مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفا با بیان اینکه در دشت‌های اطراف تهران روزانه یک میلی‌متر نشست زمین داریم، گفت: ایجاد فروچاله‌ها و شکاف‌های بزرگ در دشت‌ها و تهدید حیات شهرها و روستاها از واقعیت‌های کشور است.
به‌گزارش تسنیم، جواد میبدی در نشستی خبری اظهار داشت: وضعیت اقلیمی و منابع آب کشور حکایت از محدودیت جدی منابع آبی دارد به ترتیبی که 85درصد مساحت کشور جزو مناطق خشک، نیمه‌خشک و بیابانی است که عمده مراکز و قطب‌های جمعیتی ازجمله کلان‌شهرهای کشور که منابع تامین آب آنها متکی به منابع زیرزمینی است را دربرمی‌گیرد و تنها 15درصد کشور در سایر اقلیم‌های با وضعیت آب و هوایی مرطوب و نیمه‌مرطوب قرار گرفته است.
وی افزود: درحال‌حاضر منابع آب زیرزمینی کشور به‌دلیل برداشت بیش از حد و خشکسالی‌های متوالی سالیان اخیر به وضعیت بحرانی رسیده و تشدید افت سطح آب و کسری مخزن در آبخوان‌ها ممنوعیت بیش از 307دشت از 609دشت کشور را به دنبال داشته است. مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفای کشور با بیان اینکه «آبخوانهای کشور سالانه با میانگین کسری حجم مخزن 5.8میلیارد مترمکعبی مواجه هستند»، گفت: در 47سال اخیر مخازن آب زیرزمینی باکسری مخزن 110میلیارد مترمکعبی برداشت از مخازن استاتیک مواجه شده‌اند که بیش از 90میلیارد مترمکعب آن در 20سال اخیر و 80میلیاردمترمکعب آن در 15سال اخیر و 38میلیارد مترمکعب آن مربوط به دوره کوتاه هفت سال گذشته است و این موضوع آینده‌یی تاریک و بس دهشتناک برای بخش‌های وسیعی از کشور رقم زده و خواهد زد.
میبدی تصریح کرد: نکته حایزاهمیت نقش مهم منابع آب زیرزمینی در تامین نیاز آب شرب آحاد جامعه است. 63درصد آب شرب از طریق آب‌های زیرزمینی تامین شده و آب‌های سطحی سهم 37درصدی را به‌خود تخصیص می‌دهند که البته در بخش تامین آب شرب روستایی سهم آب‌های زیرزمینی بالغ بر 80درصد است.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفای کشور اذعان داشت: بی‌توجهی به تامین و تخصیص اعتبارات موردنیاز حفاظت از این منابع، باعث مشهود شدن پیامدهای کنونی و بحرانی شدن وضعیت آبخوانهای کشور شده است، به‌طوری‌که هم‌اکنون در کشور کسری مخزن و افت شدید سطح آب باعث کمبود آب و عدم‌قطعیت در تامین آب کلان‌شهرهای کشور ازجمله تهران و حتی تامین آب 6500روستای کشور با تانکر شده است.
وی افزود: علاوه‌بر آن به استناد گزارش سازمان زمین‌شناسی کشور پدیده ناگوار فرونشست زمین در بسیاری از دشت‌های ایران، مرگ آبخوان‌ها و خطرات و خسارات جبران‌ناپذیری به زیرساخت‌های کشور وارد کرده است به‌طوری که درحال‌حاضر نرخ متوسط فرونشست در دشت تهران بالغ بر 36سانتی‌متر در سال بوده که رکورددار نرخ فرونشست در دنیا است. میبدی با بیان اینکه «در دشت‌های اطراف تهران روزانه یک میلی‌متر نشست زمین داریم»، گفت: تغییرات کیفی آبزی زیرزمینی در اثر کاهش حجم مخزن، ایجاد فروچاله‌ها و شکاف‌های بزرگ در دشت‌ها و تهدید حیات شهرها و روستاها در اثر تخلیه آبخوان‌ها از واقعیت‌های کشور است. مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفای کشور با بیان اینکه «طرح ساماندهی و احیای آب زیرزمینی با مصوبه شورای‌عالی آب در دستور کار قرار گرفته است»، گفت: با پیگیری‌های وزارت نیرو در سال1384 طرح تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی کشور تعریف و دارای ردیف اعتباری شد ولی متاسفانه اعتبار مذکور از سال1385 تا سال1393 بدون انطباق با شرایط تورمی و نیز بسترسازی انجام‌شده، از رشد لازم برخوردار نشده و حتی سیر نزولی به خود گرفته و تقریبا تمام پروژه‌های طرح مذکور در سال1393 متوقف یا بسیار کند شده است. وی ادامه داد: براساس مصوبه شورای‌عالی آب مقرر شد حداکثر 75درصد آب تجدیدپذیر و آب برگشتی به دشت‌ها محاسبه و سهم آب کشاورزی، شرب و صنعت توسط وزارت نیرو تعیین و به ارگان‌های ذی‌ربط ارسال شود، براین‌اساس انتظار می‌رود سالانه حدود 10میلیارد مترمکعب از برداشت چاه‌های کشوری کاهش یافته و درنهایت طی دوره اجرای طرح، کسری مخزن 10میلیارد مترمکعبی جبران شود.
