«در بیش از 10 سال گذشته، موسسه تحقیقات خاک و آب هیچ خروجی تحقیقاتی درباره میزان و نوع مصرف کود کشاورزان نداشته» این را رییس مرکز تحقیقات خاک و آب کشور اعلام کرد. اما امسال در نهایت با تهیه آیین‌نامه ثبت و کنترل انواع مواد کودی، دستورالعمل مصرف کود کشور ارایه شد. براساس این طرح از هفته آینده از توزیع کودهای آلوده، بدون برچسب و عدم انطباق محتویات و برچسب با قاطعیت جلوگیری می‌شود؛ ماموران سازمان تعزیرات حکومتی به‌عنوان ضابطان قضایی مراقب فروشندگان و توزیع‌کنندگان محصولات کشاورزی هستند. موسسات و مراکز تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی یکی از بخش‌هایی است که بیشترین نقد را دریافت می‌کند؛ موسساتی با بودجه‌های قابل قبول که ماحصل وظیفه اصلی آنها یعنی تحقیق یا چنان از بازار دور است که به کاری نمی‌آید یا چنان کند پیش می‌رود که از حیز انتفاع خارج می‌شود. نتیجه فرآیند زمانبر هم می‌شود. نشریات و کتاب‌هایی که هر از گاهی منتشر می‌شود اما دردی از کشاورز و بازار کشاورزی دوا نمی‌کند.
کاظم خاوازی در نشست خبری روز گذشته در پاسخ به «تعادل» درباره عملکرد موسسه تحقیقاتی متبوع خود در مدتی که زعامت آن را برعهده داشته و عملکرد آینده آن این‌طور ادامه داد: به‌دنبال رویدادهای سال گذشته در بازار کشاورزی، محصول سالم باوجود عناصر سنگین در خاک و کود مصرفی یکی از نگرانی‌های جامعه بود که موسسه برای رفع آن در همکاری با وزارت بهداشت و درمان کشور برنامه‌ریزی کرده تا محصولات خوراکی به‌ویژه گوجه و خیار و سبزیجات مورد پایش این موسسه قرار گیرد تا در نهایت میزان آلودگی ناشی از خاک و کود این محصولات اندازه‌گیری و گزارش شود.
پای موسسه تحقیقات خاک و آب نیز در ماجرای «الگوی کشت» که سال‌هاست دوای درد کشاورزی غیراقتصادی کشور شناخته شده باز شد؛ این را خاوازی به‌عنوان دیگر دستاورد موسسه اعلام می‌کند: خاک‌شناسی و تناسب اراضی مهم‌ترین لایه طرح الگوی کشت است که طی قراردادی با معاونت زراعت بنا شده در دو سال آینده وضعیت تناسب اراضی استان‌های مختلف کشور بررسی و اعلام شود. وی در ادامه به سند ملی آب کشور هم اشاره می‌کند: تخمین میزان نیاز واقعی کشاورزی کشور به آب و تامین آن در 9 ماه آتی تهیه و به وزارتخانه ارایه می‌شود. براساس سند ملی آب همه گیاهان در کشور باتوجه به تغییرات اقلیم و همین‌طور ورود برخی گیاهان به الگوی کشت کشور مانند کلزا، بازنگری‌هایی با استفاده از اطلاعات عمیق‌تر هواشناسی و نیاز واقعی گیاه در میزان مصرف و تامین آب صورت گرفته است. اما مهم‌ترین و تازه‌ترین اقدام این موسسه که در اصل برای اطلاع‌رسانی در موردش نشست خبری برگزار کرده بود، آغاز اجرای طرح توزیع کودهای دارای برچسب و باکیفیت از هفته آینده است. براساس این طرح از هفته آینده کودهای دارای برچسب کیفیت و کودهایی که محتوای آنها با برچسب انطباق دارد در فروشگاه‌های عرضه‌کننده
محصولات کشاورزی توزیع می‌شود. این طرح براساس آیین‌نامه ثبت و کنترل انواع مواد کودی اجرا می‌شود و به‌گفته سعید سعادت، مشاور معاون وزیر کشاورزی در ساماندهی کود و بهبود تغذیه گیاهان، اجرای این طرح از استان کرمان آغاز می‌شود و ادارات سازمان تعزیرات حکومتی به‌عنوان ضابط قضایی در اجرای این طرح ماموران ما را همراهی می‌کنند. این گفته مشاور معاون وزیر به معنای عزم جدی وزارت جهاد کشاورزی در برخورد با متخلفان توزیع‌کننده کودهای تقلبی است. به‌گفته سعادت، با توزیع‌کننده و تولیدکننده کودهایی که برچسب محتوا نداشته باشند یا برچسب محصولشان با محتویاتش همخوان نباشد یا کودهای آلوده در بازار عرضه کنند، برخورد جدی صورت می‌گیرد.
چندی پیش شرکت خدمات حمایتی کشاورزی خبر از تولید و توزیع کود باکیفیت و استاندارد از نیمه دوم سال داد و امروز هم موسسه تحقیقات خاک و آب خبر داد که کودهای دارای شناسنامه را در بازار توزیع می‌کند تا به این طریق بتوانند کودهای تقلبی یا بی‌کیفیت را ردیابی و از چرخه بازار حذف کنند. این رویدادها و اقدامات و در این مرحله، وعده‌ها در این مدت کوتاه می‌تواند نوید تغییر مثبتی در آینده نزدیک را بدهد. ضمن اینکه حرکت به‌موقع یکی از ارگان‌های تحقیقاتی کشاورزی کشور را نیز می‌توان آغاز تغییر رویکرد منفعلانه و بی‌کارکرد سازمان‌های تحقیقاتی کشور دانست. هرچند که تا محقق شدن این وعده‌ها برای قضاوت باید صبر کرد.
