تا آنجا که در رویکرد محوری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تغییری اعمال نشود، وضعیت روابط خارجی ایران و نیز، ضرورتهای اقتصادی کشور، وجود یک دولت «مادریت» (میانهرو) و تقریبا تکنوکرات را در راس قوه اجرایی، ایجاب میکند.
معتقدم موضوع انتخابات ریاستجمهوری، در میان مسائل ملی، از «اهم» آنهاست. انتخابات پیش رو، برای تعیین دوازدهمین رییسجمهور نیز فوقالعاده مهم است؛ زیرا این «مهم»، با تحولات و روندهای ماندگار و موثری در محیطهای داخلی و خارجی کشور، مقارن خواهد بود. بهشدت معتقدم ریاستجمهوری آقای حسن روحانی برای
4 سال بعد نیز تداوم خواهد یافت. برای این نظر، دلایلی محکم دارم:
یکم: باور دارم که، «علت موجبه ریاستجمهوری آقای روحانی، علت مبقیه آن، نیز خواهد بود.» از مهمترین زمینهها و علل انتخاب شدن روحانی در سال ٩٢، ضرورتهای سیاست خارجی و فیصله دادن به یک تعارض شدید و سرد 10 ساله بود. همان امری که به «برجام» منتهی شد. هنوز همان زمینهها، علل و ضرورتها باقی است. نه فقط اجرای برجام، بلکه «مدیریت نامناسبات» فیمابین ایران و امریکا، جوهر آن ضرورت است که کماکان تداوم دارد.
دوم: تا آنجا که در رویکرد محوری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تغییری اعمال نشود، وضعیت روابط خارجی ایران و نیز، ضرورتهای اقتصادی کشور، وجود یک دولت «مادریت» (میانهرو) و تقریبا تکنوکرات را در راس قوه اجرایی، ایجاب میکند. دولت حسن روحانی، بین همه احتمالات، بهترین خصوصیات را از هر لحاظ داراست.
سوم: بین خطوط سیاسی داخلی و چهرههای متعلق به هر گرایش، هیچ شخصی نیست که امکان، صلاحیت، قابلیت و مقتضیات «ریاستجمهوری» را، در حد و اندازه روحانی، داشته باشد. سوابق و لواحق روحانی و موقعیت خاص ایشان در مقایسه با دیگر «رجال سیاسی» کشور که در مظان «ریاستجمهوری» میگنجند، به مراتب مشعشعتر و پر و
پیمانتر است.
چهارم: روحانی، طی 38 سال اخیر، اثبات کرده است که قواعد بازی را به خوبی میشناسد و رعایت میکند، خطوط قرمز «نظام» را کاملا آگاه است و رعایت میکند، تابعیت و التزام عملی قابلملاحظه نسبت به ارکان و اصول موضوعه نظام دارد، قابلیت اعتماد لازم را از خود اثبات کرده، قواره رسمی سیاست خارجی را آنگونه که مرکزیت نظام تایید میکنند، میتواند اداره کند، در سیاستهای داخلی و اقتصادی کشور در حد ضرورتهای نظام ایفای نقش میکند، در امور نظامی، دفاعی و امنیتی دارای تجربه و سابقهیی کمنظیر و در سطح ملی، بهشدت «ماموریتپذیر» است.
پنجم: روحانی، یک روحانی است و اصولا به بال راست و اصولگرای نیروهای انقلاب تعلق خاطر دارد، دارای گرایشهای مدرنیستی است و روابط عمیقی با نیروهای تکنوکرات دارد، در حفظ مناسبات با جریانات نوگرا و اصلاحطلب کشور از ذکاوت و سابقه قابل ملاحظهیی برخوردار است، سعی در حفظ اعتدال و گرایش به توسعه از ویژگیهای بارز ایشان است، در حفظ مناسبات سیاسی مملکت، با کشورهای مهم جهان به ویژه غربی و نیز کشورهای مهم منطقه و دارای ظرفیت و استعداد
قابلملاحظهیی است.
این پنج دلیل و مجموعه خصوصیات حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی، در قیاس با دو دسته از واقعیات محیط داخلی و خارجی کشور، جایگاه او را در صدر احتمالات منتخب بعدی ریاستجمهوری، بهشدت استحکام بخشیده است.
شرح واقعیت محیط داخلی
هیچ کدام از جریانات و گرایشهای سیاسی داخل کشور قادر نیستند چهرهیی را به ملت عرضه کنند که بتواند بر جذابیتهای روحانی، در تامین مقتضیات موقعیتی بقای نظام،
غلبه کند.
شرح واقعیت محیط خارجی
تا زمانی که وضعیت «نامناسبات» فیمابین ایران و امریکا، در نقطه کنونی، (یعنی نقطه تعادل میان تضاد و توافق) قرار داشته باشد، موقعیت دولت روحانی نیز مستحکم است. اگر وضعیت یاد شده به سمت «تضاد یا توافق» حرکت کند، آنگاه احتمال ضرورت جایگزینی دولت، با خصوصیاتی متفاوت از دولت روحانی، بهشدت افزایش خواهد یافت و این جابهجایی، ضرورت جدی خواهد یافت.
هماینک اما، نوعی آرامش و سکون تاملبرانگیز، بر این وضعیت، حاکم است. بین
3 تا 6 هفته تا محدوده زمانی تعیینکننده دولت دوازدهم، باقی مانده است. تحولات این مدت، بهشدت حایزاهمیت خواهد بود.
علیرضا اکبری بنیانگذار موسسه پژوهشهای راهبردی تصمیم
منبع: دیپلماسی ایرانی