مناسبات «ایران» و«امریکا» پس از پشتسر گذاشتن فرازوفرودهای بسیار به حساسترین مقطع «تاریخی» خود رسیده است. برخی از تحلیلگران معتقدند که با سفر روحانی به «نیویورک» و «راهبرد»تازه ایران در مواجهه با ایالات متحده، «سد ارتباطی» میان دوطرف در حال «فروپاشی» کامل است وگروهی دیگر از کارشناسان نیز نظری خلاف این دیدگاه اعلام میکنند و استقرار منافع استرتژیک «ایران» و«ایالات متحده» را دقیقا خلاف یکدیگر ارزیابی میکنند.
بر این اساس، رییسجمهور میانهرو ایران در آستانه سفر به نیویورک رودرروی مردم امریکا مینشیند و در گفتوگو با شبکه «انبیسی» از نیروی«منطق» و«استدلال» مردم ایران صحبت میکند و از سوی دیگر، مقامات امریکایی از آمادگی «اوباما» برای دیدار با روحانی در حاشیه سفر به نیویورک سخن میگویند. رییسجمهوری در پاسخ به سوال خبرنگار انبیسی درباره ملاقات با اوباما در صورت سفر به نیویورک گفت: «فعلا در برنامه من چیزی بهعنوان ملاقات با رییسجمهور اوباما وجود ندارد، اما در دنیای سیاست همهچیز امکانپذیر است.»
باید ریشههای ترور در منطقه را خشکاند
رییسجمهور در جریان این گفتوگوی تلویزیونی در پاسخ به اهداف سفر دومش به نیویورک و تهدید داعش گفت: «فکر میکنم آنچه سال گذشته گفته شد در سازمان ملل، امروز با وضوح بیشتر هم در منطقه ما و هم در سراسر جهان دیده میشود. نیاز همه جهانیان به یک امنیت، به یک آرامش و ثبات و همزیستی مسالمتآمیز است. امروز متاسفانه در منطقه ما گروههای تروریستی توانستهاند آرامش را از مردم بگیرند.»
حسن روحانی در بخش دیگری از این گفتوگوی تلویزیونی درباره پیشنهاد ایران برای مقابله با داعش گفت: «برای مبارزه با تروریسم باید فضایی که آنها زیست میکنند اول برای آنها ناامن بشود، باید به مردمی کمک کنیم که آن مردم مورد هجمه و فشار تروریسم قرار گرفتهاند از ارتفاع 10هزارپایی و 15هزارپایی با هواپیمای باخلبان یا بدونخلبان هدفی را درست یا نادرست بمبارانکردن راهحل درستی نیست.»
اماکن مذهبی عراق خطقرمز ایران است
رییس دولت تدبیر وامید در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه انبیسی که واکنش ایران به تهدید شهرهای مقدس عراق پرسیده بود، گفت: «من در سخنرانی عمومی اعلام کردم شهرهایی که عتبات مقدسه یعنی شهرهای مذهبی همه شیعیان و مسلمان جهان و بغداد اگر در خطر باشد این خطقرمز ماست.» روحانی ادامه میدهد: «وقتی گفتیم خطقرمز یعنی اینکه هرچه لازم باشد انجام میدهیم و از همه توانمان استفاده خواهیم کرد. وقتی گفتیم خطقرمز یعنی نخواهیم گذاشت بغداد بهدست تروریستها بیفتد یا شهرهای مقدسی مثل کربلا و نجف در اشغال تروریستها قرار بگیرد و از هر امکانی استفاده خواهیم کرد.» روحانی همچنین اعلام کرد که ایران از حضور نیروهای نظامی امریکا در عراق حمایت نمیکند.
روی میز ایران شلوغ نیست
موضوع مذاکرات «هستهیی»پس از تهدیدات داعش سوال بعدی خبرنگار این شبکه تلویزیونی از رییسجمهور را تشکیل میداد. روحانی درباره ورود بحث داعش به مذاکرات هستهیی و اینکه آیا از قبل هم گفتوگویی صورت گرفته، گفت: «بله انجام شده بازهم ممکن است انجام شود، چیز تعجبآوری نیست. بههرحال امریکاییها همانطور که رهبرمعظمانقلاب اشاره کردند در همان آغاز سقوط موصل خواسته بودند که ما باهم در مورد آینده عراق و مشکلات عراق مذاکره کنیم و در حاشیه 1+5 و مذاکرات هستهیی هم اینگونه مسایل مطرح بوده است.»
روحانی در پاسخ به این پرسش که شانس رسیدن به توافق نهایی را تا چه اندازه میدانید، گفت: «از طرف ایران این تصمیم جدی است که ما مذاکرت را ادامه بدهیم و این اراده قاطع در طرف ایران وجود دارد که مسایل هستهیی را با مذاکره به حلوفصل نهایی برسانیم. ما راهی جز مذاکره نمیدانیم و نمیبینیم. برخلاف بعضیها که میگویند روی میز ما خیلی چیزها قرار دارد و خیلی شلوغ است میز ما شلوغ نیست و روی میز ما فقط صفحههای منطق، مذاکره، استدلال و تعامل وجود دارد.»
رییسجمهور ادامه داد: «ما همچنان معتقدیم که با مذاکره مسایل حلوفصل خواهد شد. تردید نداریم که مسایل با مذاکره حل میشود، ممکن است نسبت به زمان آن بحث باشد که امروز یا فردا، اما در اینکه مساله هستهیی تنها راهحل آن مذاکره است و با مذاکره به حلوفصل نهایی خواهد رسید هیچ تردیدی نداریم.»
در دنیای سیاست همهچیز ممکن است
روحانی درباره احتمال ملاقات با اوباما در حاشیه نشست سران مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «فعلا در برنامه من چیزی بهعنوان ملاقات با رییسجمهور اوباما وجود ندارد. بله در دنیای سیاست همهچیز امکانپذیر است اما در عین حال موضوع امریکا یک موضوع خاصی است، شرایط خاصی دارد، شما میدانید بین ایران و امریکا سالیان دراز تخاصم و تنش وجود داشته است. رییسجمهور در ادامه به منافع دوطرف درصورت نزدیکی دیدگاهها گفت: «اراده دولت من بر این است که سطح تخاصم و تنش را پایین بیاوریم و شرایط را برای اینکه دو ملت بتوانند به هم نزدیکتر شوند فراهم کنیم. به اعتقاد من ملت ایران یک ملت بسیار بزرگ و با سابقه تمدن بسیار عظیم است و امروز مردم امریکا هم مردمی فعال در صحنه علمی، فرهنگی و اقتصادی هستند و رابطه نزدیک این دو ملت میتواند خیلی از مشکلات را حل بکند.»
آینده روبهروی دو ملت است
رییس دولت یازدهم درباره احتمال دعوت از اوباما برای سفر به ایران گفت: «بههرحال در یک دولتی و در یک شرایط مناسبی، مساله ایران و امریکا حل خواهد شد. این بدان معنا نیست که 100سال دیگر هم همینطور باشد. وظیفه شما در رسانهها این است که واقعیتهای ایران را به مردم امریکا معرفی کنید.»
رییسجمهور در پاسخ به این سوال که چه پیامی خطاب به مردم امریکا دارید، اظهار داشت: «آنچه میخواهم به مردم امریکا بگویم این است که ما باید بیشتر به فکر مسایل مهم و منافع ملتهای جهان باشیم و بهگونهیی حرکت کنیم که کوتاهترین راه، پرمنفعتترین راه و کمهزینهترین راه را انتخاب کنیم.»