایی انجام شده است؟
چند مساله را به عنوان مسائل کلیدی کشور بیان می‌کنم. یکی از مشکلات کشور بحث برنامه‌ریزی است، متاسفانه در این چند سال نیز نخواستیم قبول کنیم که مشکل ما بیشتر مشکل برنامه‌ریزی است تا مشکل ساختاری. اصلاح نظام برنامه‌ریزی برای هر دولت از اهم واجبات است، سیستم برنامه‌ریزی کشور ما همزمان با سیستم اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی متحول نشده است. در این حوزه در دولت یازدهم به این مساله در حوزه معاونت روستایی توجه جدی شد که مشکل عقب‌افتادگی روستاییان از حیث درآمد اقتصادی و خدمات ارائه شده در کجاست؟ آیا در ساختار است یا در برنامه. یک زمانی جهاد سازندگی بود، اخلاص و پرکاری برای برادران جهاد یقینا مورد مثال و ماندنی است و خدمات زیادی نیز انجام شد اما چرا جمعیت روستایی کشور کاهش پیدا کرد؟ چرا تعداد روستاهای تخلیه شده، افزایش پیدا کرد؟ این حکایت از ضعف برنامه است. برنامه برای اداره بهتر، راحت‌تر، سریع‌تر، افزایش توان اقتصادی، فرهنگی، دفاعی و سیاسی مردم است. برنامه‌های اجرا شده در گذشته برنامه‌هایی نبود که افزایش رفاه اجتماعی و اقتصادی را در پی داشته باشد. برنامه‌هایی بود که افزایش توان دفاعی و سیاسی
کشور را در دست داشت اما افزایش توان اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی را در پی نداشت. نتیجه عدم افزایش توان اقتصادی ضربه به بنیان فرهنگی و اجتماعی جامعه بود. دولت یازدهم به این توجه کرد و برای نخستین بار گفتمان را با روستاییان و عشایر داشته و به عنوان یک فرهنگ تبدیل کرده است. شخص رییس‌جمهوری به عنوان مقام اول اجرایی کشور برای نخستین بار 6 نشست اختصاصی با روستاییان و عشایر داشت. بیش از 116سفر به استان‌های سراسر کشور معاونت توسعه روستایی برای گفت‌وگو با روستاییان و عشایر سراسر کشور داشته است برای اینکه حرف آنها را بشنود برای اینکه راهکار حل مشکلات را از زبان خود مردم بشنود.
مساله بعد توجه به حل اصلی‌ترین مشکل روستاییان و عشایر بود. خدمات زیربنایی برای روستاها لازم بود اما کافی نبود در این دولت با آسیب‌شناسی مشکلات روستاییان که مهم‌ترین مشکل آنان مشکل اقتصادی و اشتغال برای نسل تحصیلکرده بود مورد توجه جدی قرار گرفت، دولت برای اینها وام‌های با کارمزد پایین در نظر گرفت برای تک تک روستاها برنامه‌ریزی کردیم .
اما این سیاست‌ها باید در عمل تاثیر در زندگی مردم روستا داشته باشد. این توجه‌های دولت یازدهم به روستاییان تاکنون چه نتایجی به دنبال داشته است؟
نتیجه این بود که در نیمه دوم سال 92 که ما مستند داریم درحالی که نرخ رشد اقتصادی در کشور منفی بود، نرخ رشد اقتصادی در روستاها مثبت شد و این رشد همچنان ادامه داد. در این سه سال بیش از 380شرکت مشارکتی مردم روستاها در روستاهای کشور تشکیل شده و این حاصل آن گفتمانی بوده که با روستاییان و عشایر انجام شده بود که نهایتا منجر به توسعه کسب و کار در روستاها شده است.
منظورم به صورت مصداقی است. با زبان اعداد و ارقام نتایج برنامه‌های دولت در روستاها چه بوده است؟
بیش از 700سرمایه‌گذار به صورت غیرمشارکتی در روستاها اعلام آمادگی کردند. نتیجه عملیاتی آن این می‌شود که امسال برای سال 1395 دولت با سرعت، شجاعت و شهامت کامل با همه دستگاه‌های مرتبط روستایی 173هزار شغل ایجاد خواهد کرد که عملکرد آن در سال جاری تا پایان شهریور 95 نزدیک 36هزار شغل بوده است. با توجه به اینکه سه ماه اول سال تا بودجه ابلاغ و مسائل دنبال شود یک زمان اداری می‌برد. ان‌شاءالله ما بیش از 173هزار شغل ایجاد خواهیم کرد. هیچ‌گاه به این موضوع توجه نشده بود.
در مجموع از ابتدای دولت یازدهم تا امروز بیش از 368هزار و 771 اشتغال پایدار ایجاد شده است. دولت یازدهم در سال 1393، 170هزار و 588 شغل در سال 1394، 163 هزار و 62 شغل برای روستاییان ایجاد کرده و در سال 1395 بیش از 173هزار شغل برای روستاییان ایجاد خواهد شد و تاکنون گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده است. برنامه‌ریزی داریم با بانک سینا بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی عمل کردیم برای هر استان 20میلیارد تومان حواله شده که این اعتبارات جدا از 173هزار شغل است و با کارمزد 8 درصد برای روستاییان و سرمایه‌گذاران داده شود. از طرفی دیگر دولت برای نخستین بار 500 میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی با وام تک نرخی 7درصد که یقینا کمتر از این خواهد شد برای روستاییان و عشایر اختصاص خواهد داد. مراحل مقدماتی آن به اتمام رسیده است.
چرا با وجود بردن امکانات در روستاها هنوز به توسعه یافتگی نرسیده‌ایم؟
مادامی که برنامه محور نشویم، توسعه نخواهیم دید ما تاکنون ساختار محوری را دنبال می‌کردیم و برنامه‌محور نبودیم، مشکلات کشور را باید با برنامه حل کنیم نه ساختار. یک زمانی وزارتخانه‌های صنایع سنگین، معادن، فلزات و بازرگانی داشتیم، این چهار وزارتخانه امروز یکی شدند کدام یک از اینها ساختمان‌هایشان آزاد و به مردم داده شد؟ اینها اصلاح ساختاری بود اصلاح برنامه‌یی نبود. درحال حاضر نیز که عده‌یی به دنبال آن هستند مثلا سازمانی برای توسعه و عمران روستایی درست کنند، این اصلاح ساختاری است و برنامه‌یی نیست. این یقینا چیزی نیست جز اینکه به روستاییان خدمت کمتری شود و دوباره برای ایجاد این سازمان هزینه‌های زیادی صورت بگیرد درحالی که این هزینه‌ها باید برای مردم شود.
در بحث آموزش و توانمندسازی روستاییان چه گام‌هایی برداشته‌اید؟
در این زمینه به روستاییان ظلم شده است و ما به آن توجه جدی کردیم، آموزش فنی و حرفه‌یی. چرا روستایی وقتی یخچالش خراب می‌شود باید به شهر بیاید؟ می‌توانیم با آموزش‌های لازم به روستاییان بسیاری از مسائل را حل کنیم. در زمینه توسعه کسب و کار هم همین شیوه را باید به کار گرفت. به صورت جدی برنامه‌ریزی می‌کنیم و تا حدی نیز به فنی و حرفه‌یی به یک نتیجه رسیدیم تا خدمات خوبی را ارائه دهیم.
ارزیابی شما از ترمیم کابینه در سال آخر دولت یازدهم چیست؟
این تغییر حتما لازم بود بنابراین این ضرورت کاری بود که انجام شد.
