ایران با تولید 2 میلیون و 845 هزار بشکه نفت خام در روز مقام سوم اوپک در ماه مه بود
اداره اطلاعات انرژی امریکا در تازه‌ترین گزارش خود پیش‌بینی‌ها برای نفت برنت در سال 2015 و 2016 را کاهش داد و برآورد خود برای نفت برنت در سال 2015 را روی 61دلار در ازای هر بشکه و برای سال 2016 روی 67دلار در ازای هر بشکه نفت قرار داد. این پیش‌بینی برای سال 2016 نسبت به برآورد ماه قبل 3دلار در ازای هر بشکه کمتر است. برآورد قیمت برای نفت دبلیوتی‌آی نیز برای سال 2015 و 2016 هر دو
5 دلار کمتر از بهای نفت برنت است
برای یک گزارشگر نفت، چند تاریخ در تقویم از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از آنها تاریخ نشست‌های سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام است و دیگری تاریخی که دبیرخانه اوپک؛ گزارش ماهانه خود را از وضعیت تولید نفت در میان کشورهایش منتشر می‌کند. هر بار در این تاریخ از ابتدای ورود به دفتر کار، وب‌سایت اوپک را رفرش می‌کنیم تا بلافاصله بعد از انتشار گزارش بتوانیم آن را دریافت و بررسی کنیم. روز گذشته هم این گزارش همزمان با سالگرد روزنامه تعادل منتشر شد و ما در میان جشن دل توی دلمان نبود تا بتوانیم هرچه سریع‌تر برگردیم سر ماموریت اصلی‌مان: «بررسی گزارش ماه مه اوپک» نتایج بررسی اما خوشحال‌کننده بود. «ایران» دوباره در مقام سومی سازمان تولید‌کنندگان نفت خام قرار گرفت. «باز» اوپک که همواره سودای قیمت‌های بالا را در سر دارد، مقام دومی سنتی خود را در این سال‌ها به عراق واگذار کرد اما طی ماه‌های گذشته توانست از رتبه چهارم و پنجم به رتبه سوم صعود کند. به گزارش «تعادل» براساس تازه‌ترین گزارش اوپک که روز گذشته توسط دبیرخانه آن منتشر شد، ایران با افزایش 1000 بشکه‌یی تولید در ماه مه نسبت به ماه آوریل تولید خود را به 2میلیون 845هزار
بشکه در روز رساند. به این ترتیب ایران بعد از عربستان که در این ماه تولید نفت خام خود را روزانه 4هزار و 300 بشکه کاهش داده و به 10میلیون و 107هزار بشکه رسانده و عراق که در این ماه در اقدامی قابل تامل تولید نفت خود را با 104هزار بشکه افزایش به 3میلیون و 800هزار بشکه در روز رساند در مقام سوم سازمانی قرار گرفت که این روزها ریز حرکات اعضایش زیرنظر تحلیلگران بازار قرار گرفته است. بررسی‌های «تعادل» از تازه‌ترین گزارش اوپک نشان می‌دهد قیمت نفت خام سنگین ایران متاثر از بازار گاوی نفت در یک ماه اخیر با رشد بیش از 5دلاری مواجه بوده و به 61دلار و 38سنت در هر بشکه در ماه مه رسیده است. قیمت نفت سنگین ایران در ماه آوریل معادل 56دلار و 26سنت بود و این نخستین بار در سال 2015 است که قیمت نفت سنگین ایران به بالای 60دلار صعود می‌کند. به این ترتیب متوسط قیمت نفت سنگین ایران در 5ماهه اول سال 2015 به 52دلار و 98سنت رسید که البته هنوز فاصله بسیار زیادی با روزهای اوج خود دارد. متوسط قیمت نفت سنگین ایران در سال 2014 که قیمت نفت از اواسط آن شروع به نزول کرد اکنون معادل 104دلار و 72سنت است. قیمت سبد نفت خام اوپک نیز در این ماه مجددا
افزایش یافته و به بالاترین سطح در سال جاری میلادی رسید. گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا راجع به بازارهای نفتی نیز یک روز قبل از اوپک منتشر شده بود که نتایج آن از کاهش 100هزار بشکه‌یی تولید نفت غیرمتعارف در امریکا در درازمدت خبر می‌داد.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام در گزارش ماه مه خود درباره بازار نفت نوشته است: «با توجه به ادامه حرکت گاوی بازار در ماه گذشته، قیمت سبد مرجع اوپک در ماه مه مجددا افزایش یافت و به بالاترین سطح در سال جاری رسید. قیمت میانگین سبد در این ماه 62.16 دلار در هر بشکه بود که رشد 4.86دلاری در هر بشکه را نشان می‌دهد. علت این افزایش قیمت، رشد تقاضای نفت خام و موارد دیگر عنوان شده است. اوپک در این گزارش پیش‌بینی‌ها از رشد اقتصادی جهان را نسبت به ماه آوریل تغییر نداده است. در گزارش اوپک آمده است: «پیش‌بینی‌ها برای رشد اقتصاد جهانی در سال 2015 تغییر نکرد و در همان نرخ رشد 3.3درصد باقی ماند. رشد کشورهای OECD در سال 2015 به میزان 2.1درصد پیش‌بینی می‌شود که بیشتر از نرخ رشد 1.8درصد در سال قبل است. اما در این بین پیش‌بینی می‌شود، رشد ایالات متحده به میزان 2.4درصد کاهش پیدا کند. علت این امر این است که رشد امریکا در سه ماهه اول امسال کمتر از میزان پیش‌بینی شده بود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که رشد منطقه یورو در سال جاری 1.4درصد و رشد ژاپن به میزان 1درصد بیشتر افزایش داشته باشد. ضمن اینکه پیش‌بینی رشد برای چین و هند تغییری
نکرده و به ترتیب در سطح 6.9درصد و 7.5درصد باقی مانده است.» به همین واسطه این پیش‌بینی نتوانست تاثیر چندانی بر بازارهای نفت که به شدت به این متغیرها حساس هستند، بگذارد. «تقاضای جهانی نفت خام» نیز از نگاه اوپک از همین فرمول در ماه مه تبعیت کرده است. پیش‌بینی‌های ماه مه سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام نشان می‌دهد که تقاضای جهانی نفت در سال 2015 با رشد 1.18میلیون بشکه در روز مواجه بوده است. این رقم نسبت به پیش‌بینی‌های ماه آوریل تغییری نکرده است اما بالاتر از پیش‌بینی نرخ رشد سال قبل است که برابر 0.96میلیون بشکه در روز بود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که کل مصرف جهانی نفت در نیمه دوم سال 2015 افزایش یابد که منجر به تقاضای 92.5میلیون بشکه در روز خواهد شد.
شیل تا کجا می‌ایستد؟
از ابتدای روند کاهشی قیمت نفت در اواسط سال 2014 بسیاری مازاد عرضه نفت خام را به گردن تولید‌کنندگان نامتعارف می‌انداختند، عربستان سعودی نیز در ظاهر به قصد «مقابله و کنار زدن» این تولید‌کنندگان از بازار از کاهش عرضه نفت خام خود امتناع می‌کرد. ظواهر امر و گزارش‌های بین‌المللی ازجمله تازه‌ترین گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا همچنین اوپک نشان می‌دهد هرچند آن‌طور که رییس کونکو فیلیپس روز گذشته عنوان کرده است تولید نفت شیل ادامه دارد اما به طرز محسوسی تحت تاثیر کاهش قیمت نفت قرار گرفته است. به گزارش «تعادل» اوپک در این باره می‌نویسد: «عرضه نفت خام غیراوپک در سال 2015 رشد 0.68درصدی را نشان می‌دهد که همسو با پیش‌بینی قبلی است و بسیار پایین‌تر از رشد قابل توجهی است که سال گذشته داشته است.» سال گذشته این رشد 2.17میلیون بشکه در روز بود. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که ان‌جی‌ال (گاز مایع) اوپک رشد 0.19میلیون بشکه‌یی داشته باشد و به متوسط 6.02 میلیون بشکه در روز در سال 2015 برسد. این امر به دنبال رشد 0.18میلیون بشکه‌یی در روز در سال 2014 رخ خواهد داد. براساس منابع ثانویه تولید اوپک در ماه مه به 30.98میلیون بشکه در روز
افزایش یافت؛ این آمار 2000بشکه افزایش را نسبت به ماه قبل نشان می‌دهد. البته سران اوپک در نشست 6 ژوئن خود متعهد شدند از سقف تولید که 30میلیون بشکه در روز است، تخطی نکنند درحالی که در ماه مه تولید نفت خام این سازمان 98هزار بشکه بیشتر از سقف مصوب بوده است.
مشتریان اوپک بیشتر نشدند
در گزارش سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام برآورد شده است که تقاضا برای نفت خام اوپک در سال 2015 حدود 29.3میلیون بشکه در روز باشد که نسبت به گزارش پیشین بدون تغییر مانده است و نسبت به سال گذشته رشد 0.3میلیون بشکه در روز داشته است. برآورد برای تقاضای نفت خام اوپک در سال 2014 بدون تغییر و روی 29.0میلیون بشکه در روز باقی مانده است.
پیش‌بینی شیرین اداره اطلاعات برای اوپکی‌ها
به گزارش «تعادل» به نقل از گزارش چشم‌انداز میان‌مدت بازار انرژی که در اداره اطلاعات انرژی امریکا منتشر شده است، بهای نفت برنت در ماه مه روی متوسط 64دلار در ازای بشکه قرار گرفت؛ که نسبت به ماه آوریل در سال 2015 رشد 5 دلاری در ازای هر بشکه داشته است. اداره اطلاعات انرژی امریکا در این گزارش به مطلب مهمی اشاره کرده که در نخستین گام نیز موجب افزایش قیمت بازار نفت شد. این مساله «پیش‌بینی کاهش تولید نفت امریکا» در ماه‌های آینده بود. در این گزارش آمده است: «با وجود اینکه ذخایر جهانی برای سومین ماه متوالی بیش از 2میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرده است، فاکتورها و عوامل دیگری دست به دست هم دادند تا بهای نفت در ماه مه افزایش پیدا کند. ازجمله این عوامل می‌توان به رشد تقاضای جهانی نفت و پیش‌بینی کاهش تولید نفت امریکا در ماه‌های آتی اشاره کرد.»
اما این اداره در تازه‌ترین گزارش خود پیش‌بینی‌ها برای نفت برنت در سال 2015 و 2016 را کاهش داد و برآورد خود برای نفت برنت در سال 2015 را روی 61دلار در ازای هر بشکه و برای سال 2016 روی 67دلار در ازای هر بشکه نفت قرار داد. این پیش‌بینی برای سال 2016 نسبت به برآورد ماه قبل 3دلار در ازای هر بشکه کمتر است. برآورد قیمت برای نفت دبلیوتی‌آی نیز برای سال 2015 و 2016 هر دو 5 دلار کمتر از بهای نفت برنت است.
افزایش در 4 سال کاهش در درازمدت، سرنوشت مبهم شیل
بررسی‌های «تعادل» از گزارش دیگر اداره اطلاعات انرژی امریکا که روز 9 ژوئن منتشر شده نیز نشان می‌دهد درحالی که تولید نفت خام ایالات متحده امریکا از سال 2010 تا 2014 قریب به 3.2میلیون بشکه در روز افزایش داشته است، تولید نفت در سواحل غربی امریکا در درازمدت حدود 0.1میلیون بشکه در روز کاهش داشته است. از آنجا که هیچ خط لوله اصلی نفتی، سواحل غربی را به سایر نقاط کشور متصل نمی‌کند، پالایشگاه‌ها در این منطقه از طریق افزایش واردات نفت خام، خود را با کاهش تولید نفت در منطقه مطابقت داده‌اند و به متوسط 1.1میلیون بشکه در روز در پنج سال گذشته رسانده‌اند. حمل و نقل دریایی نفت خام (CBR) به سواحل غربی امریکا نیز افزایش یافته و از متوسط 23هزار بشکه در روز در سال 2012 به رقم 157هزار بشکه در روز در سال 2014 رسیده است. در یک چهارم نخست سال 2015 نیز حمل و نقل دریایی سواحل غربی به طور متوسط 191هزار بشکه در روز بوده است.
نفت شیل بیکن اصلی‌ترین نفتی است که به صورت دریایی به سواحل غربی ایالات متحده امریکا انتقال داده می‌شود. براساس رسیدهای موجود 90درصد از این واردات در سال 2014 از این طریق بوده است. متناسبا حمل و نقل‌های دریایی کوچک از دیگر مناطق داخلی نیز افزایش داشته است. حمل و نقل دریایی از سواحل خلیج نیز از سال 2013 تا سال 2014 تقریبا سه برابر شده است. واردات از راکی مانتین نیز 5برابر شده است. تمامی این افزایش صادرات درحالی است که زیرساخت‌ها در سواحل غربی به شکل قابل توجهی توسعه یافته است.
نفت به عنوان تسهیلات روانه پالایشگاه‌ها در واشنگتن همچنین پایانه‌هایی در کالیفرنیا، واشنگتن و اورگان می‌شود. در کالیفرنیا مشکلات تنظیم روابطی و مجوز منجر به تاخیر در انتقال نفت خام و تسهیلات و در نتیجه اختلال و بسته شدن برخی عملیات اجرایی شده است. البته با وجود مشکلاتی که در زمینه مجوز وجود دارد، برخی بخش‌های داخلی کالیفرنیا به شکل‌های مختلف نفت را دریافت می‌کنند. براساس داده‌های به دست آمده از کمیسیون انرژی کالیفرنیا، این منطقه از ایالت راکی مانتین و اوتاه نفت خام دریافت می‌کند.
