در روزهای گذشته که روند تحولات مربوط به اجرای برجام و تحلیل‌های مرتبط با آن در راس اخبار رسانه‌یی قرار دارد، بلافاصله پس از بیانیه کاخ سفید مبنی بر وتو کردن هر طرحی که مانع از اجرای موفقیت آمیز برجام شود، گزارش 3ماهه دوم ستاد پیگیری اجرای برجام نیز توسط سید عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه و رییس این ستاد، تقدیم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شد. همچنین یک روز پس از این گزارش، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در صحن غیر علنی مجلس و سید عباس عراقچی نیز در یک نشست خبری به منتقدان برجام، به خصوص نمایندگان منتقد پاسخ گفتند.
در همین راستا، محمدجواد ظریف چندی قبل نیز در مسیر بازگشت از اجلاس کشورهای ساحلی دریای خزر در قزاقستان، در گفت‌وگویی با خبرگزاری صدا و سیما، در مورد برجام و نمره‌هایی که به آن می‌دهد اظهار داشت: اگر بخواهیم به برجام نمره بدهیم، حتما با توجه به ظرف زمانی و شرایط بین‌المللی نمره بسیار خوبی می‌گیرد، اما اگر بخواهیم به نحوه اجرای امریکایی‌ها نمره بدهیم احتمالا نمره پایین می‌گیرد. برجام باید هم در ظرف زمانی خودش بررسی و ارزیابی شود و هم در واقعیت جهانی که به تصویب رسید و از بعد دیگر نیز برجام را باید از منظر نحوه اجرای توافق ارزیابی کرد.وی با اشاره به اینکه برجام زمانی تصویب شد که 6قطعنامه شورای امنیت ایران را به زیر فصل هفتم منشور برده بود و فروش بیش از 2.5میلیون بشکه نفت به زیر یک میلیون رسیده بود، گفت: اگر برجام را از این دو زاویه نگاه کنیم، دستاورد بسیار مهمی برای جمهوری اسلامی ایران است که عزت مردم را حفظ کرد، حقوق‌شان را به رسمیت شناخت، قطعنامه‌های شورای امنیت را کنار زد و مانع از تصویب تحریم‌های جدید علیه کشورمان شد. برجام همچنین تحریم‌های پیشین مرتبط با برنامه هسته‌یی را کاملا کنار زد و مانع از پیشروی
تحریم‌های مرتبط با مقررات داخلی امریکا نیز شد.
هیچ قانونی را با نحوه اجرایش نمی‌سنجند
ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با طرح این پرسش که آیا این به معنی فتح‌الفتوح دانستن برجام است؟ تاکید کرد: به نظر من فتح‌الفتوح برای مردم ایران است که نشان دادند از طریق فشار نمی‌شود چیزی را به آنان تحمیل کرد اما آیا فتح‌الفتوح برای مذاکره‌کنندگان است؟ نه؛ البته مذاکره‌کنندگان از همه توان‌شان، از درایت رییس‌جمهور از حمایت، مقاومت و دعای مردم و از همه بالاتر از هدایت‌ها و دعای مقام معظم رهبری و لطف خدا استفاده کردند و توانستند به توافق برسند. وی همچنین با تبیین مزایا و موانع اجرای برجام گفت: یکی از ابعادی که باید در ارزیابی برجام در نظر گرفت، اختلاف میان قانون و نحوه اجرای آن است.
هیچ قانونی را با نحوه اجرایش نمی‌سنجند، تقریبا تمام مقررات حقوق بین‌الملل را یک یا چند نفر نقض می‌کنند، اما آیا این به معنی خوب نبودن مقررات است؟ بسیاری از مقررات حقوق بین‌الملل و بسیاری از توافق‌های بین‌المللی آن طور که همه طرف‌ها به آن معتقدند، به‌طور کامل اجرا نمی‌شود اما آیا این به آن معنی است که آن توافق‌ها ایرادی دارد؟ برای مثال اگر کسی از چراغ قرمز عبور کند آیا به معنی این است که قاعده داشتن چراغ راهنمایی بد است؟ آیا حتی اگر نظام تشویق و تنبیه و جریمه‌یی که اعمال می‌شود باز هم مانع از عبور برخی از چراغ راهنمایی نشود و آیا باید حکم بر ابطال چراغ قرمز داد یا اینکه می‌گوییم فرد متخلف آدم درستی نبوده است و باید راهکاری برای وادارکردنش به پیروی از قانون پیدا کرد؟
آینده بسیار خوبی در مقابل ماست
به گزارش ایسنا، ظریف در بخش دیگری از سخنان خود، بهره‌مندی از برجام را نیازمند اجماع ملی دانست و تصریح کرد: امروز هیچ کس در کشورمان از اثبات اینکه برجام به خوبی اجرا نمی‌شود نفعی نمی‌برد. وی افزایش میزان صادرات نفت کشورمان از کمتر از یک میلیون بشکه در روز ظرف 6ماه به بیش از دو میلیون بشکه، عادی شدن شرایط حمل و نقل و برقراری رابطه بسیاری از بانک‌ها با بانک‌های کشورمان را از دستاوردهای برجام برشمرد. رییس تیم مذاکراتی ایران همچنین گفت: البته تعدادی از بانک‌ها هنوز از مقررات امریکایی‌ها وحشت دارند اما ما معتقدیم این وحشت بیشتر نوعی وحشت روانی و ناشی از محافظه‌کاری ذاتی موسسات پولی و بانکی است، نه ناشی از مقرراتی که مانع از همکاری با ایران شود.
وی افزود: اگر این واقعیات را درنظر بگیریم، می‌بینیم که آینده بسیار خوبی در مقابل ماست؛ بارها گفته‌ام که می‌توانیم به برجام نمره 5، 15 یا 95 بدهیم که اگر از هر یک از این نمرات همراه با هم استفاده کنیم برجام می‌تواند زمینه بسیار خوبی برای کشورمان باشد و اقتصاد مقاومتی را پیش ببرد.
تمرکز بر استفاده حداکثری از برجام
ظریف با هشدار این نکته که اگر از همان نمره 5 یا 95 هم استفاده نکنیم به زیر صفر تبدیل می‌شود، گفت: شرایط دنیا ایستا نمی‌ماند و پیش می‌رود، باید از فرصتی که ایجاد شده است استفاده کرد؛ در غیر این صورت شرایط حتما به سمت منفی و تبدیل شدن فرصت به تهدید پیش می‌رود. ما بر استفاده حداکثری از برجام متمرکز هستیم اما این مانع نمی‌شود که همواره حواس‌مان باشد امریکایی‌ها بدعهد بوده و هستند.
وی گفت: ما اعلام کرده‌ایم که نیاز است بر این مبنا تمرکز شود که از برجام چه با نمره 5 چه با نمره 95 بیشترین استفاده را انجام دهیم که این مانع از آن نمی‌شود که همواره حواس‌مان باشد امریکایی‌ها بدعهد بوده و هستند، بلکه عاملی خواهد بود که ما را متوجه نیمه پر لیوان کند؛ زیرا نیمه پر را باید به دنیا نشان دهیم و تشویق کنیم تا برای سرمایه‌گذاری به ایران بیایند.
