گروه ایران
پنجاه و دومین نشست امنیتی مونیخ که به عنوان یکی از مهمتریم مجامع رایزنی درباره مسائل امنیتی محسوب میشود، امسال در تاریخ 23 و 24 بهمن ماه در شهر مونیخ آلمان برگزار شد و محوریترین موضوع در کنفرانس امسال، جنگ سوریه و بحران آوارگان این کشور بود. لازم به ذکر است، نشست امنیتی مونیخ از سال 1963همه ساله به جز سالهای 1991 و 1997 به صورت مداوم تشکیل میشود. در همین راستا، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به همراه حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی- آفریقایی وزارت خارجه، به همراه 23تن از روسای دولتهای جهان و دهها وزیر خارجه مهمان این نشست بودند.
به گزارش ایرنا، رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان، روز پنجشنبه در بدو ورود به مونیخ گفت: کشورهای غربی و منطقهیی باید واقعیات مبارزه مشترک همهجانبه با افراطگرایی و فرقهگرایی را درک کرده و به راهحلی معقول جهت پایان دادن به بحران سوریه برسند.
وی اظهار داشت: ما هم معتقدیم که زمان زیادی از ضربالاجل گذشته و در واقع دستیابی به راهحل برای بحران سوریه به دلیل بعضی سیاستهای غلط و پیششرطهای غیرمنطقی، نامعقول، غیرقابل حصول و غیرقانونی به تاخیر افتاده است. ظریف گفت: در دور قبلی مذاکرات صلح سوریه برخی کارشکنیها منجر به تعلیق ادامه گفتوگوها شد. اکنون در برهه بسیار مهمی قرار داریم و نیاز است که مذاکرات با جدیت دنبال شود.
دیدارهای ظریف در حاشیه کنفرانس مونیخ
ظریف در حاشیه نشست مونیخ دیدارهایی هم با سرگئی لاوروف، وانگ یی، جانلیدزه و یوسف بن علوی، همتایان خود از روسیه، چین، گرجستان و عمان داشت. وی همچنین با یان الیاسون معاون دبیرکل سازمان ملل، دی میستورا نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، ایاد بن امین مدنی دبیرکل سازمان همکاریهای اسلامی و خواجه آصف وزیر دفاع پاکستان نیز دیدار و گفتوگو کرد. به گزارش خبرگزاری تاس، وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، بر منافع مشترک دو کشور در توسعه بیشتر روابط دوجانبه تاکید کردند.
همچنین دو طرف بار دیگر بر اتخاذ موضع مشترک برای تقویت روابط روسیه و ایران در راستای منافع مشترک در تضمین ثبات و امنیت خاورمیانه به بحث و رایزنی پرداختند. از سوی دیگر، وانگیی وزیر امور خارجه چین نیز در دیدار با ظریف اعلام کرد که نقش ایران در حل بحران سوریه غیرقابل انکار است و باید از سوی همه کشورها جدی گرفته شود. همچنین دوطرف در این دیدار علاوه بر رایزنی پیرامون آخرین تحولات مربوط به سوریه درخصوص راهکارهای برونرفت این کشور از بحران کنونی گفتوگو کردهاند.
رییس دستگاه دیپلماسی چین در این دیدار با تاکید بر نقش مثبت کشورمان در عرصه تحولات سوریه، خواستار تداوم ایفای نقش تهران در این حوزه شده و حضور کشورمان در مذاکرات آتی مربوط به سوریه را مثبت و سازنده توصیف کرده است. وی همچنین با تاکید بر لزوم توقف سریع درگیریهای نظامی در خاک سوریه، برقراری آتشبس فوری و آغاز رایزنیهای همهجانبه سیاسی را ازجمله راههای اصلی خروج سوریه از بحران دانست. وزیر امور خارجه چین، ظرفیتهای همکاری ایران و چین در قالب پروژه (یک کمربند - یک جاده) را که به احیای جاده ابریشم مربوط میشود مورد اشاره قرار داد و یادآور شد که تعاملات تهران - پکن علاوه بر افزایش اعتماد استراتژیک دو طرف به یکدیگر، مناسبات را به دوران جدیدی از توسعه سریع وارد کرده است. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز در این دیدار دستاوردهای سفر شیجین پینگ به تهران را بسیار مهم ارزیابی کرد و از استقبال تهران از گسترش روابط با پکن سخن گفت.
لزوم حل اختلافات ایران و عربستان
از سوی دیگر، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان، پنجشنبه شب در نشستی که درباره حل بحران سوریه در مونیخ برگزار شد، با تاکید بر اینکه ایران و عربستان باید مسوولیتهای بیشتری را برای ایجاد ثبات در خاورمیانه برعهده بگیرند، گفت: دو طرف باید برای رسیدن به راهحلی در مورد بحران سوریه، اختلافات خود را کنار بگذارند. وی گفت: بحران سوریه تنها از طریق دیپلماسی حل خواهد شد و این نیازمند تلاش بیشتر قدرتهای منطقهیی است. هنوز راه زیادی برای رسیدن به صلح در سوریه باقی مانده است و هیچ یک از اقدامات پیشرو آسان نخواهد بود. اختلافات اخیر پیش آمده میان ایران و عربستان مانع رسیدن به این هدف است.
جامعه ملل در قبال سوریه مسوولیت دارد
در حالی که وزیر امور خارجه کشورمان در یک گفتوگوی تلویزیونی، ابراز امیدواری کرد که مذاکرات مونیخ بتواند به راهحلی منطقی برای پایان دادن به رنج مردم سوریه منجر شود. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اروپا نیز طی یک کنفرانس مطبوعاتی پیش از شروع نشست سوریه، ضمن بیان این مطلب گفت: پیام امروز من در نشست دوجانبه با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، به اجرا درآوردن فوری آتشبس و از سرگیری کمکهای بشردوستانه در سوریه است. وی با اشاره به حمایت اتحادیه اروپا از کوششهای بشردوستانه استفان دی میستورا نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای سوریه گفت: تمام جامعه بینالملل در قبال سوریه مسوولیت دارد. نکته حائز اهمیت ارقام نیستند بلکه مردم هستند. موگرینی با تاکید بر اینکه نشست مونیخ ساده نخواهد بود، گفت: این نشست بسیار مهم تلقی میشود. بعد از 5سال در دل مردم سوریه کمی امید به وجود آمده بود و ما باید امید آنها را برآورده کنیم.
گامهای مهم در حل بحران سوریه
به گفته منابع خبری، شرکتکنندگان در نشست مونیخ درخصوص سوریه بر سر توقف درگیریها ظرف یک هفته در این کشور و ارسال فوری کمکهای بشردوستانه به مناطق محاصره شده توافق کردند. شرکتکنندگان همچنین بر لزوم از سرگیری هرچه سریعتر مذاکرات صلح سوریه در ژنو تاکید کرده و بار دیگر پایبندی خود را به روند سیاسی اعلام کردند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با جان کری، وزیر خارجه امریکا گفت: توافقنامه توقف درگیریها در سوریه شامل داعش و جبهه النصرة نیست. جان کری نیز عنوان داشت: نشست مونیخ تنها به دادن تعهدات مکتوبی منجر شد. ما نیاز داریم که طی روزهای آینده شاهد اقدامات عملی در خاک سوریه باشیم. بدون انتقال سیاسی تحقق صلح در سوریه محال خواهد بود. در همین راستا سخنگوی هیات عالی مخالفان سوریه از تلاشهای صورت گرفته از سوی گروه بینالمللی حامی سوریه استقبال اما در عین حال تاکید کرد که باید اقدامات عملی در خاک سوریه اتفاق بیفتد. هیات مخالفان سوریه با نمایندگان عربستان و امریکا در مونیخ دیدار و بر توقف فوری حملات در سوریه تاکید کرد. فیلیپ هاموند، وزیر خارجه انگلیس نیز در این خصوص اعلام کرد: هرگونه توافق بر سر آتشبس و پایان درگیریها در سوریه تنها زمانی میتواند به صورت موفقیتآمیز اجرا شود که روسیه حملات هوایی خود را در سوریه متوقف کند. وی در بیانیهیی اعلام کرد: اگر این توافق به صورت کامل اجرا شود در این صورت میتواند گام بسیار مهمی برای پایان دادن به کشتارها و رنج مردم سوریه باشد.