گروه اقتصاد اجتماعی
آیین افتتاح هفدهمین کنوانسیون بین‌المللی راهنمایان گردشگری، پس از سه روز میزبانی شهرهای ایران از راهنمایان گردشگری جهان، دیروز نهم بهمن ماه، با حضور رییس‌جمهور، رییس سازمان گردشگری، دبیر سازمان جهانی گردشگری و رییس فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری در سالن اجلاس سران برگزار شد. این رویداد هر دو سال یک‌بار در یکی از کشورهای عضو فدراسیون جهانی راهنمایان برگزار می‌شود و جمهوری اسلامی ایران، امسال در کنار راهنمایان ایرانی میزبان نزدیک به ٣٠٠ راهنما و گردشگر خارجی بود. نکته جالب اینجاست که این رویداد که پیام‌آور دوستی میان ملت‌ها و راهگشای نزدیکی هرچه بیشتر مردم جهان به یکدیگر است، دقیقا زمانی در حال برگزاری است که ایالات متحده امریکا در حال انجام اقداماتی است که به گسترش تبعیض نژادی، تحدید و مرزبندی در جهان منجر می‌شود. اقداماتی از قبیل لغو امکان صدور ویزا برای شهروندان 7 کشور و همچنین صدور فرمان ساخت دیواری میان ایالات متحده امریکا و مکزیک. شاید به همین دلیل باشد که تمام سخنرانان مراسم تاکید سخن خود را بر نفی نژادپرستی و مرزکشی گذاشتند و تاکید کردند که در دنیای امروز، نمی‌توان میان ملت‌ها دیوار کشید.
حسن روحانی، رییس‌جمهوری، در آیین افتتاح هفدهمین کنوانسیون بین‌المللی راهنمایان گردشگری گفت: «در تاریخ ایران اسلامی همواره مردم ما شگفتی‌های بزرگی آفریدند. ما امروز در آستانه ایامی هستیم که 38 سال پیش از آن مردم ایران انقلاب بزرگ را به پیروزی رساندند. در این انقلاب بزرگ هیچ کشور، قدرت و ابرقدرتی پشتیبان مردم نبود.»
رییس‌جمهوری در بخش دیگری از سخنرانی‌اش گفت: «ایران کشوری است که بعد از تجاوز 8 ساله، همچنان با اتکا به اراده، استقامت و ایستادگی خودش و بدون حمایت کشورهای خارجی توانست تجاوز را از کشور خودش رفع و دفع کند. ایران همچنین کشوری است که هرگز سابقه استعمارگری و استعمار شدن ندارد. کشور ما هیچ‌وقت مستعمره کشوری دیگری نبوده است و طی دهه‌ها و قرن گذشته هیچ‌وقت کشور ما به کشور دیگری تجاوز نکرده است. مردم ما هیچگاه میانه‌یی با مساله‌یی به نام نژاد پرستی نداشتند و در کشورمان میان اقوام، ادیان و فرهنگ‌های مختلف، همزیستی مسالمت‌آمیز وجود داشته و دارد. کنار مسجد، کلیسا و کنیسه وجود دارد. در پارلمان‌مان هم کنار نمایندگان مسلمان نمایندگان ادیان دیگر همچون مسیحی، یهودی و زرتشی وجود دارد. یهودیان، مسیحیان و زرتشیان دارای همان آزادی هستند که در دیگر کشورها برای‌شان وجود دارد.»
به گفته روحانی: «ایران در سال‌های اخیر به جهان نشان داد که کشور صلح و دوستی است. امروز زمانی نیست که بین ملت‌ها دیوار کشیده شود. یادشان رفته است که سالیان پیش دیوار برلین فرو ریخت. اگر دیوارهایی هم بین ملت‌ها وجود دارد، باید برداشته شود. دنیای امروز دنیایی نیست که بین ملت‌ها و سرزمین‌های دنیا فاصله ایجاد کند. امروز، روز همسایگی است؛ چرا که از لحاظ علمی و فرهنگی دیگر همه همسایه هم شده‌ایم، چون فناوری اطلاعات و جهانی شدن فاصله ما را کمتر کرده است. دیگر کسی نمی‌تواند با جهانی شدن مبارزه کند. از لحاظ تجاری کشورهای دنیا باید به هم نزدیک‌تر شوند. قطع کردن پیمان‌های تجاری دنیا نه به اقتصاد و نه به توسعه کمکی نخواهد کرد.»
روحانی با اشاره به این نکته که «ما ملتی هستیم که افراطی‌گری، تجاوز و تروریسم را با همه وجود احساس کردیم. کشوری هستیم که در اطراف‌مان آتش‌های افراطی‌گری و تروریسم شعله می‌کشد. ما درد و رنج مردم عراق را شاهدیم و می‌بینیم. درد سوریه، افغانستان، پاکستان، یمن و لیبی را هم شاهدیم و می‌بینیم» ادامه داد: «خاورمیانه مهد تمدن و گردشگری است. آثار تمدنی و گردشگری در لبنان، فلسطین، سوریه، عراق افغانستان و آسیای مرکزی دیدنی بوده و هست. تروریسم فقط جان انسانی را نگرفته و تنها رشد و حرکت توسعه را کند نساخته، بلکه آثار تمدنی جهانی و تاریخی را در عراق سوریه و دیگر کشورها از بین برده است. همانطور که گرفته شدن جان انسانی قابل جبران نیست، از بین بردن آثار تمدنی و گردشگری هم قابل جبران نیست. ایران کشوری است که برای ثبات در منطقه و حفظ جان مردم از همه قدرتش استفاده کرده و می‌کند.»
روحانی همچنین گفت: «اگر کمک ایران، مردم، ارتش عراق و سوریه نبود، امروز در دمشق و بغداد به جای گروه‌های تروریستی شاهد حاکمیت دولت‌های تروریستی بودیم. در هر کجای دنیا اگر ملت آزاده‌یی در برابر مبارزه با تروریسم از ما کمک بخواهد، با همه توان به آن ملت مظلوم کمک خواهیم کرد.»
برجام، کلید گردشگری ایران
رییس‌جمهوری در بخش دیگری از این سخنرانی گفت: «توریسم و گردشگری پلی میان ملت‌هاست. گردشگری زمانی به کمال می‌رسد که راهنمایان خوب، خوش بیان و خوش اخلاق به خوبی از جهان گردشگری حمایت کنند. یکی از اهداف بلند ایران با فرهنگ و تمدنی 7 هزار ساله پیوند ملت‌ها به یکدیگر است.» رییس‌جمهوری افزود: «با سلاح کشتار جمعی مخالف هستیم. ما خودمان قربانی سلاح جنگی هستیم و تجاوزگران صدامی علیه ما از سلاح شیمیایی استفاده
کردند.
با این حال ما هرگز سوی سلاح کشتار جمعی نرفتیم و نخواهیم رفت. ما عقیده داریم که مفاهمه و گفت‌وگو کوتاه‌ترین، کم‌هزینه‌ترین و بهترین راه‌حل اختلافات میان دولت‌ها است. ما پای میز مذاکره با 6 کشور قدرتمند نشستیم و به توافقی دست یافتیم که نه تنها برای ما هفت کشور بلکه برای همه جهان آشتی، امنیت، ثبات و تعامل به وجود آورد. ما با برجام سفره‌هایمان را برای مهمانان و گردشگران خارجی گشودیم.»
روحانی با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته توریست‌های خارجی با حسن نظر به ایران، زمینه را برای حضور دیگر گردشگران مهیا کردند، گفت: «در 6ماهه نخست سال 95 نسبت به 6 ماهه سال گذشته آمار گردشگران خارجی افزایش یافته است. طبق آمار حضور جهانگردان فرانسوی 104 درصد، جمهوری چک 53.4 درصد، از هلند 43.3 درصد، سوییس 38.3 درصد، از دانمارک 37.5 درصد، از ایتالیا 33.8 درصد، انگلستان 33 درصد، از لهستان 33 درصد، بلژیک 32.3، از اتریش 28 درصد، از اسپانیا 27.9 درصد، از یونان 24.4 درصد، از فنلاند 19.2 درصد، از آلمان 16.6 و از روسیه نیز 16.6 درصد رشد و افزایش داشته است.»
او افزود: «گردشگران با سفر به ایران تنها آثار گذشته را نمی‌بینند بلکه فرهنگ و مهمان‌دوستی مردم را هم مشاهده می‌کنند. اهمیت گردشگری تنها در حوزه اقتصاد نیست؛ کما اینکه برای این حوزه هم منفعت‌های زیادی دارد. گردشگری به فرهنگ جهان و انسجام مردم دنیا کمک می‌کند.»
رییس‌جمهوری گفت در ادامه سخنانش گفت: «همه ما باید تلاش کنیم تا ابتدا محیط زیست کشورها را در راه گردشگری حفظ کنیم. اگر محیط زیست کشورها آسیب ببیند، یکی از سرمایه‌های بزرگ دنیا آسیب دیده است. پس باید برای حفظ محیط‌زیست سرمایه‌گذاری کنیم. دومین تلاشمان را باید بر حفظ میراث فرهنگی معطوف کنیم. میراث فرهنگی سرمایه بزرگی است. میراث گذشته سراسر دنیا برای همه ما مهم است.»
همه حق سفر دارند
در ادامه این مراسم زهرا احمدی‌پور، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور گفت: «دولت ایران مصمم است توجه ویژه‌یی به افراد کم‌توان داشته باشد و حق آنها را برای گردشگری تامین کند. دولت و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان مرجع دولتی متولی گردشگری کشور، هم راستا با سازمان ملل متحد و برنامه‌های جهانی در راستای پاسداشت حق پایه‌یی مردم، یعنی حق همگان برای سفر، مصمم است توجه ویژه‌یی به افراد کم‌توان داشته باشد؛ چراکه هم‌اکنون یک میلیارد انسان کم‌توان، معلول و سالمند در جهان زندگی می‌کنند.»
او افزود: «در سایه تعاملات سازنده دولت با سایر کشورها و امضای سند تاریخی برجام یکی از بحرانی‌ترین پرونده‌های جهان به سرانجام رسید و توانستیم تحت تاثیر آن موضوع ایران‌هراسی را ناکام بگذاریم و برای خود، مناسبات بین‌المللی جدیدی تعریف کنیم که کسب این میزبانی از آن جمله بوده است.»
احمدی‌پور یادآور شد: «سازمان ملل به دنبال تصویب اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار، سال ۲۰۱۷ را سال گردشگری پایدار نامیده است. صنعت گردشگری یکی از سریع‌ترین، اشتغالزاترین و درآمدزاترین صنایع جهان است. نگاه اجمالی و گذرا به اهداف توسعه پایدار نشان می‌دهد که یکی از دغدغه‌های آن، ترویج فرهنگ صلح و اتحاد میان فرهنگ‌ها است که تاکیدی به‌جا، مدبرانه و هدفمند است؛ چون گردشگری یکی از ابزارهای کارآمد دیپلماسی عمومی و پل ارتباطی فرهنگی است.»
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: «گردشگری از بُعد اقتصادی کارکرد غیرقابل انکاری دارد. توسعه آن درآمدزایی، توزیع عادلانه ثروت، اشتغال و... را به همراه دارد. اختصاص ۱۰ درصد از تولید ناخالص ملی و یک شغل از هر ۱۱ شغل به گردشگری اهمیت این صنعت را نشان می‌دهد.»
جهان منزوی نمی‌شود
طالب ریفاعی، دبیرکل سازمان جهانی جهانگردی نیز در این مراسم گفت: «ما نیروهایی که می‌خواهند مردم را منزوی کنند و تاریکی بیاورند و از سفرِ مردم جهان ممانعت کنند، شکست خواهیم داد. این جوابِ خوبی به چالش‌های دنیا است. البته هیچ کشوری نمی‌خواهد دیواری برای خود بسازد و خود را منزوی کند. ما اینجا هستیم که پلی بسازیم و مرزها را باز کنیم تا پذیرای مردم جهان باشیم. ریفاعی با ابراز خوشحالی از سفرش به ایران و دیدار با راهنمایان گردشگری و تشکر از آنها به خاطر تصمیم برای سفر به ایران ادامه داد: «این تصمیم در زمان درستی انجام شد؛ چراکه ایران کشوری با فرهنگ غنی و طبیعتی زیباست. تهران شهر فوق‌العاده‌یی است. وقتی به ایران و تهران فکر می‌کنید، تصاویر زیبایی را به خاطر می‌آورید. من چندمین‌بار است که به ایران آمدم و این نخستین‌بار است که شاهد چنین صحنه‌یی هستم، کوه‌های پوشیده شده از برف.»
او سپس با اشاره به شعار کنوانسیون جهانی راهنمایان گردشگری با عنوان «ایران؛ مردمانی مهربان، با آغوشی باز، فرهنگی کهن و پر رمز و راز» گفت: ایران کشور غنی است و برای هیچ مسافری هیچ چیزی بهتر از آشنایی با فرهنگ ایران، مردم آن، مساجد باشکوهی که مردم شانه به شانه کنار هم می‌ایستند، صنایع دستی و غذاهای ایران نیست.»
دبیرکل سازمان جهانی جهانگردی با اشاره به سفر ۱.۲میلیارد نفر در جهان افزود: «این آمار یعنی اینکه از هر 6نفر، یک نفر در دنیا سفر می‌کند. گردشگری فعالیت تجملی نیست، بلکه به اقتصاد کشورها کمک می‌کند و روند آن به گونه‌یی شده که اکنون با یک انقلاب روبرو هستیم.»
هیچ مرزی را قبول نمی‌کنیم
رییس فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری هم که دیگر سخنران این همایش بود، گفت: «فدراسیون جهانی هیچ مرزی را قبول نمی‌کند و ما همه کار می‌کنیم که تبعیض‌ها را از بین ببریم.»
فلیسیتاس رسینگ خطاب به دبیرکل سازمان جهانی جهانگردی که ۲۰۱۷ را سال «توسعه پایدار گردشگری نامیده است، گفت: «بی‌خودی آب را هدر ندهید و حوله‌های هتل‌ها را عوض نکنید؛ اجازه دهید راهنمای بومی بیشتر از گردشگری سود ببرد. با این کارها توسعه پایدار اتفاق می‌افتد.»
او ادامه داد: «ما دوستانی از سراسر دنیا داریم که همه کار می‌کنیم که تبعیض‌ها را از بین ببریم و سعی می‌کنیم از نظر دانش همگرایی داشته باشیم. چیزی بهتر از این نیست که راهنمایی کاردان داشته باشیم. ما تلاش می‌کنیم آدم‌ها را در سفر درست راهنمایی کنیم.»
آرش نورآقایی، رییس کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری ایران نیز به تلاش‌های صورت گرفته برای کسب این میزبانی اشاره کرد و گفت: «دو سال پیش فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری میزبانی هفدهمین کنوانسیون را به ایران واگذار کرد و در این دو سال ما داوطلبانه خیلی سخت کار کردیم، البته دولت و مخصوصا سازمان میراث فرهنگی و گرشگری خیلی حمایت کرد. بیشتر راهنمایانی که اکنون در کشورمان حضور دارند، پیش از سفر دچار ایران‌هراسی بودند.»
