گروه انرژی
سرانجام پس از ماهها کشوقوس و انتظار، تکلیف نرخ خوراک گازی مجتمعهای پتروشیمی با جزییات از سوی وزیر نفت و پس از تایید معاون ریاستجمهوری ابلاغ شد. در این ابلاغیه هیچ اشارهیی به یک نرخ خوراک مشخص نشده است و در واقع نرخ خوراک به صورت دینامیک و براساس میانگین به دست آمده از فرمول پیشنهادی وزیر نفت تعیین میشود، نکته مثبتی که پیش از این نیز توسط کارشناسان توصیه میشد. اینکه وزارت نفت به جای تعیین یک نرخ خوراک ثابت، نرخی منعطف را بر اساس بازارهای منطقهیی و جهانی با لحاظ تخفیفاتی برای افزایش قدرت رقابتپذیری شرکتهای ایرانی ارائه کند.
اما از سوی دیگر نکتهیی که باید مدنظر قرار بگیرد، این است که نظر به وارد شدن معدل وزنی قیمت مصارف گاز داخلی در دل این فرمول، عملا پرداخت یارانه مضاعفی به واحدهای تولیدی پتروشیمی نهفته شده است. بدین معنی که واحدهای پتروشیمی علاوه بر اینکه همانند سایر واحدهای صنعتی مشمول دریافت یارانه برای گاز مورد نیاز برای مصارف سوختی خود میشوند برای دریافت نرخ خوراک نیز به صورت غیرمستقیم یارانه دریافت میکنند. این مساله ناشی از محاسبه میانگین قیمت مصارف داخلی گاز سایر بخشهاست که خود مشمول دریافت یارانه هستند. بر این اساس و به گزارش شانا پس از تایید فرمول پیشنهادی وزارت نفت از سوی معاون اول رییسجمهوری، جزئیات نرخ خوراک گاز طبیعی واحدهای پتروشیمی از سوی وزیر نفت ابلاغ شد. متن کامل ابلاغیه وزیر نفت درباره خوراک گاز طبیعی واحدهای پتروشیمی در پی میآید:
به استناد تکالیف و اختیارات ناشی از بند ٤ ماده یک قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (٢) و پیرو موافقت معاون اول محترم ریاستجمهوری، بدینوسیله قیمت گازطبیعی سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی به ترتیب زیر تعیین و جهت اجرا ابلاغ میشود:
ماده ١- فرمول پایه محاسبه قیمت گاز سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی به ترتیب زیر خواهد بود:
الف- قیمت گازطبیعی در بازار تعیین شده * ٠,٥ + معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی * 0.5= قیمت گاز طبیعی
تبصره- منظور از معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی، حاصل ضرب کل گاز فروخته شده منهای مقدار گاز وارداتی در متوسط قیمت فروش سایر مصارف داخلی (خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حملونقل و صنعت بدون احتساب فروش به پتروشیمیها به عنوان خوراک) به علاوه کل درآمد حاصل از صادرات گاز و نیز کل پرداختی برای واردات گاز، تقسیم بر مقدار گاز فروخته شده برای سایر مصارف داخلی (خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حملونقل و صنعت غیرخوراک پتروشیمیها) به علاوه مقدار صادرات گاز است (برابر با فرمول ذیل). این معدل در هر نیمه سال شمسی بر مبنای عملکرد نیمه گذشته سال محاسبه و ملاک عمل قرار خواهد گرفت.
ب- منظور از قیمت گاز طبیعی در بازار تعیین شده عبارت است از متوسط قیمت گاز در هر ماه در هابهای تعیین شده به عنوان نشانگر قیمتهای عمدهفروشی گاز طبیعی در مناطق رقیب در توسعه صنعت پتروشیمی ایران، شامل هنری هاب امریکا، هاب آلبرتا کانادا و هابهای NBP انگلیس و FFT هلند.
ماده ٢- برای حفظ رقابتپذیری صنایع پتروشیمی متوسط قیمت گازطبیعی خوراک این صنایع در هیچ حالتی از 90درصد قیمتی که براساس بند ب ماده یک این ابلاغیه محاسبه میشود، بیشتر نخواهد شد.
ماده ٣- قیمت گازطبیعی موضوع این ابلاغیه از ابتدای فروردینماه تا انتهای شهریورماه ١٠درصد کمتر از قیمتهای محاسبه شده در ماده یک و از ابتدای مهرماه تا انتهای اسفندماه ١٠درصد بیشتر از قیمتهای محاسبه شده در ماده یک است.
ماده ٤- این فرمول قیمت از ابتدای سال ١٣٩٥ تا ابتدای سال ١٤٠٥ معتبر است.
تبصره - برای واحدهای در دست بهرهبرداری و نیز طرحهای در دست اجرا یا جدید، اعمال فرمول قیمت تعیین شده، منوط به عقد قرارداد بلندمدت خرید خوراک گاز با شرکت ملی گاز ایران و اجرایی شدن آن است.
ماده ٥- مبنای محاسبه و اعلام قیمت گاز، مترمکعب مصرفی خواهد بود و در مواردی که قیمتها در هابهای جهانی به میلیون Btu اعلام میشود در محاسبات هر ٢٨,٣ مترمکعب گاز معادل یک میلیون Btu فرض میشود.
ماده ٦- منظور از خوراک مصرفی واحدهای پتروشیمی، همه مصارف واحدها پس از کسر مصارف سوخت آنهاست. در مجتمعهای پتروشیمی و مناطق ویژه اقتصادی انرژی و پتروشیمی که به دلیل سامانه درونی شرکتهای خریدار گاز طبیعی، سنجش جداگانه میزان مصارف خوراک و سوخت ممکن نیست، نسبت سوخت و خوراک مصرفی در هر مورد براساس اعلام معاونت برنامهریزی وزارتخانه تعیین و جهت انجام محاسبات و صدور صورتحساب به شرکتهای تابعه ذیربط ابلاغ میشود.
ماده ٧- معاونت برنامهریزی وزارت نفت مکلف است با رعایت این ابلاغیه، هر ماهه قیمت گازطبیعی سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز کشور به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی را به صورت ریالی محاسبه و جهت اجرا به شرکتهای تابعه ذیربط ابلاغ کند.
تبصره - مبنای تسعیر نرخ ارز در هر ماه متوسط نرخ تسعیر ارز رسمی بانک مرکزی خواهد بود.