گروه ایران
با توجه به اینکه کمتر از یکماه از مهلت 60روزه کنگره امریکا برای تصویب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) باقی مانده است، در هفتههای اخیر شاهد تلاشهای روزافزون سناتورهای جمهوریخواه و لابیهای صهیونیستی برای به شکست کشاندن توافق هستهیی در کنگره این کشور هستیم. در این میان دولتمردان امریکایی و بهخصوص باراک اوباما رییسجمهور این کشور، بارها ضمن دفاع از توافق به دست آمده میان ایران و گروه 1+5 در وین، هشدار دادهاند که عدم تصویب توافق در کنگره امریکا و کنارهگیری یکجانبه این کشور از توافق، سبب آسیب شدید به وجه بینالمللی امریکا و حتی انزوای آن در نظام بینالملل خواهد بود. در همین خصوص از آنجا که اکثریت کنگره امریکا در اختیار جمهوریخواهان قرار دارد و آنها برای رد توافق هستهیی در کنگره تلاش میکنند، اوباما تاکید کرده است که در صورت عدم تصویب توافق، این مساله را با توجه به اختیارات پیشبینیشده رییسجمهور در قانون اساسی وتو خواهد کرد. در همین راستا خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از سناتور جمهوریخواه میچ مک کانل، گزارش داده است که تنها دموکراتها از توافق هستهیی حمایت میکنند، اما با این حال رییسجمهور عدم تصویب
توافق را وتو خواهد کرد و در این امر هم به احتمال فراوان موفق خواهد بود.
در عراق و سوریه به کمک ایران وابسته میشویم
با گسترش موافقتها و مخالفتهای سناتورهای کنگره از توافق هستهیی، باب کورکر، سناتور جمهوریخواه و رییس کمیته روابط خارجی سنای امریکا در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست نوشت: در توافقی که باید براساس راستیآزمایی و نه اعتماد بنا شده باشد، پروسه بازرسیها بهشدت ناقص است. مساله دیگری که مطرح است، موضوعی فراتر از خود توافق است؛ اینکه با توجه به نبود یک استراتژی مشخصشده برای خاورمیانه، این توافق به رکن اصلی استراتژی واشنگتن در این منطقه تبدیل خواهد شد. ما برای دستیابی به اهدافمان در عراق، سوریه و شاید نقاط دیگر به کمک ایران وابسته خواهیم شد. ایران از این موضوع آگاهی کامل داشت و همین سبب شد تا توافق را به نفع خود تمام کند.
این در حالی است که ایران خود دارای یک استراتژی منطقهیی است که این توافق آن را تقویت و افزایش خواهد داد. بسیاری میگویند که اکنون زمان عقب راندن ایران است و بهترین راه برای این کار این است که کنگره توافقی را که اجازه دستیابی ایران به صدها میلیارد دلار از سرمایه بلوکهشدهاش را میدهد و موجب لغو تحریمهای تسلیحاتی این کشور میشود رد کند. این در حالی است که با وجود این توافق فشارها بر این کشور در عرض 9ماه که اصلیترین تحریمها علیه ایران لغو میشوند از بین میرود. بنابراین ایران قدرت منطقهییاش را تقویت خواهد کرد. متاسفانه این توافق دستان ما را میبندد. همچنین این نظریه که رییسجمهور بعدی امریکا تقریبا همان گزینههایی را روی میز خواهد داشت که قبلا بود، ایدهیی بسیار توهمآمیز است. دولت امریکا همواره تاکید کرده است که این توافق به ما اجازه خواهد داد تا فشار را بر ایران حفظ کنیم اما توافق هستهیی اینگونه نیست و امریکا را در برابر یک ایران ثروتمندتر شکننده میکند. بنابراین کنگره باید این توافق را رد کند و آن را به رییسجمهور بازگرداند.
ایران در این توافق برنده اصلی است
از سوی دیگر، جوزف لیبرمن رییس لابی مخالف توافق هستهیی ایران که سناتور سابق امریکایی نیز هست، کنگره را به تشدید فشار بر کاخ سفید تشویق کرد تا به قول او این فشارها سبب تغییر و تعدیل موضع دولت اوباما شود. وی در واشنگتنپست نوشت: در حالی که بحثها بر سر توافق هستهیی ایران تشدید شده، دولت اوباما برای رفع انتقادات این طور میگوید که هیچ جایگزین بهتری وجود ندارد و در صورت رد آن توسط کنگره، فاجعه درست شده و امریکا منزوی میشود و جنگ رخ میدهد. همین چند وقت پیش بود که همه توافق داشتند عدم توافق با ایران بهتر از توافق بد است اما اکنون دولت این معیار را تغییر داده و تاکید دارد که بعید است توافق بهتر با ایران حاصل شود.
در همین راستا سناتور جف فلیک جمهوریخواه ایالت آرکانزاس و عضو کمیته روابط خارجی سنا نیز با صدور بیانیهیی ضمن اعلام مخالفت با برنامه جامع اقدام مشترک تاکید کرد که توافق هستهیی، واکنش کنگره و دولت آینده امریکا علیه ایران را محدود کرده است. وی افزود: در حالی که کنگره تضمینهایی را از کاخ سفید گرفته بود تا به خاطر رفتار غیرهستهیی، در مقابل اعمال تحریمها علیه ایران موانعی ایجاد نشود، اما این تضمینها در متن برنامه جامع اقدام مشترک لحاظ نشده است. از سوی دیگر خبرگزاری فارس اعلام کرد: در حالی که کش و قوسها در امریکا در قبال برجام ادامه دارد، مازی هیرونو سناتور دموکرات ایالت هاوایی این کشور حمایت خود را از برنامه جامع اقدام مشترک رسما اعلام کرد. وی نخستین زن آسیایی راهیافته به کنگره امریکا است و با پیوستن او به موافقان توافق هستهیی، جبهه دموکراتها بیش از پیش تقویت خواهد شد.
حمایت 340 خاخام یهودی از توافق هستهای
در همین راستا خبرگزاری هیل گزارش داد: 340خاخام یهودی در نامهیی با اعلام حمایت خود از توافق هستهیی از اعضای کنگره نیز خواستند تا از این توافق حمایت کنند. در نامه آنها خطاب به کنگره امریکا آمده است: ما از اعضای سنا و مجلس نمایندگان کنگره درخواست میکنیم تا از توافق هستهیی با ایران حمایت کنند. به گزارش ایسنا، این نامه توسط آمینو، جامعه چندملیتی یهودیان امریکای شمالی منتشر شده است. این گروه اعلام کرده امضاکنندگان این نامه خاخامهایی از همه فرقههای یهودیت بودهاند؛ همچنین آنها هدف انتشار این نامه را مخالفت با باوری غلط مبنیبر اینکه همه یهودیهای امریکایی با این توافق مخالفند دانست. امضاکنندگان این نامه به کنگره تاکید کردهاند که عواقب رد این توافق بسیار گستردهتر خواهد بود. در این نامه همچنین آمده است: ما نگرانیم که عواقب رد توافق هستهیی در کنگره از هم پاشیدن رژیم تحریمهای بینالمللی، ایجاد مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه و نیز انزوای اسراییل و امریکا در جامعه بینالمللی باشد.