نباید دلواپس بود، سال آینده قیمت افزایشی است
در کمتر از یک‌سال گذشته اقتصاد کشور به‌ویژه صنعت نفت و اقتصاد نفتی باتوجه به مسایل اقتصادی، حجم تولید، صادرات و تصمیم‌گیری‌های نفتی در سطح کلان دچار تغییر و تحول شد. قبل از آغاز روند کاهشی قیمت نفت در بازار‌های جهانی باتوجه به نگاه نظام کشور از گذشته‌های نه‌چندان دور مبنی بر دوری جستن اقتصاد از نفت و درآمد نفتی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ازسوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد. در راستای این سیاست برنامه‌ها و تصمیمات مختلفی اتخاذ شد که قابل توجه‌ترین اظهارات وزیر اقتصاد و دارایی علی طیب‌نیا به امکان دوری جستن از اقتصاد نفتی اشاره کرده بود که معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور محمدباقر نوبخت اعلام آمادگی دولت برای اداره کشور بدون درآمد چاه‌های نفتی را کرده بود.
به گزارش «تعادل» باتوجه به اهمیت نفت در بودجه سالانه و برنامه‌های بلندمدت کشور روز گذشته (سه‌شنبه) درمحل اتاق بازرگانی تهران نشستی پیرامون بررسی عملکرد وزارت نفت در اقتصاد مقاومتی با حضور منصور معظمی معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت برگزار شد که سخن قابل توجهی ازسوی رییس اتاق بازرگانی تهران یحیی آل‌اسحاق مبنی بر اینکه کشور با درآمد بسیار کمتری نسبت به حال اداره شده و مجموع درآمدهای کشور 10میلیارد دلار بوده است را مطرح کرد، اما نکته قابل توجه شرایط فعلی کشور است که آنچنان با زمان موردنظر آقای آل‌اسحاق یکسان نیست.
درهمین رابطه معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت، با ثروت و نعمت خواندن نفت بیان کرد: قیمت نفت درسال‌جاری میلادی افزایشی خواهد بود و نباید دلواپس بود. معظمی با بیان اینکه نفت ثروت است و مهم استفاده درست از این ثروت باوجود ارزانی آن است، اظهار کرد: به‌دنبال کاهش سهم نفت در سبد انرژی هستیم که درسال2010 تامین 56درصد از تقاضای انرژی توسط نفت و گاز و درسال2040 تامین 51درصد از تقاضای انرژی جهان توسط نفت و گاز پوشش داده خواهد شد.
وی ادامه داد: نفت فرصت و نعمت است نه تهدید و نقمت و این درحالی است که ایران از لحاظ ذخایر هیدروکربوری و گازی مقام اول را در جهان داراست که از نظر ذخایر گازی رتبه دوم و ذخایر نفتی رتبه چهارم را دارد.
معاون وزیر نفت ازنظر امنیت ملی بازار امریکا را بررسی کرد و گفت: امریکا جزو تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بزرگ نفت جهان است که روزانه 7.8میلیون بشکه نفت‌خام تولید و در مجموع 18میلیون بشکه باوجود 3.5میلیون بشکه صادرات نفت‌خام مصرف دارد.
وی در ادامه گفت: کشور امریکا به سمت شرایط نگهداری (save) حرکت می‌کند و درکنار آن سرمایه‌گذاری اصلی خود را به بهره‌وری منابع موجود معطوف کرده است. معظمی با تکیه بر شواهد موجود بیان کرد: تولید نفت غیرمتعارف به‌شدت کاهش یافته و این به‌دلیل آن است که در قیمت‌های پایین تولید نفت غیرمتعارف اقتصادی نیست که این کاهش قیمت نفت در کوتاه‌مدت برای مصرف‌کنندگان که عمدتا کشورهای صنعتی هستند افزایش رشد اقتصادی را به‌همراه دارد.
عربستان متحمل بیشترین ضرر افت قیمت
این معاون کارکشته وزیر نفت، نظر کارشناسان نفتی مبنی بر اینکه در اوپک بشکه‌ها حرف می‌زنند نه افراد را به گونه‌یی تایید کرد و یادآور شد: کاهش قیمت نفت برای مصرف‌کنندگان فرصت است و بیشترین ضرر متوجه تولیدکنندگان است که میزان ضرر با میزان تولید همسو است.
وی افزود: عربستان با تولید 9.8میلیون بشکه در روز و نیاز داخلی یک میلیون بشکه در روز از افت شدید قیمت نفت 110میلیارد دلار ضرر کرده که کمترین میزان تقبل ضرر به‌نام ایران به ثبت رسیده است.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت بااشاره به اینکه بیشترین بهره در افت قیمت نفت عاید کشورهای واردکننده در حجم بالا بوده، یادآور شد: با کاهش 10دلاری هر بشکه نفت 0.2درصد GDP افزایش می‌یابد.
قیمت نفت در 2015 افزایش خواهد یافت
او با اشاره به پیش‌بینی‌ها مبنی بر متوسط قیمت 84دلاری نفت‌خام برنت توسط IMS و پیش‌بینی امریکایی‌ها درحدود 68دلار، گفت: تقاضای جهانی نفت‌خام برای سال 2015 حدود 92.8میلیون بشکه پیش‌بینی شده که این رقم 200هزار بشکه نسبت به پیش‌بینی گذشته دچار کاهش شده است. معظمی سخنان خود را در این بخش با احتیاط آغاز کرد و تاکید کرد: نظر شخصی بنده در رابطه با قیمت نفت درسال2015 عدم ثبات روند فعلی خواهد بود و قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. وی بااشاره به اینکه چین بیشترین میزان مصرف و میزان مصرف ژاپن درپی بازگشت نیروگاه‌های هسته‌یی کاهش پیدا خواهد کرد، تصریح کرد: کشورهای مصرف‌کننده رشد اقتصادی بهتری خواهند داشت و کالای تولیدی کشورهای توسعه یافته توسط کشورهای اوپکی و غیراوپکی خریداری می‌شود که با کاهش قیمت نفت قدرت خرید کاهش می‌یابد که در کنار این مسایل جهان از لحاظ سیاسی و اقتصادی توان دریافت بار بیشتری را ندارد. از این‌رو قیمت در سال2015 روند افزایشی به خود خواهد گرفت.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در ادامه بااشاره به راه‌های مقابله با ضربه‌پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز گفت: انتخاب مشتریان راهبردی، ایجاد تنوع در روش‌های فروش با مشارکت بخش خصوصی، افزایش صادرات گاز، افزایش صادرات پتروشیمی و افزایش صادرات نفت ازجمله این راهکارها است.
افزایش ظرفیت تولید اولویت وزارت نفت
وی ادامه داد: در برنامه‌های پیش‌رو به‌دنبال افزایش ظرفیت تولید نفت‌خام درسال1397 به 740هزار بشکه هستیم که 550هزار از این تعداد از طریق افزایش تولید از غرب کارون تامین خواهد شد که در این رابطه مصوبه شورای اقتصاد دریافت شده است و همچنین مذاکراتی با صندوق توسعه ملی صورت گرفته و این پروژه در فرآیند ابلاغ به پیمانکار است.
معظمی همچنین از طرح افزایش تولید میعانات گازی و رسیدن به 1.1میلیون بشکه در روز خبرداد و گفت: یک میلیون بشکه میعانات گازی از اتمام فازهای پارس‌جنوبی و110هزار بشکه از سایر میادین است. وی تاکید کرد: داشتن ظرفیت یعنی افزایش قدرت چانه‌زنی و اگر توان تولید را داشته باشیم در اوپک می‌توانیم در فرآیند تصمیم‌گیری‌ها تاثیرگذار باشیم و سیاست وزارت نفت افزایش ظرفیت تولید است.
معاون وزیر نفت بااشاره به وجود هوای سرد و عدم قطعی گازی در هیچ نقطه از کشور بیان کرد: ظرفیت تولید گاز درسال‌جاری نسبت به سال گذشته 100میلیون مترمکعب افزایش یافته و تا سال آینده نیز 100میلیون مترمکعب دیگر به این ظرفیت افزوده خواهد شد. وی با تاکید بر اینکه نباید دلواپس بود و جای سوال دارد که چرا قدرت ریسک‌پذیری را از مدیران گرفته‌اند، خاطرنشان کرد: درسال گذشته 27میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاه‌ها مصرف شد که این رقم معادل 18میلیارد دلار بود که درسال‌جاری این عدد به 14میلیارد دلار کاهش پیدا خواهد کرد.
پیوند 7فاز پارس‌جنوبی تا سال آینده
معظمی از افزایش ظرفیت تولید گاز کشور به هزار و 300میلیون مترمکعب در روز تا سال97 خبر داد و گفت: تا مرداد سال آینده 7فاز پارس‌جنوبی وارد مرحله تولید می‌شود و صادرات گاز ما نیز افزایش می‌یابد. وی با تاکید بر اینکه بخش خصولتی بسیار بزرگ و در 8ساله گذشته فربه شده است، گفت: تا به امروز میزان صادرات گاز به ترکیه نه‌تنها کاهش نیافته بلکه افزایش نیز داشته و ایران آمادگی صادرات گاز به پاکستان در چارچوب قراردادهای دوطرفه را دارد اما مشکل در طرف مقابل است.
67 طرح پتروشیمی تنها زخمی شده‌اند
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت افزود: در بخش پتروشیمی هم‌اکنون 67طرح زخمی وجود دارد که از 10 تا 94درصد پیشرفت فیزیکی داشته و پیش‌بینی می‌شود در افق1400 ارزش تولید پتروشیمی به شرط تامین منابع مالی به 80میلیارد دلار افزایش یابد.
وی افزود: در گذشته توسعه پتروشیمی دولت‌محور بوده اما سیاست فعلی غیر دولت‌محور است و فعالیت به‌گونه‌یی خواهد بود که زیربنا همچون خوراک ازسوی دولت تامین و بخش خصوصی توسعه‌دهنده آن خواهد بود. معظمی با بیان استفاده از تکنولوژی‌های جدید همچون Gtpp در صنعت پتروشیمی خاطرنشان کرد: باتوجه به میزان فراوانی گاز تولید پروپلین و مشتقات آن فرصت مناسبی خواهد بود که تصمیم بر آن است تا 8 تا 10واحد Gtpp در کشور ایجاد شود. وی در ادامه بااشاره به اینکه پالایشگاه ستاره خیلج‌فارس همچنین پالایشگاه پارس شیراز و آناهیتا در حال ساخت است، گفت: امید است با بهره‌برداری از این پالایشگاه‌ها در سال95 حجم قابل‌توجه صادرات فرآورده از نوع بنزین، نفت و گاز را داشته باشیم.
تا سال95، گاز به اکثر نقاط خواهد رسید
معظمی با تاکید بر اینکه سیاست وزارت نفت در آینده اعلام فراخوان عمومی برای سرمایه‌گذاری است، تصریح کرد: گازرسانی به شهرها و روستاها از اولویت‌های این وزارتخانه بوده که در حال حاضر 85درصد شهرها و روستاها از گاز طبیعی بهره‌مند هستند و امید است تا سال97، 95درصد شهرها و روستاهای کشور از گاز طبیعی بهره‌مند شوند. معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در پایان تاکید کرد: امیدواریم این دوره کاهش قیمت نفت را پشت‌سر بگذاریم. ما در زمان جنگ کشور را با نفت پنج دلاری اداره کردیم و امیدواریم که این مشکل را در این مقطع حل کنیم و آینده خوبی را در پیش داشته باشیم.
سوختن سهمیه بنزین در کار نیست
همچنین معظمی در حاشیه نشست در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با متوقف شدن عرضه بنزین 400تومانی از بهمن سهمیه‌هایی که در کارت‌های سوخت موجود است می‌سوزد، اظهار کرد: هر میزان بنزین که در کارت‌های سوخت موجود است نمی‌سوزد و به‌ازای هر لیتر بنزین 400تومانی دو لیتر بنزین 700تومانی تعلق می‌گیرد و مردم می‌توانند از این سهمیه استفاده کنند.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت دررابطه با فعال شدن بورس انرژی گفت: بحث فعال کردن بورس انرژی از سیاست‌های ماست و به‌دنبال فعال کردن این بخش هستیم و فکر می‌کنیم بورس انرژی بستر مناسبی برای کمک به بخش خصوصی و نیز وزارت نفت است.
واردکننده بنزین نخواهیم ماند
وی در پایان گفت: باتوجه به اینکه از سال95 به صادرکننده بنزین تبدیل خواهیم شد، می‌توان گفت از تاریخ اعلام شده واردات بنزین به صفر خواهد رسید.
مخالفت معظمی با صادرات برق
اما در زمان خروج معظمی، یکی از فعالان بخش خصوصی صحبتی را مبنی بر صادرات برق با وی آغاز کرد که معظمی صادرات برق را با قیمت‌های فعلی مناسب ندانست و تاکید کرد با صادرات برق با قیمت فعلی مخالف است که این فعال بخش خصوصی سوالی مبنی بر تولید گاز برای تولید برق را مطرح کرد و معاون وزیر نفت در پاسخ گفت: استفاده از گاز فلر برای تولید برق ایرادی ندارد و در این رابطه باید با زبان اقتصاد صحبت شود.
مملکت با درآمدهای کمتر اداره شد
همچنین یحیی آل‌اسحاق بااشاره به اینکه احتمال سقوط بیشتر قیمت نفت وجود دارد، بیان کرد: قیمت نفت اوپک پایین‌تر از 45دلار است و کاهش قیمت شاید بیشتر هم شود. رییس اتاق بازرگانی تهران افزود: باتوجه به اینکه فضای بودجه تاحدی به نفت وابسته است این نگرانی به‌وجود می‌آید که از این ناحیه به اقتصاد ما فشار وارد شود البته خوشحال هستیم که مدیران باتجربه و بحران دیده در کشور کم نیستند و باتوجه به اینکه از حوادث مختلف گذر کردیم امیدواریم باوجود این مدیران باتجربه از معرض آسیب‌ها در امان بمانیم.
وی با تاکید بر اینکه امیدواریم طی این تهدید فرصتی برای کشور ایجاد شود و استقلال بودجه از نفت به وقوع بپیوندد، گفت: در لایحه بودجه سال94 میزان وابستگی به نفت 36درصد بود که در حال حاضر این میزان به کمتر از 31درصد کاهش پیدا کرده است.
