وزیر اقتصاد با بیان اینکه ابزارهای الکترونیک بهترین روش برای مقابله با مفاسد احتمالی است و از زمانی که سامانه صدور ضمانتنامه‌های بانکی راه‌اندازی شد، بساط جعل این ضمانتنامه‌ها برچیده شده است، گفت: سامانه حساب‌های یکپارچه دولتی باعث خواهد شد خزانه‌داری و بانک مرکزی اشراف کاملی نسبت به موجودی و تبادلات مالی دستگاه‌ها داشته باشند. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی علی طیب‌نیا با بیان اینکه سامانه نسیم موجب استیفای حقوق دولت می‌شود، بر نقش غیر قابل انکار سامانه نسیم در ساماندهی و نظارت بر حساب‌های دولتی تاکید کرد و گفت: این سامانه به دولت کمک می‌کند نسبت به اطلاع از موجودی و استیفای حقوق خود به‌طور موثر و مناسبی عمل کند. وزیر اقتصاد بااشاره به اینکه بانکداری الکترونیک و سامانه‌های مدیریت آن در سال‌های اخیر گسترش قابل‌ملاحظه‌یی داشته است، استفاده از شیوه‌های الکترونیکی را موجب افزایش کارایی و کارآمدی نظام بانکی دانست و اظهار داشت: ابزارهای الکترونیک بهترین روش برای مقابله با مفاسد احتمالی است. به‌عنوان مثال از زمانی که سامانه صدور ضمانتنامه‌های بانکی توسط بانک مرکزی راه‌اندازی شد، بساط جعل این ضمانتنامه‌ها نیز برچیده شده است. وی در مورد سامانه نسیم افزود: سامانه حساب‌های یکپارچه دولتی کمک قابل‌ملاحظه‌یی به ساماندهی حساب دستگاه‌های دولتی کرده و باعث خواهد شد خزانه‌داری و بانک مرکزی اشراف کاملی نسبت به موجودی و تبادلات مالی این دستگاه‌ها داشته باشند. وزیر اقتصاد بااشاره به خودکفایی کشور در صنعت چاپ اسکناس تصریح کرد: در زمینه تولید کاغذ و چاپ اسکناس پیشرفت‌های خوبی داشتیم و این مایه افتخار است که امروز می‌توانیم به‌طور کامل و خودکفا این مراحل را در داخل کشور و غیرقابل جعل انجام دهیم.
معرفی سامانه‌های الکترونیکی کشوری
1. سامانه مدیریت متمرکز حساب‌های دولتی (نسیم)
سامانه مدیریت متمرکز حساب‌های دولتی با بهره‌برداری از زیرساخت بانکداری متمرکز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای ارایه خدمات بانکی تمام الکترونیکی برای دولت، خزانه‌داری‌کل، دستگاه‌های دولتی، ذی‌حسابی‌ها، شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها با قابلیت اتصال به شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی، با هدف تمرکز و بهینه‌سازی ارایه خدمات بانکداری الکترونیک به دولت و فراهم آوردن امکان نظارت دقیق بر دریافت‌ها و پرداخت‌های دولتی طراحی و اجرا شده است.
2. سامانه چک و اسناد وصولی کاغذی (چکاوک)
استاندارد کردن و یکپارچگی در صدور دسته چک و پردازش الکترونیکی چک‌ها از طریق فناوری تصویربرداری در این سامانه طراحی و ایجاد شده است. چکاوک با اتصال برخط به اطلاعات و سوابق مشتریان، امکان استعلام از آخرین وضعیت صادرکننده چک را برای ذینفع آن فراهم آورده و با ایجاد یک مرکز پردازش واحد الکترونیکی در کشور، زمان وصول چک‌های واگذار شده بین شعب بانک‌های مختلف در سراسر کشور، به کمتر از 24ساعت کاری کاهش می‌دهد. شرایط پیش گفت، ارایه خدمت به مردم را توسعه و سرعت بخشیده و دریافت وجه چک‌های جاری را فارغ از منطقه جغرافیایی و بانک یا شعبه خاص امکان‌پذیر می‌سازد.
3. سامانه انتشار اوراق بهادار الکترونیکی
این سامانه برای ساماندهی وضعیت نامطلوب و سنتی انتشار کاغذی و بی‌نام اوراق بدهی و سپرده توسط بانک‌ها و تحول آن به سوی یک نظام نوین انتشار تمام الکترونیکی با نام، طراحی و اجرا شده است. در این سامانه موجودی اوراق مختلف اشخاص حقیقی و حقوقی با استفاده از اطلاعات هویتی آنها در یک پایگاه داده متمرکز ثبت شده و تغییرات مربوط به خرید، فروش، واگذاری و سایر عملیات متناظر با اوراق در آن درج می‌شود.
4. پورتال جامع مرکز کنترل امنیت شبکه و پاسخگویی به فوریت‌های بانکی (کاشف)
مرکز کنترل امنیت شبکه و پاسخگویی به فوریت‌های بانکی، برای ایجاد ساختاری برای مدیریت امنیت اطلاعات نظام بانکی کشور از طریق تدوین الزامات و ایجاد چارچوب‌های امنیتی، مدیریت سلسله مراتب امنیت، مدیریت رخدادهای امنیتی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات و تجارب امنیتی بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری ایجاد شده است. این مرکز به‌عنوان نقطه تماس واحد در تعامل با سایر نهادهای انتظامی، امنیتی و قضایی کشور، وظیفه جمع‌آوری و اشتراک‌گذاری اطلاعات و هماهنگی بین بانک‌ها در مواقع بروز رخدادهای امنیتی و بحران‌های سایبری را عهده‌دار است. راه‌اندازی پورتال جامع مرکز کاشف، گردآوری اخبار و رویدادها، پردازش، پاسخگویی و مدیریت رخدادهای مربوط به حوزه امنیت بانکی را میسر می‌سازد.
5. معرفی زیرساخت خدمات ارزش افزوده کارت بانکی
اجرای طرح‌های سبد کالایی و طرح امنیت غذایی با حداقل هزینه و زمان و با استفاده از امکانات موجود بانک‌ها در حوزه کارت و پایانه فروش یکی از دستاوردهای مهم دولت تدبیر و امید و نظام بانکی در ارایه خدمات فناوری محور بوده است.
این امر مستلزم ایجاد زیرساخت خاصی بوده تا در آن کارت‌های بانکی علاوه بر عملیات اتصال به حساب و پرداخت، به‌عنوان محملی برای خدمات ارزش افزوده نیازمند شناسایی مشتری نیز به کار رود. این زیرساخت، علاوه بر کاربردهای مدنظر دولت در توزیع سبدها و سهمیه‌های غیرنقدی، می‌تواند برای معرفی خدمات گسترده‌یی نظیر نظام تخفیفات، برگشت کالا و نرخ‌های ترجیحی نیز به کار رفته و تحولی اساسی را در این زمینه ایجاد کند.
6. سامانه پرداخت‌های الکترونیک سیار (سپاس)
سامانه پرداخت‌های الکترونیک سیار (سپاس)، امکان معرفی و بهره‌برداری از انواع کیف پول و پول الکترونیکی را در قالب پول همراه (Mobile Money)، پول شبکه‌ای (Net Money) و پول تراشه‌ای (Chip Money) فراهم می‌سازد. با استفاده از امکانات سپاس، پرداخت‌های ریز نظیر کرایه سفرهای شهری، عوارض و خریدهای جزیی که در حال حاضر از طریق اسکناس و سکه صورت می‌پذیرد، با ابزارهای متنوع الکترونیک جایگزین می‌شوند. با راه‌اندازی و بهره‌برداری از این سامانه، حلقه ابزارهای پرداخت الکترونیک تکمیل شده و تحقق «جامعه بدون پول نقد» (Cashlessociety) را میسر می‌سازد.
7. سامانه استعلام‌های بانکی
باتوجه به اینکه در سامانه‌های انتقال وجه با مبالغ بالا به‌دلیل رعایت رهنمود‌ها و توصیه‌های بانک بین‌المللی تسویه و جلوگیری از سرایت ریسک نقدینگی بانک‌ها، لازم است ابتدا تسویه بین بانکی صورت پذیرفته سپس وجه به حساب مقصد منتقل شود، سازوکار انتقال وجه در سامانه‌های ساتنا و پایا بر همین اساس تعبیه شده است و لذا امکان فراخوانی مشخصات دارنده شبای مقصد در سامانه‌های مزبور فراهم نیست که این موضوع واجد مشکلاتی برای مردم و بانک‌هاست؛ با راه‌اندازی سامانه استعلام بانکی، با فراخوانی مشخصات دارنده شبا و اطلاع از فعال یا راکد بودن حساب مقصد از صحت این موارد مطمئن شده سپس از طریق سامانه‌های پایا و ساتنا واریز وجوه انجام می‌پذیرد.
