گروه بنگاه ها شهاب الدین قیداری
معمولا حوزه‌های «کسب و کار کوچک و متوسط» و «تعاونی‌ها» از جمله بخش‌هایی محسوب می‌شوند که اخبار آنها در میان اخبار سیاسی، دیپلماسی و اقتصاد کلان در حاشیه قرار می‌گیرند و رسانه‌ها توجه و تمرکز مناسبی که باید برای پوشش اخبار تعاونی‌ها و خوشه‌های کسب و کار به کار گیرند، از خود نشان نمی‌دهند. این‌گونه است که فرآیند گفتمان‌سازی و ارائه راهکارهای سودمند برای این بخش‌های تاثیرگذار آن‌گونه که باید و شاید در سطح رسانه‌های گروهی پردازش نمی‌شود و در فقدان یک گفتمان موثر اقتصادی است که روند توسعه این نوع کسب و کار در کشورمان با فراز و نشیب فراوانی دنبال می‌شود. روز گذشته خبر توافق تازه ایران و سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، در زمینه اجرای برنامه توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار که به امضای معاون وزیر کار و نماینده سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) رسید به شکل محدودی در برخی سایت‌ها بازتاب پیدا کرد. این تفاهمنامه را «سید حمید کلانتری» معاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با «الساندرو آمادیو» نماینده سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) در زمینه همکاری دوجانبه در اجرای برنامه توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو) امضا
کردند. به بهانه این تفاهمنامه اقتصادی که با هدف ارائه راهکارهای مدرن برای توسعه کسب و کار کوچک و متوسط میان «ایران» و «یونیدو» امضا شده، گفت‌وگویی با سید حمید کلانتری معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ترتیب دادیم تا درباره چشم‌انداز برنامه‌ریزی‌هایی که به نوعی توسعه خوشه‌های کسب و کار را مدنظر قرار می‌دهد، صحبت کنیم. کلانتری معتقد است این تفاهمنامه در راستای رویکرد کلی دولت تدبیر و امید برای کاهش نرخ بیکاری در سال95 اجرایی می‌شود و نقش موثری در توسعه کسب و کار کوچک و متوسط خواهد داشت.
فکت شیت تفاهمنامه ایران و یونیدو
هدف یونیدو بر اساس قطعنامه تاسیس آن در دهه60میلادی، گسترش توسعه صنعتی در کشورهای عضو تعریف شده است. فعالیت‌های یونیدو به دو صورت مستقل و هماهنگ‌کننده تحقق پیدا می‌کند. فعالیت‌های مستقل سازمان مذکور در جمع‌آوری و ارسال اطلاعات مربوط به تکنولوژی، تشکیلات دادن به امور اداری، ارائه کمک‌های فنی در موارد استفاده از تکنولوژی و بالاخره تعلیم پرسنل خلاصه می‌شود. بر اساس این رویکرد کلی تفاهمنامه همکاری مشترک ایران و یونیدو، شیوه‌های همکاری بین یونیدو و معاونت امور تعاون را درچارچوب طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو) تبیین می‌کند. در «فکت شیت» تفاهمنامه امضا شده آمده است: «این برنامه با تشریک و تجمیع ظرفیت سازمان‌های مرتبط، به شناسایی و توسعه کسب و کارها و ظرفیت‌های اشتغال در کشور با توجه به گروه‌های هدف (جوانان، زنان و ناتوانان جسمی) می‌پردازد.» این اهداف از طریق سیاست‌های استراتژیک زیر دنبال می‌شوند:
1- توسعه همکاری‌های مشترک مالی و فنی جهت ارتقای کسب و کارهای هدف و اشتغال پایدار در ایران
2- تجمیع منابع و ظرفیت‌ها در راستای توسعه اشتغال پایدار متناسب با گروه‌های هدف به ویژه فارغ‌التحصیلان و نخبگان، جوانان، زنان و ناتوانان جسمی
3- شناسایی ذی‌نفعان و پیاده‌سازی برنامه متناسب با بخش تعاون
4- همچنین این تفاهمنامه به شناسایی، تقویت و گسترش ظرفیت‌های اشتغال پایدار در رسته کسب و کارهای منتخب خواهد پرداخت.
مسوولیت‌های ایران در همکاری با یونیدو
بخشی از این تفاهمنامه شامل مسوولیت‌هایی است که معاونت امور تعاون در این طرح به عهده گرفته است. بنگاه‌های انتخابی اولیه شامل گردشگری، صنایع نساجی و پوشاک، صنایع دستی، فناوری اطلاعات (IT)، کفش و مصنوعات چرمی، صنایع تبدیلی کشاورزی، مشاغل خانگی و خدمات آموزشی هستند. مسوولیت‌های معاونت امور تعاون در همکاری با یونیدو شامل همکاری در «اجرای برنامه در شناسایی، ساماندهی و توانمندسازی کسب و کارهای کوچک و متوسط، همکاری در تدوین سیاست‌های مرتبط با اشتغال در سطوح استانی و ملی، حمایت از کسب و کارهای شناسایی و تعریف شده از سوی یونیدو در استان‌های منتخب، طراحی مکانیسم مناسب برای حمایت مالی از پروژه‌ها، تسهیل و تامین مالی برگزاری کارگاه‌های آموزشی، سمینارها و...، همکاری در تعریف زیر پروژه‌های متناسب با اشتغال زنان سرپرست خانوار، همکاری در تامین مالی برنامه برای به کارگیری متخصصان داخلی و مشاوران بین‌المللی متناسب و... از مهم‌ترین مسوولیت‌های طرف ایرانی در این تفاهمنامه است.»
مسوولیت‌های یونیدو در تفاهمنامه
بر اساس این گزارش مسوولیت‌های یونیدو نیز شامل پیاده‌سازی برنامه توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار، معرفی متخصصان و مدیران زیر پروژه برای عقد قرارداد با معاونت امور تعاون، همچنین تعهد به نظارت و مدیریت بر فعالیت آنها و ارزیابی لازم از عملکرد آنها، معرفی فعالیت‌ها و برنامه‌ها، شامل استراتژی‌های پیاده‌سازی، هزینه‌ها و غیره به معاونت امور تعاون جهت حمایت موضوع به‌طور کامل یا بخشی از آن، معرفی پروژه‌ها و زیرپروژه‌های واجد شرایط بخش تعاون برای تعیین مکانیسم تامین مالی توسط معاونت امور تعاون، کمک به جذب نیروی کار ماهر متناسب با رسته فعالیت‌های کسب و کاری در استان‌های منتخب در بخش تعاون، کمک در پتانسیل‌یابی منطقه‌یی جهت معرفی پروژه‌های مناسب سرمایه‌گذاری، ارائه امکانات صنعتی و تکنولوژی‌های روز از سوی یونیدو در داخل کشور و در راستای ایجاد اشتغال و کارآفرینی در قالب شرکت‌های تعاونی با توجه به امکانات و نیروی انسانی داخلی، کمک به تاسیس تعاونی‌های کشت و صنعت در کشور، همکاری جهت توافقات چندجانبه محیط زیستی با تعاونی‌ها و همکاری در توسعه مسوولیت اجتماعی تعاونی است.
