پنجاهویکمین کنفرانس سالانه امنیتی از دیروز (جمعه) در مونیخ آلمان آغاز شده است؛ اجلاسی که طی آن بیش از 20مقام ارشد سیاسی و 60وزیر خارجه درخصوص مهمترین مسایل امنیتی بینالمللی به گفتوگو و رایزنی دست خواهند زد. یکی از مهمترین این موضوعات به پرونده هستهیی ایران و مذاکرات میان ایران و گروه 1+5 باز میگردد که اینبار نه بهصورت جامع بلکه بهصورت مذاکرههای دوگانه برگزار میشود بههمین دلیل پیشبینی میشود که در 72ساعت حضور در مونیخ (تا فردا یکشنبه) دیدارهای دوجانبه متعددی بین دیپلماتهای ارشد کشورمان با همتایانشان در گروه 1+5 برگزار شود.
دوگانه ظریف- کری اینبار در مونیخ
مطمئنا دیدار از پیش برنامهریزی شده محمدجواد ظریف و جان کری در میان دیگر دیدارهای مرتبط، مهمترین آنها بهشمار میرود که در آخرین ساعات روز جمعه (دیروز) در حاشیه اجلاس مونیخ برگزار شد. ظریف و کری که نخستینبار در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در شهریور92 با هم دیدار کردند از آن زمان تاکنون دیدارهای متعدد و مختلفی بر سر پرونده هستهیی ایران داشتهاند و باید این دو نفر را در کنار کاترین اشتون، مسوول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا، را مثلث خواهان حلوفصل پرونده هستهیی از طریق مذاکرات دیپلماتیک خواند که اراده، طرز فکر و نحوه تعاملشان تا به امروز تاثیر بسزایی در پیشبرد مذاکرات و باقیماندن امید برای حل مسالمتآمیز آن در پی داشته است.
احتمال ضعیف توافق
اما اینکه در مونیخ طرفین به یک توافق سیاسی درقبال پرونده هستهیی طبق برنامه «اقدام مشترک» دست خواهند یافت یا خیر، سوالی است که بیشتر خبرنگاران از وزیر خارجه ایران پیش از ترک ایران پرسیدند و ظریف در پاسخ به آنها گفت: «معلوم نیست چون همه نیستند که بتوانیم توافق هستهیی انجام دهیم اما میتوانیم مقداری کار را پیش ببریم.» ظریف همچنین افزود: «گفتوگوها جمعه بعدازظهر در بدو ورودم به مونیخ آغاز میشود که در حال برنامهریزی برای آن هستیم اما ساعت دقیقش معلوم نیست.»
وزیر خارجه کشورمان درخصوص برنامههای خود در سفر 3روزهاش به مونیخ گفت: «از آنجایی که چین در سطح وزیر خارجه در این نشست شرکت نمیکند و هنوز مشخص نیست که وزیر خارجه روسیه در این نشست شرکت کند یا نه، بر همین اساس با وزرای کشورهای اروپایی و امریکایی عضو 1+5 بهطور مفصل دیدار دوجانبه میکنم. همچنین در یک نشست عمومی با حضور لوران فابیوس و مولود چاووش اوغلو، وزرای خارجه فرانسه و ترکیه، سخنرانی میکنیم و تعدادی دیدار دوجانبه با مقامات مختلف کشورهای دیگر درباره موضوعات غیرهستهیی انجام میگیرد.»
برنامههای هیات ایرانی در مونیخ
علاوه بر محمدجواد ظریف معاونان وی و بهخصوص اعضای اصلی تیم مذاکرات هستهیی ازجمله عباس عراقچی و مجید تختروانچی در مونیخ حضور دارند که انتظار میرود دیدارهای دوجانبه متعددی میان ایران و اعضای گروه 1+5 رخ دهد که در کنار دیدار روز گذشته ظریف با کری، دیدار وزیر خارجه کشورمان با فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان، فیلیپ هموند، وزیر خارجه بریتانیا و لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه ازجمله آنهاست.
واکنش رسانههایی منتقد به توافق احتمالی در مونیخ
اما در عین حال برخی رسانههای داخلی از هفته گذشته اخبار و گزارشهایی درخصوص احتمال وقوع توافق هستهیی در حاشیه مذاکرات مونیخ دادهاند. در همین زمینه سایت «ایران هستهیی» که عمدتا اخبار و تحلیلهای انتقادی درقبال مذاکرات را منتشر میکند چند روز پیش به نقل از برخی منابع مطلع خبر داده بود: «این احتمال جدی است که متنی با عنوان توافق سیاسی ایران و 1+5 هفته آینده منتشر شود.» سایت مذکور همچنین در ادامه افزوده بود: «کارشناسان در تهران بدگمانی عمیقی به محتوای این توافق و عجله دو طرف برای علنی کردن آن دارند.»
حاشیهها در کانون توجه!
مساله دیگر به نحوه دیدار و ملاقات دوباره جان کری و ظریف بازمیگردد چراکه آخرین دیدار آنها در ژنو بهخصوص پیادهرویشان منجر به واکنش رسانهها و برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی شد بهنحوی که آنها وزیر خارجه را بههمین دلیل به مجلس فراخواندند و برخی ائمه جمعه نیز همچون آیتالله علمالهدی، امام جمعه مشهد، نیز گفت: رهبری مجوز مذاکره با دیپلماتهای امریکایی را داده است نه اینکه با آنها رفاقت کنید. این نشان دادن حساسیتها و وسواسها باعث شده تا توجه به حواشی دیدار
ظریف- کری برای برخی رسانههای منتقد در دیدار روز گذشته این دو در کانون توجه و رصد جدیتری قرار داشته باشد.
در مونیخ توافق نمیشود
اما سیدعلی خرم، سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل متحد، درخصوص احتمال وقوع توافق در مونیخ گفته است: «ممکن است درباره مسایل هستهیی صحبتهایی شود البته بهصورت اجمالی و بیان دیدگاههای دو طرف درخصوص کلیت موضوع.» وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است درباره موضوعات مطرح در پرونده هستهیی گفتوگوهایی میان ایران، 1+5 و وزرای خارجه ایران و امریکا صورت گیرد، بیان داشت: «اینکه درباره پرونده هستهیی در کنفرانس مونیخ توافقاتی صورت گیرد، پاسخ منفی است و اگر هم صحبتی از سمت دو طرف درباره این موضوع صورت گیرد تنها انعکاس بحثهایی خواهد بود که در پایتخت کشورهایشان مطرح کردهاند و تنها یک نوع تبادلنظر محسوب خواهد شد.»
چگونگی مهار داعش
اما لازم به ذکر است که اجلاس سالانه امنیتی مونیخ که نخستینبار در سال1963 و توسط «هاینریش فن کلایست-اشمنتسین» از منتقدان ضدجنگ آلمانی برگزار شد و پس از آن بهصورتی منظم (به استثنای سالهای 1991 و 1997) تا به امروز برگزار شده است، امسال نیز دارای محورهای مختلفی است که یکی از مهمترین آنها بررسی مساله جنگ با داعش و راههای کنترل و محدود کردن این گروه تروریستی است.
گروهی که با سوزاندن خلبان اردنی و نیز گردن زدن دو اسیر ژاپنی یکبار دیگر اخبارش به صدر رسانههای بینالمللی آمده است و پیشبینی میشود تصمیمات جدیتری درقبال آن گرفته شود. در حال حاضر 60کشور مختلف در ائتلاف بینالمللی ضدداعش تحت رهبری ایالات متحده عضویت دارند که پیشبینی میشود در خلال اجلاس مونیخ تعداد کشورهای عضو بیشتر شده و اقدامات جدید و جدیتری برای مبارزه با داعش و افراطگرایی رو به گسترش در سطح جهان مطرح و مورد بررسی قرار گیرد.