درباره عربستان باید بپذیریم که از یک کشور متخاصم صحبت میکنیم
گروه ایران
فاجعه «منا»، بر نشست خبری روز گذشته سخنگوی دولت سایه انداخته بود و محمدباقر نوبخت طی آن از سوءمدیریت مقامات سعودی و شکایت ایران از عربستان خبر داد. هرچند از آخرین نشست خبری سخنگوی دولت با خبرنگاران دو هفته میگذرد، اما در همین بازه زمانی کوتاه، دامنه وسیعی از اخبار و فجایع تلخ در منطقه بهوقوع پیوسته که نوبخت برای اعلام مواضع رسمی دولت درباره آنها به میان خبرنگاران آمد. از قبل هم قابل پیشبینی بهنظر میرسید که «فاجعه منا» و «دستاوردهای سفر رییسجمهور به نیویورک» در راس مطالبات خبرنگاران از سخنگوی دولت قرار داشته باشد. هرچند پرسشهای برخی رسانههای اصولگرا درباره زمان بازگشت روحانی از نیویورک سمت و سوی خاصی داشت، اما سخنگوی دولت تلاش میکرد ضمن یادآوری اهمیت دیدارهای رییسجمهور با سران کشورهای جهان در نیویورک، دستاوردهای این سفر را برای رسانههای گروهی تشریح کند. محمدباقر نوبخت روز گذشته در نشست خبری خود در پاسخ به برخی جوسازیها درباره زمان بازگشت روحانی از نیویورک گفت: «رسانههای منتقد دولت اظهار میکنند که رییسجمهور باید از سفر خود باز میگشت، اما اگر این اتفاق میافتاد پیگیری فاجعه منا در مجمع عمومی
سازمان ملل، رایزنی با سایر کشورها و فشار به دولت غیرمسوول عربستان، اتفاق نمیافتاد.»
عربستان حرفی برای گفتن ندارد
سخنگوی دولت روز گذشته درباره ماجرای منا و موضع رسمی دولت برای پیگیری این ماجرا خاطرنشان کرد: «دولت عربستان حرفی برای گفتن ندارد بههمین دلیل وزیر خارجه این کشور خود را مخفی میکند و با وزیر امور خارجه ما صحبت نمیکند، پس ما مجبوریم از سایر امکانات خود برای حل این مشکل استفاده کنیم. رییسجمهور و تیم همراه از همان لحظه وقوع این فاجعه پیگیر بودند. ازسویی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل فرصت مناسبی برای انتقال پیام ایران به دنیاست. ایشان در این سفر برخی درخواستهای ملاقات را رد کردند تا زودتر به کشور بازگردند. باید نسبت به حادثه منصفانه عمل کنیم و از هر فرصتی برای فشار سیاسی به دولت استفاده نکنیم. امروز رییسجمهور به کشور باز میگردد و ما هم همه حقوق مردم خود را پیگیری کرده و از آن کوتاه نمیآییم.» نوبخت با دردناک توصیف کردن این فاجعه گفت: «این فاجعه در هر کشوری اتفاق میافتاد بسیار غمانگیز بود، اما نکتهیی که این مساله را تشدید میکند نوع عکسالعمل دولت عربستان است. آنها باید مسوولیت خود را پذیرفته و پاسخگو باشند، حتی اگر این اتفاق عمدی نباشد آنها باید عذرخواهی کنند اما با این وجود موضع دولت عربستان به
هیچوجه مسوولانه نیست. کشورهایی که بابت این مساله آسیب دیدند برای کمک به حجاج اعلام آمادگی کردند اما دولت عربستان هیچ تقویت همکاری برای کمک به حجاج را بر نمیتابد. تمرکز ما در انتقال هر چه سریعتر جانباختگان به کشور، تعیینتکلیف مفقودان و انتقال حجاج و مجروحان به کشور است. ما به همین منظور یک هیات به مسوولیت وزیر فرهنگ تعیین کردیم که به عربستان برود ولی دولت سعودی با این اعزام موافقت نکرد و با تاخیر به وزیر بهداشت مجوز داد. با این اوصاف آیا حضور رییسجمهور در ایران موثرتر بود یا اینکه رییسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل که این فاجعه را پیگیری کند.»
اجساد را باید به خانوادههایشان برسانیم
سخنگوی دولت درباره دفن اجساد توسط دولت سعودی، گفت: «آنها نمیتوانند بدون اجازه و روال رسمی این کار را انجام دهند، البته برخی کشورها اجازه دفن اجساد خود را دادهاند ولی ما چنین اجازهیی ندادهایم. این اجازه باید از طرف خانوادههای زائران فوت شده باشد. اگر عربستان درمورد زائران ایرانی این کار را انجام دهد، حتما مسوول است. نوبخت درباره معمای مفقود شدن سفیر سابق ایران در لبنان نیز اشاره کرد: «آقای رکنآبادی نیز با پاسپورت عادی و روال عادی به حج رفت و دولت عربستان همانگونه که در برابر همه زائران ایرانی مسوول است درمورد آقای رکنآبادی هم مسوول است و ما این مساله را پیگیری کرده و حتما از دولت عربستان شکایت میکنیم.» عضو کابینه یازدهم درباره سخنان وزیر خارجه عربستان نیز گفت: «ما باید بپذیریم که از یک کشور متخاصم صحبت میکنیم. حرفهای سخیف و پوچ وزیر خارجه عربستان دور از انتظار نیست. عربستان سرسپرده امریکاست، اما اوباما گفته که عربستان ضددموکراسی است. آنها باید بهجای توهین، پاسخگو باشند. اظهارات این مقام عربستانی فرافکنی است.»
پرداخت نیابتی یارانه تولید
نوبخت در بخش دیگری از نشست خبری خود با ارایه گزارشی از اعتبارات تخصیصی دولت برای طرحهای عمرانی، گفت: «براساس گزارش خزانهداری کل در تاریخ 2مهر بالغ بر 8هزار و 200میلیارد تومان بهصورت نقدی برای طرحهای عمرانی پرداخت شده است. 2هزار و 100میلیارد تومان پرداخت نقدی بابت اجرای طرح آبهای مرزی پرداخت شده و 849میلیارد تومان بهصورت اسناد خزانه اسلامی برای طرحهای عمرانی درنظر گرفته شده است. مجموعا تا دوم مهرماه 11هزار و 192میلیارد تومان برای طرحهای عمرانی پرداخت صورت گرفته است. ما همچنین با وزیر صنعت توافقنامهیی امضا کردیم که سازمان مدیریت و برنامهریزی به نیابت از دولت، نسبت به پرداخت یارانه تولید اقدام کند.»
فرجام برجام در مجلس
در شرایطی که رییسجمهور در بدو ورود به فرودگاه مهرآباد اظهار کرد که «دنیا برجام را نهایی شده میدانند و منتظر اجرا و آثار برجام هستند»، نوبخت نیز درباره برجام و تعیینتکلیف آن در مجلس گفت: «بررسی برجام به شورای عالی امنیت ملی سپرده شده و این شورا این مساله را در دست بررسی دارد. ازسویی مجلس هم در حال بررسی برجام است و مجلس اعلام کرده که انگیزه مجلس کمک به دولت است و نفس برجام و مذاکرات را قبول دارد و جناح رقیب دولت نیست.» عضو کابینه یازدهم با بیان اینکه آقای شمخانی اعلام کرده که در برجام از خطوط قرمز عبور نشده، گفت: «رهبر معظم انقلاب هم اعلام کردهاند که مجلس نباید در مساله برجام کنار گذاشته شود. ما اکنون در حال تهیه مقدمات اجرای برجام هستیم که این اقدام ما غیرقانونی نیست. »نوبخت همچنین اضافه کرد: «برخی منتظرند تا ببینند پس از برجام شرایط چگونه میشود. ما معتقدیم شرایط بهتر از شرایط فعلی میشود بنابراین توصیه میکنیم سرمایهگذاران از هماکنون مقدمات سرمایهگذاری را فراهم کنند.»