لنگ زدن نظام مالیاتی و ازسوی دیگر قابل‌توجه بودن میزان فرار مالیاتی سبب شده تا فشار زیادی بر دوش دیگر بخش‌های جامعه ازجمله تولیدکننده‌های واقعی و حقوق‌بگیران وارد شود. طبق تعاریف، مالیات به‌مثابه یک نوع هزینه اجتماعی است که آحاد ملت به دنبال بهره‌برداری از امکانات و منابع یک کشور موظفند آن را پرداخت کنند تا توانایی‌‌های جایگزینی این امکانات و منابع فراهم شود. مالیات درواقع انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت یا بخشی از سود فعالیت‌های اقتصادی است که نصیب دولت می‌شود زیرا ابزار و امکانات دستیابی به درآمد و سودها را دولت فراهم ساخته اما زمانی که ساختار و نظام دریافت مالیاتی ناقص باشد فرار مالیاتی هم زیاد می‌شود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، ناقص بودن سیستم و نظام مالیاتی سبب شده تا بسیاری از نهادها و افراد خاص از پرداخت مالیات فرار کنند. اکنون مسوولان امور مالیاتی افتخار این را دارند که درآمدهای مالیاتی 41هزار میلیارد تومان با بیش از 45درصد افزایش حاصل شده است اما با بررسی ریز مالیات‌های اخذ شده، می‌توان متوجه شد که حقوق‌بگیران و تولیدکننده‌ها جورکش فرارهای مالیاتی شده‌اند.
نظام مالیاتی نقص دارد
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌وگو با «تعادل»، با انتقاد از نظام ناقص مالیاتی گفت: نظام جامع مالیاتی که سازمان امور مالیاتی دنبال می‌کند بسیار نقص دارد. محمدعلی عبدالله‌زاده با بیان اینکه این سازمان تاکنون موفقیتی در جهت رفع نقص‌های خود نداشته است، افزود: اکنون به‌دلیل این ضعف شاهد فرار مالیاتی در کشور هستیم که این امر سبب شده تا فشار آن بر دوش دیگر بخش‌های جامعه باشد. وی ادامه داد: از یک سو شاهد کاهش قیمت جهانی نفت هستیم و ازسوی دیگر فروش نفت ایران طی سال‌های گذشته کاهش پیدا کرده است، بنابراین دولت با نظام‌مند کردن برخی امور و مدیریت و انضباط مالی باید درصدد جبران کسری درآمدها باشد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: به‌طور کلی درخصوص مالیات باید گفت که مسوولان تاکنون نتوانسته‌اند سیستم جامع و بدون نقصی را فراهم کنند که جامعه به‌صورت عادلانه مالیات پرداخت کند. به گفته عبدالله‌زاده، نقص در امور مالیاتی سبب شده تا بسیاری از افراد از پرداخت مالیات فرار و ازسوی دیگر بیشترین خدمات را دریافت کنند. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تاکید کرد: برخی نهادها و افراد نیز از لحاظ اقتصادی نه‌تنها ارزش
افزوده‌یی ندارند و سبب رونق اقتصادی نمی‌شوند بلکه نوعی ناهنجاری اقتصادی به‌حساب می‌آیند و باعث کند شدن حرکت چرخ اقتصاد نیز می‌شوند.
فرار مالیاتی و افزایش فشار بر دیگر بخش‌های جامعه
عضو اتاق بازرگانی ایران و عضو شورای پول و اعتبار نیز در گفت‌وگو با «تعادل»، گفت: مسوولان مالیاتی افتخارشان این است که درآمدهای مالیاتی 45درصد افزایش داشته درصورتی که درآمد محقق شده با افزایش فشار بر تولیدکننده و حقوق‌بگیران بوده است.
محمدمهدی رییس‌زاده افزود: اینکه تولیدکننده واقعی و حقوق‌بگیر مالیات دهد و بخش زیادی از جامعه مالیات پرداخت نکند، نوعی بی‌عدالتی است، مسوولان این امر باید شرایط و ساختاری را فراهم کنند که فرار مالیاتی به حداقل میزان خود رسد. وی ادامه داد: وزارت اقتصاد نظارت خوبی بر ارگان و نهادهای زیرمجموعه خود ندارد و به‌دنبال این امر سازمان امور مالیاتی موفقیتی نداشته است.
