ترجمه: هادی آذری |
به گزارش گاردین کشورهای جی 20 سالانه 452 میلیارد دلار بابت یارانه تولید سوخت فسیلی هزینه میکنند. با وجود وعدههای پیشین برای کم کردن مصرف سوختهای فسیلی، بریتانیا در میان اعضای جی 7، به شکل چشمگیری در حال افزایش یارانههای مربوط به سوختهای فسیلی خود است. این مساله میتواند برای وزرایی که به زودی قرار است در نشست سالانه تغییرات جوی سازمان ملل در پاریس شرکت کنند، خبر چندان خوبی نخواهد بود. مشخص نیست در حالی که یکی از اعضای بلندپایه این گروه به تعهدات خود پایبند نبوده، این گروه چگونه میتواند به نقش رهبری خود در زمینه کاهش مصرف سوختهای فسیلی را حفظ کند. در همین راستا، طبق گزارش انستیتو توسعه فراملی، کشورهای جی20 سالانه 452 میلیارد دلار بابت یارانه تولید سوخت فسیلی هزینه میکنند. اعضای جی 20 که قرار است به زودی در ترکیه دیدار کنند، در سال 2009 متعهد شدند تا سوبسیدهای اختصاص یافته به سوختهای فسیلی را به تدریج متوقف کنند.
در بریتانیا تاکنون حدود 5.9 میلیارد پوند یارانه تولید به شرکتهای تولیدکننده سوختهای فسیلی که اکثرا شرکتهایی چندملیتیاند، پرداخت شده است در حالی که مجموع یارانه پرداخت شده برای تولید سوخت فسیلی در کشورهایی مانند روسیه، عربستانسعودی و چین، نزدیک به 3.7 میلیارد پوند بوده است. این گزارش نشان میدهد که بریتانیا با این استدلال که تولید انرژیهای سبز بسیار هزینهبر است، در حال کاهش حمایت خود از انرژیهای تجدیدپذیری چون تولید انرژی خورشیدی و مساله بهرهوری انرژی است. همچنین آمارها حاکی از آن است که با وجود محدودیتهای بودجهیی که دولت بریتانیا با آن مواجه است، یارانه پرداخت شده به شرکتهای بزرگ تولید گاز و نفت افزایش یافته است. در این گزارش همچنین خاطرنشان شده است که با وجود تعهد بریتانیا برای توقف تدریجی تولید و مصرف سوختهای فسیلی، این کشور عملا در سالهای اخیر حمایت خود از تولید سوختهای فسیلی را افزایش داده است. این در حالی است که در میان کشورهای جی 7، انگلستان تنها کشوری است که چنین رویهیی را در پیش گرفته است.
بنا بر این گزارش، بریتانیا مدتی پیش اقدام به کاهش مالیات شرکتهای نفت شمال برای بازه زمانی 14-2009 کرد که بر اساس آن کاهش مالیات برای شرکت فرانسوی توتال به ارزش551 میلیون پوند، برای شرکت امریکایی آپاچی به ارزش 131 میلیون پوند و برای شرکت نروژی استاتاویل، 267به ارزش میلیون پوند منظور شد. در همین رابطه، آژانس بینالمللی انرژی (IEA) مدتی پیش از افزایش 490 میلیارد دلاری در سوبسیدهای مصرف سوخت فسیلی علیالخصوص سوختهای ارزان قیمت خبر داد. این در حالی است که سوبسیدهای اختصاص یافته به انرژیهای تجدیدپذیر به مراتب کمتر است که طبق برآورد آژانس، سالانه حدود 135 میلیارد بوده است. طبق گفته فاتح بیرول، رییس سازمان بینالمللی انرژی که معتبرترین تحلیلها در زمینه انرژی را ارائه میدهد، اختصاص سوبسید به سوختهای فسیلی دشمن شماره یک رشد و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر محسوب میشود. او در همین رابطه میگوید: «درک نمیکنم چرا برخی کشورها که برنامههایی در زمینه گسترش انرژیهای تجدیدپذیر دارند، توامان حمایتهای خود از تولید سوختهای فسیلی را نیز افزایش میدهند.»
قریب به یک ماه پپش بود که خبر بزرگترین میزان سرمایهگذاری در بخش سوختهای فسیلی بریتانیا در صنعت دریای شمال از زمان تاسیس آن در دهه 1970، به خبرگزاریها درز کرد. این مساله وزرای عضو جی 7 را وادار به اقرار به این مساله کرد که بریتانیا از اهداف و تعهدات خود دور شده است. سخنگوی وزارت انرژی بریتانیا با اشاره به اینکه تحولات یک شبه به وقوع نمیپیوندند و اینکه گاز و نفت همچنان در اقتصاد این کشور نقش ایفا خواهند کرد، بیان کرد: «ما به تعهدات خود در خصوص کاهش تولید گازهای گلخانهیی پایبندیم و در همین راستا سرمایهگذاریهای خود در انرژیهای تجدیدپذیر را افزایش داده و بر منابع انرژی سبزتر مانند انرژی هستهیی و گاز شل تمرکز کردهایم. با این حال، گاز و نفت تضمین میکنند که خانوادههای سختکوش و بخش تجارت همچنان به انرژی مقرونبهصرفه و امن دسترسی داشته باشند.»
در حالی که بریتانیا سوبسید انرژیهای فسیلی را افزایش داده است، ایالات متحده و چین بر سر تعیین یک ضربالاجل برای توقف سوبسیدهای اختصاص یافته به انرژی فسیلی در نشست آتی جی 20، به توافق رسیدهاند. در این گزارش جدید، به سه نوع سوبسید اختصاص یافته به بخش سوختهای فسیلی که توسط کشورهای جی 20 صورت گرفته، اشاره شده است که 78 میلیارد دلار در قالب یارانههای ملی (کمک مستقیم و کاهش مالیات)، 88 میلیارد دلار در قالب تامین مالی عمومی و 286 میلیارد دلار در قالب کمک از طریق شرکتهای دولتی، هزینه شده است. در این گزارش آمده است که ایالات متحده، استرالیا و روسیه به ترتیب سالانه 20 میلیارد، 5 میلیارد و 23 میلیارد دلار در قالب سوبسید ملی هزینه کردهاند. ژاپن نیز با 19 میلیارد دلار در سال بیشترین میزان پرداخت سوبسید در قالب تامین مالی عمومی را در میان کشورهای جی 20 داشته است که 2.8 میلیارد دلار آن به صنعت زغال سنگ اختصاص یافته بود.
ترکیه نیز که در حال حاضر ریاست جی 20 را بر عهده دارد، برای حمایت از ایجاد و ساخت معادن زغالسنگ بیشتر، در حال کاهش مالیاتهای وضع شده در این زمینه است؛ مسالهیی که باعث میشود تولید کربن این کشور در 15 سال آتی دوبرابر شود. استفن کرتزمان، مدیر موسسه بینالمللی مطالعات نفت، در این رابطه میگوید: «تداوم سرمایهگذاری در صنعت سوختهای فسیلی درست مانند حرکت شتابان به سمت دیواری است که روبهروی ما قرار دارد. رهبران جی 20 باید میزان سرمایهگذاری در این بخش را کاهش داده و پیش از وقوع یک فاجعه محیط زیستی، رویه خود را تغییر دهند.» این مسائل در حالی مطرح میشود که به گزارش سازمان بینالمللی انرژی هند و اندونزی سوبسیدهای مصرف سوخت فسیلی خود را تا سال 2014 به ترتیب به میزان 15 و 10 میلیارد دلار کاهش دادند.