اعتیاد، طلاق، حاشیهنشینی و اختلالات روحی مهمترین معضلات کشور
اعلام نتایج «پیمایش ملی اعتیاد» منوط به موافقت وزیر کشور و رفاه
گروه اقتصاد اجتماعی| سپیده پیری|
24 تیرماه سال 59 بود که شهید دکتر محمدعلی فیاضبخش به موجب لایحهیی قانونی پایههای یکی از مهمترین سازمانهای پیوند خورده با حفظ ارزشها، کرامت والای انسانی و تکیه بر مشارکتهای مردمی را بنا نهاد. اکنون پس از گذشت 36 سال و در سالروز این مهم، سازمان بهزیستی با برگزاری نشست خبری به مناسبت نخستین روز از هفته بهزیستی میزبان اهالی رسانه شد.
انوشیروان محسنیبندپی رییس سازمان بهزیستی کشور در ابتدای این نشست خبری با اشاره به فعالیت 22هزار نیروی شاغل بهزیستی و همکاری این سازمان با سازمانهای مردمنهاد در کنترل آسیبهای اجتماعی گفت: «این سازمان در دولت تدبیر و امید سه هدف کلی شامل تلاش در ارائه برنامههای علمی جهت کنترل شیوع آسیبهای اجتماعی و معلولیتها، توانبخشی و اجرای مداخلات اجتماعی را مدنظر قرار داده است.»
وی اضافه کرد: «در حال حاضر بهزیستی در مهار برخی آسیبهای اجتماعی اقدامات موثری انجام داده، بهطوری که پیشگیری از معلولیتها و توانمندسازی جامعه هدف جزو اهداف اصلی بهزیستی محسوب میشود. با توجه به آنکه در زمینه آسیبهای اجتماعی، ارتقای دانش و آگاهی جامعه یکی از موضوعاتی است که بهزیستی به آن ورود کرده است، میتوان گفت علاوه برآن تقویت و افزایش تیمهای اجتماعمحور در زمینه اعتیاد طرح دیگری است که در بهزیستی پیگیری و انجام شده که در همین رابطه ۵هزار تیم در ۵هزار محله مستقر شدهاند. رییس سازمان بهزیستی کشور خبر داد: این سازمان با انجام مداخلات به موقعی همچون انجام 450 هزار سقط جنین معلول از تولد 450 هزار معلول در سال گذشته جلوگیری کرد. در صورتی که جنینهای معلول به دنیا میآمدند، طی 15 سال، 150 میلیارد تومان برای بهزیستی بار مالی ایجاد میشد.
محسنیبندپی در عین حال به این نکته هم اشاره کرد که از تولد کودک دارای نابینایی یا ناشنوایی جلوگیری نشده بلکه از تولد کودک فاقد حرکتهای جسمی جلوگیری شده است که در صورت انجام همه اقدامات تخصصی و نگهداری برای او بهطور میانگین فقط 16 سال میتوانست، زنده بماند. وی درباره علت سقط جنینها نیز گفت: همه موارد سقط جنینها و اختلالات ژنتیکی به ازدواجهای فامیلی باز نمیگردد بلکه مسائل دیگری مانند گاز رادون و آلودگی هوا در جهشهای ژنتیکی نقش دارند. وی خاطرنشان کرد: برای خانواده آن 450هزار مورد سقط جنین نیز جهت بارداریهای دوم مشاوره و آزمایشهای ژنتیکی به صورت رایگان از سوی سازمان بهزیستی ارائه میشود. رییس سازمان بهزیستی با یادآوری این مطلب که هر سال 25هزار کودک معلول در کشور متولد میشوند به اقدام بهزیستی در 2سال گذشته اشاره کرد و گفت: این سازمان در مجموع طی 2 سال از تولد 900 هزار کودک معلول جلوگیری کرده که راهحل قطعی جلوگیری از این
تولدها، اجباری کردن آزمایشهای ژنتیکی است.
وی اظهار کرد: گاهی تولد نوزاد معلول در خانوادههای با سطح سواد و دانش پایین منجر به فروپاشی خانواده میشود؛ بنابراین تلاش میکنیم که اقدامات جلوگیری از تولد فرزند معلول فراگیرتر شود.
محسنیبندپی به برنامه ششم اشاره کرد که در این برنامه انجام آزمایشهای ژنتیکی و جلوگیری از تولد نوزاد معلول اجباری شده است و به محض اجرای آن، این اقدامات نیز اجباری میشوند. در زمان حاضر 260 مرکز آزمایشات ژنتیکی که 23 مرکز آن تحت پوشش سازمان بهزیستی است با سازمان بهزیستی همکاری دارند. رییس سازمان بهزیستی کشور همچنین ضمن بیان آنکه در زمینه اختلالات ژنتیکی در سه استان کرمان، مازندران و اصفهان آزمایش و مشاوره ژنتیک را اجباری کردهایم، افزود: قصد داریم در آینده در استانهای دیگر نیز این اقدام را انجام دهیم.
همچنین درخصوص اقداماتی که برای کاهش ناشنوایی و تنبلی چشم انجام میشود نیز پوشش ناشنوایی را به بیش از ۹۰درصد رساندهایم و در بخش تنبلی چشم نیز قصد داریم در سال جاری این پوشش را به ۸۵ درصد برسانیم. وی در ادامه به ایجاد مراکز روزانه و شبانه جهت توانمندسازی جامعه هدف اشاره کرد و گفت: ارائه خدمات علمی و توانبخشی کودکان اوتیسم در منازل، برخورداری معلولان از وسایل کمک توانبخشی، ارائه خدمات تکمیلی اعتیاد، خانههای میانراهی ویژه بهبودیافتگان و مداخلات اجتماعی برای کاهش آسیبهای اجتماعی از دیگر اقدامات سازمان بهزیستی است.
برقراری 380هزار تماس با خط ملی اعتیاد
در سال گذشته
رییس سازمان بهزیستی در ادامه از یک میلیون و صد هزار تماس با خط مشاوره 1480 این سازمان خبر داد و گفت: سال گذشته از میان یک میلیون و صد هزار تماسی که با 1480 برقرار شد، توانستیم به 600 هزار تماس پاسخ دهیم. همچنین سال گذشته 380 هزار تماس نیز با خط مشاوره اعتیاد (9628) برقرار شد که در سال جاری قصد داریم خطوط مشاوره سازمان را به لحاظ ظرفیت پاسخگویی ارتقا دهیم و در تهران به دوبرابر برسانیم که برای خط 9628 توسعه فیزیکی نیز در دستور کار قرار گرفته است.
طرح تحول سلامت از سلامت جسمی
به بسته سلامت اجتماعی میرسد
رییس سازمان بهزیستی در پاسخ به سوال «تعادل» مبنی بر اینکه آیا مطالبهگری از سوی این سازمان برای حمایت طرح تحول سلامت از سلامت روان و سلامت اجتماعی رخ داده است یا خیر، گفت: «بر اساس این طرح بسیاری از هزینههای درمان در مراکز دولتی کاهش یافته و همچنین هتلینگ بیمارستانها ارتقا یافت و توانستیم ارزش نسبی خدمات در بیمارستانها را واقعی کنیم و در حال حاضر این طرح از سلامت جسمی به بسته سلامت اجتماعی رسیده که تحقق آن در کشور زمانبر است و به نظر نمیرسد تا چند سال آینده بهطور قطع بتواند در حوزه سلامت اجتماعی و سلامت روان خدمات قابل توجهی ارائه کند. از سوی دیگر سالانه 18.5 درصد از آحاد جامعه به دلیل پرداخت هزینههای بیمارستانی دچار مشکل میشدند که این خود باعث فروش وسایل زندگی آنها و ورودشان به چرخه فقر میشد در حالی که اکنون این مشکل با اجرای طرح تحول سلامت بهبود یافت.
همچنین در ادامه اجرای این طرح 7 هزار بیمار در بند اعتیاد نیز تحت پوشش بیمهیی قرار گرفتهاند که امیدواریم به زودی این رقم افزایش یابد. رییس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه یکی از دغدغههای مقام معظم رهبری کاهش آسیبهای اجتماعی است، در خصوص این آسیبها اظهار کرد: در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی جلسات مختلفی با سران سه قوه و دستگاههای مختلف برگزار شده که به لحاظ تخصص و تجربه سازمان بهزیستی کشور در این حوزه در 17کارگروه تقسیم کار کشوری حضور پیدا کردهایم و در این میان مساله زنان سرپرست خانوار، اعتیاد و طلاق از جمله مباحثی است که برای مهار و کاهش آن سازمان مذکور در محور اقدامات قرار گرفته است. وی ادامه داد: در همین راستا کارگروهی در سازمان بهزیستی کشور تشکیل شده است و با توجه به آنکه متولی آسیبهای اجتماعی در کشور بهزیستی است، برنامهها و سیاستهای روشنی را در این زمینه اتخاذ کردهایم.
انتشار نتایج پیمایش ملی اعتیاد
در صورت موافقت دو وزیر
بندپی همچنین از رصد آسیبهای اجتماعی توسط بهزیستی خبر داد و گفت: یک پیمایش ملی در خصوص اعتیاد انجام دادهایم که به زودی در صورت موافقت وزرای کشور و رفاه اجتماعی نتایج آن منتشر خواهد شد. رییس سازمان بهزیستی کشور در ادامه گفت: در حال حاضر دبیرخانه رصد آسیبهای اجتماعی در بهزیستی راهاندازی شده و پیمایش عوامل خطر و محافظ آسیبهای اجتماعی نیز آغاز شده و علاوه بر آن چندین طرح مختلف با دستگاههای مرتبط نیز در دست اجراست که همه آنها در راستای رصد آسیبها اقدام میکنند. بندپی در ادامه به بیمه تکمیلی مددجویان سازمان بهزیستی اشاره کرد و گفت: در سال 94 اعتبار بیمه تکمیلی معلولان 10میلیارد تومان بود که این اعتبار برای تمام معلولان کافی نبود. این در حالی است که در قانون جامع حمایت از حقوق معلولان که در حال حاضر در انتظار تصویب مجلس جدید است، سعی کردهایم این نواقص را برطرف کنیم تا بتوانیم با توجه به نیازمندیهای این افراد اعتبارات
خوبی را در زمینه بیمه و پوشش بیمه تکمیلی آنها تخصیص دهیم. وی همچنین در مورد تخصیص سبد کالا به معلولان عنوان کرد: معاونت رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تمام مددجویان کمیته امداد و بهزیستی را که تحت پوشش این دو نهاد حمایتی بوده و مشمول دریافت مستمری از این دو نهاد بودهاند را مشمول دریافت سبد کالا قرار داده است. وی همچنین با اشاره به معلولان تحت پوشش این سازمان که باید مشمول سبد کالا میشدند، ادامه داد: تمام تحت پوششان سازمان بهزیستی کشور مشمول دریافت سبد کالا نشدهاند بلکه فقط مستمریبگیران این سازمان سبد کالا را دریافت کردند. به گفته بندپی، ارزش ریالی و تعداد مشمولان سبد غذایی وزارت رفاه در سال جاری نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
وجود 6000 کودک خیابانی در سراسر کشور
بندپی همچنین در مورد کودکان کار و خیابانی عنوان کرد: در حال حاضر 6هزار کودک خیابانی در سراسر کشور داریم که برای آنها مراکز ویژه روزانه در نظر گرفتهایم تا بتوانیم خدمات مددکاری و روانشناسی و همچنین یک وعده غذای گرم ارائه دهیم. رییس سازمان بهزیستی کشور همچنین از تدوین پروتکل خودکشی خبر داد و گفت: این پروتکل توسط بهزیستی آماده و تدوین شده و به زودی در ماههای آینده ابلاغ خواهد شد. وی در پایان به تماسها در خصوص خودکشی با اورژانس اجتماعی خبر داد و گفت: حدود 4500 نفری که قصد خودکشی داشته و در آستانه اقدام به خودکشی بودند سال گذشته با اورژانس اجتماعی تماس گرفتند که با انجام مشاورههای لازم و انجام مداخلات کارشناسی از خودکشی آنها جلوگیری شد که از این تعداد 2880 نفر زن و 1100 نفر مرد بودهاند.
بردن خدمات تخصصی به خانههای مبتلایان اوتیسم
رییس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به ارائه خدمات توانبخشی برای افراد دچار معلولیت در مراکز روزانه و شبانه گفت: امسال بردن اقدامات تخصصی برای کودکان مبتلا به اوتیسم به خانههای آنان از اولویتها به شمار میآید. محسنیبندپی درباره ارائه مداخلات اجتماعی سازمان بهزیستی همچنین اذعان کرد: از اواخر سال گذشته، ارتقای سرمایههای اجتماعی در حوزه پیشگیری جزو رویکردهای جدید قرار گرفته است تا با بهرهگیری از ترویج فرهنگ اخلاقمداری نسبت به افزایش اعتماد اجتماعی در کشور، نقشآفرینی کنیم چراکه بسیاری از مشکلات کشور به عدم برخورداری از سرمایههای اجتماعی بازمیگردد. از دیگر اقدامات این سازمان میتوان به توزیع یک وعده غذای گرم در هفت هزار مهد کودک اشاره کرد. در مناطقی که این اقدام انجام شده است تا 40درصد کاهش سوءتغذیه کودکان را داشتیم. همچنین مربیان مهدهای کودک با هدف ارتقای آموزههای دینی، آموزش دیدند.
بهترین رشد بودجه برای بهزیستی
وی همچنین در خصوص بودجه سازمان بهزیستی کشور نیز اظهار کرد: با توجه به وضعیت بودجهیی کشور و به نسبت زمانی که با داشتن ثروت زیاد بودجه مناسب به بهزیستی اختصاص داده نمیشد در سال گذشته با وجود شرایط بودجهیی رشد خوبی داشتیم و در سال جاری نیز نسبت به سایر دستگاههای اجرایی از رشد خوبی برخوردار بودهایم و مجلس نیز 125 میلیارد تومان به اعتبارات ما کمک کرد. همچنین لازم به یادآوری است که 99درصد بودجههای استانی نیز به آنها پرداخت شده است. رییس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به تامین اعتبار بیمه تکمیلی مورد نیاز معلولان اظهار کرد: اعتبار بیمه تکمیلی معلولان به اندازهیی نیست که همه نیازهای آنان را پوشش دهد. سال گذشته، 10 میلیارد تومان برای بیمه تکمیلی معلولان اختصاص یافت که با توجه به نیاز آنان به خدمات پیچیده تا قبل از آبان ماه، پولمان برای این امر تمام میشد بنابراین در قانون لحاظ شد که فقط معلولان شدید و نسبتا شدید مانند بازنشستگان کشوری از
بیمه تکمیلی برخوردار شوند.
به گزارش «تعادل» در پایان این نشست خبری، سازمان بهزیستی از 20 عنوان کتاب منتشر شده در این سازمان در موضوعات توانبخشی، توانمندسازی، اجتماعی و پیشگیری از جمله راهنمای جامع مداخلات مددکاری اجتماعی، گزارش نتایج اجرای طرح سنجش سطح توانمندی افراد معلول و راهنمای شناسایی اختلالات طیف اوتیسم رونمایی کرد.